જયશંકરે કહ્યું – કેટલાક દેશો અન્ય કરતા વધુ જટિલ છે:ભારત વિશ્વામિત્ર બનીને દરેક સાથે મિત્રતા કરવા માંગે છે, મલ્ટિપાવર દુનિયામાં મિત્રતા એકલી નથી

વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે શનિવારે કહ્યું કે નવી દિલ્હી પોતાને વૈશ્વિક મિત્ર તરીકે સ્થાપિત કરવા અને વધુને વધુ દેશો સાથે મિત્રતા કરવા માંગે છે. ભારતના ‘વિશ્વામિત્ર’ દરજ્જા પાછળનો હેતુ સમગ્ર વિશ્વમાં મિત્રતા વિકસાવવાનો છે. આજના ઉભરતા મલ્ટિપાવર વિશ્વમાં, મિત્રતા હવે એકલી રહી નથી. તેમણે કહ્યું કે કેટલાક વૈશ્વિક ભાગીદારો (દેશો) વિશ્વના અન્ય લોકો કરતા વધુ જટિલ હોઈ શકે છે, કારણ કે તેઓ હંમેશા પરસ્પર આદરની સંસ્કૃતિ અથવા ડિપ્લોમેટિક શિષ્ટાચારના સિદ્ધાંતો શેર કરી શકતા નથી. જયશંકરે કહ્યું કે જે એક રાષ્ટ્રને સ્વતંત્ર માનવામાં આવે છે તેને બીજા દેશ દ્વારા હસ્તક્ષેપ તરીકે જોઈ શકાય છે. આંતરરાષ્ટ્રીય ભાગીદારોના મૂલ્યાંકનમાં સાર્વભૌમત્વ અને પ્રાદેશિક અખંડિતતા અંગે સંવેદનશીલતા જરુરી બનીા ગઈ છે. વિદેશ મંત્રીએ દિલ્હીમાં ઈન્ડિયા હેબિટેટ સેન્ટરમાં આ વાત કહી. તેઓ લેખક શ્રીરામ ચૌલિયાના પુસ્તક ‘ફ્રેન્ડ્સઃ ઈન્ડિયાઝ ક્લોસેસ્ટ સ્ટ્રેટેજિક પાર્ટનર્સ’ના વિમોચન માટે અહીં પહોંચ્યા હતા. એક માટે સ્વતંત્રતા, તે બીજા માટે હસ્તક્ષેપ
જયશંકરે કહ્યું, ‘અમે સમયે સમયે અમારા ઘરેલું મુદ્દાઓ પર ટિપ્પણીઓ જોઈ છે. જો કે, અન્ય પક્ષ (દેશ)ને ભાગ્યે જ સમાન શિષ્ટાચાર આપવામાં આવે છે. જે એક માટે સ્વતંત્રતા છે તે બીજા માટે હસ્તક્ષેપ બની શકે છે. હકીકત એ છે કે સાર્વભૌમત્વ અને પ્રાદેશિક અખંડિતતા જેવી સંવેદનશીલતા હંમેશા ભાગીદારોના મૂલ્યાંકનમાં પરિબળ બની રહેશે. ભારત વિશ્વામિત્ર છે, રૂઢિચુસ્ત સભ્યતા નથી
તેમણે કહ્યું કે નવી દિલ્હી પોતાને વૈશ્વિક મિત્ર તરીકે સ્થાપિત કરવા અને વધુને વધુ દેશો સાથે મિત્રતા કરવા માંગે છે. ‘વિશ્વામિત્ર’ તરીકે ભારતનો દરજ્જો સમગ્ર વિશ્વમાં મિત્રતા વિકસાવવાનો હેતુ ધરાવે છે. તેમણે કહ્યું કે આવી મિત્રતા વિકસાવવા માટે સાંસ્કૃતિક અને ઐતિહાસિક કારણો છે, જેમાં એ હકીકતનો પણ સમાવેશ થાય છે કે ભારત ‘રૂઢિચુસ્ત સભ્યતા’ નથી. વિશ્વ સાથે જોડાણ કરવાની ભારતની ક્ષમતા તેના આત્મવિશ્વાસમાં યોગદાન આપે છે. પીએમ મોદીના નેતૃત્વમાં ત્રણ ફેરફારો
જયશંકરે કહ્યું કે પીએમ નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં ત્રણ ફેરફારો થયા છે. સૌપ્રથમ, અમેરિકા, જાપાન અને ઓસ્ટ્રેલિયાને QUAD ભાગીદારીથી ફાયદો થયો, આ દેશોએ ઐતિહાસિક સંકોચ દૂર કર્યો. બીજું, UAE-ઇઝરાયલ સાથે ભારતના વ્યાપક સંબંધો વિકસી રહ્યા છે. જયશંકરે કહ્યું કે છેલ્લા એક દાયકામાં બહુધ્રુવતા પર રશિયા-ફ્રાન્સના નિવેદનોમાં થયેલા તમામ ફેરફારો વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના અંગત રસ અને નેતૃત્વનું પરિણામ છે. આનો શ્રેય પીએમને જવો જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે યાદ રાખો કે તેમાંથી ઓછામાં ઓછા ત્રણે ત્રણ દાયકામાં એક પણ ઉચ્ચ સ્તરીય મુલાકાત જોઈ નથી. અન્ય મામલામાં અમારી પર વાતચીતને મર્યાદિત કરવાનું દબાણ હતું અથવા કેટલાક મામલાઓમાં લાંબા સમયથી ચાલતી વૈચારિક શંકાઓને દૂર કરવી હતી. જયશંકરના નિવેદનો સાથે જોડાયેલા અન્ય સમાચાર… જયશંકરે કહ્યું- ચીન સરહદ પર તણાવ ઓછો કરવો એ આગળનું પગલું છે: આ ત્યારે જ શક્ય છે જ્યારે ભારતને ખાતરી થાય કે ચીન પણ આવું જ ઈચ્છે છે LAC પર પેટ્રોલિંગને લઈને ભારત અને ચીન વચ્ચે થયેલી સમજૂતી પર વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે કહ્યું કે, સૈનિકોને પાછા બોલાવવા એ પહેલું પગલું છે. આગળનું પગલું તણાવ ઘટાડવાનું છે. 27 ઓક્ટોબરે મુંબઈમાં એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું હતું કે બંને દેશો વચ્ચે તણાવ ત્યારે જ ઘટશે જ્યારે ભારતને ખાતરી થશે કે ચીન પણ આવું જ ઈચ્છે છે. તણાવ ઓછો કર્યા બાદ સરહદને મેનેજ કેવી રીતે કરવી તે અંગે ચર્ચા કરવામાં આવશે. એસ જયશંકરે ચીનના વિદેશ મંત્રી સાથે મુલાકાત કરીઃ કહ્યું- LAC અને અગાઉના કરારોનું સન્માન કરવું જોઈએ, તો જ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો સુધરશે લાઓસમાં વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર અને ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ યી વચ્ચે એક મહત્વપૂર્ણ બેઠક થઈ. જેમાં નેતાઓ વચ્ચે ભારત-ચીન સરહદ વિવાદ પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. જયશંકરે ચીનના વિદેશ મંત્રીને એલએસી અને અગાઉના કરારોનું સન્માન કરવા જણાવ્યું હતું. જયશંકરે કહ્યું કે સંબંધોમાં સ્થિરતા બંને દેશોના હિતમાં છે.