ઈરાનની રાજધાની તેહરાનમાં એક વિદ્યાર્થીની નગ્ન અવસ્થામાં ફરતી હોવાનો કિસ્સો સામે આવ્યો છે. ન્યૂઝ એજન્સી એએફપી અનુસાર, આ ઘટના તેહરાનની આઝાદ યુનિવર્સિટી ઓફ સાયન્સ એન્ડ રિસર્ચમાં શનિવારે બની હતી. અહીં યુનિવર્સિટીની એક વિદ્યાર્થીનીએ યૌન ઉત્પીડનના વિરોધમાં પોતાનાં કપડાં ઉતારી દીધાં હતાં. નગ્ન ફરતા થોડા સમય બાદ ઈરાની પોલીસે વિદ્યાર્થીને કસ્ટડીમાં લીધો હતો. કસ્ટડીમાં લેવાતી વખતે વિદ્યાર્થીની સાથે મારપીટ પણ કરવામાં આવી હતી. ત્યારે સંયુક્ત રાષ્ટ્રએ ઈરાનની આઝાદ યુનિવર્સિટીમાં હિજાબનો વિરોધ કરવા બદલ એક છોકરીની ધરપકડ પર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. યુએનના સ્પેશિયલ રિપોર્ટર માઓ સાતોએ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X પર આ ઘટનાનો વીડિયો શેર કર્યો અને કહ્યું કે તે આ બાબત પર નજીકથી નજર રાખશે. માનવાધિકાર કાર્યકર્તા અને નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર વિજેતા નરગીસ મોહમ્મદી, જે ઈરાનમાં મહિલાઓના અધિકારો માટે વિરોધ કરવા બદલ જેલમાં બંધ છે, તેમણે જેલમાંથી એક નિવેદન જારી કરીને કહ્યું કે મહિલાઓ તેમના વિરોધની કિંમત ચૂકવે છે. તેમણે કપડા ઉતારીને વિરોધ કરનાર યુવતીને વિદ્રોહ, ગુસ્સો અને વિરોધનું પ્રતિક ગણાવી તેની મુક્તિની માંગણી કરી. એમ્નેસ્ટી ઈરાને પણ વિદ્યાર્થીની તાત્કાલિક મુક્તિની માગ કરી છે અને અધિકારીઓને તેની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા વિનંતી કરી છે. એમ્નેસ્ટીએ જણાવ્યું હતું કે, “યુવતીને ત્રાસ અને દુર્વ્યવહારથી સુરક્ષિત રાખવી જોઈએ અને તેના પરિવાર અને વકીલ સુધી પહોંચવાની છૂટ આપવી જોઈએ.” યુવતીના સમર્થનમાં સેલિબ્રિટીઝ અને લોકો
આ ઘટનાનો વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયા બાદ સમગ્ર વિશ્વમાં ઈરાનમાં મહિલાઓ પર લાદવામાં આવેલા કડક કાયદા વિરુદ્ધ ચર્ચાએ જોર પકડ્યું છે. યુવતીના સમર્થનમાં ‘સાયન્સ એન્ડ રિસર્ચ ગર્લ’ હેશટેગ પણ વાઇરલ થઈ રહ્યું છે. આ હેશટેગ હિજાબ વિરોધી વિરોધ કરતી મહિલાઓ માટે એકતાનું પ્રતીક બની ગયું છે. આ વિદ્યાર્થીના સમર્થનમાં ઈરાનની જાણીતી હસ્તીઓ પણ સામે આવી છે. અભિનેત્રી કટાયોન રિયાહીએ પોસ્ટમાં લખ્યું હતું કે, અમે તમને એકલા નહીં છોડીએ. સામાજિક કાર્યકર હુસેન રોનાઘીએ છોકરીના સમર્થનમાં કહ્યું હતું કે, “છોકરીની હિંમત એ ચિનગારી છે જે જુલમના મૂળને બાળી નાખે છે.” પોલીસે કહ્યું- મહિલા માનસિક રીતે બીમાર છે
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, હિજાબ પોલિસીને લઈને મોરાલિટી પોલીસે તેને હેરાન કર્યા બાદ આ વિદ્યાર્થીનીનો વિરોધ શરૂ થયો હતો. પરંતુ સરકારનું કહેવું છે કે મહિલા માનસિક રીતે બીમાર હતી. ઇસ્લામિક આઝાદ યુનિવર્સિટીના પીઆરઓ (પબ્લિક રિલેશન ઓફિસર) અમીર મહજૂબે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે મહિલાને ‘ગંભીર માનસિક તણાવ’ના કારણે પોલીસ સ્ટેશન મોકલવામાં આવી છે. ત્યારબાદ, સરકારી મીડિયા આઉટલેટ્સે એક વીડિયો બહાર પાડ્યો જેમાં એક વ્યક્તિએ મહિલાના પતિના રૂપમાં દાવો કર્યો હતો કે મહિલા બે બાળકોની માતા છે અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓથી પીડિત છે. ઈરાનના માનવાધિકારના હિમાયતીઓનું કહેવું છે કે મહિલા વિરોધીઓને માનસિક રોગીઓ તરીકે લેબલ કરીને હોસ્પિટલોમાં મોકલવાની સરકારની પેટર્ન બની ગઈ છે. સરકાર પોતાની જવાબદારી લેવાને બદલે મહિલાઓને પાગલ કહે છે અને માનસિક આશ્રયસ્થાનોમાં કેદ કરે છે. ગયા વર્ષે, ઈરાની મનોવિજ્ઞાન સંગઠનોએ પણ આ પેટર્ન પર સરકારની જાહેરમાં ટીકા કરી હતી. દાવો- સ્ટુડન્ટના હિજાબ અને કપડાં ખેંચવામાં આવ્યા
ઘણા મીડિયા રિપોર્ટ્સમાં એવો પણ દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે વિદ્યાર્થીની સાથે બસિજ મિલિશિયાના સભ્યોએ ગેરવર્તન કર્યું હતું. તેના હિજાબ અને કપડાં ખેંચી લેવામાં આવ્યા હતા. હકીકતમાં ઈરાનમાં મહિલાઓના કપડાને લઈને કડક ડ્રેસ કોડ લાગુ કરવામાં આવ્યો છે. આ મુજબ મહિલાઓ માટે જાહેર સ્થળોએ હિજાબ અને ઢીલા કપડા પહેરવા ફરજિયાત છે. આવી સ્થિતિમાં વિદ્યાર્થીના આ પગલાને ઈરાનની શક્તિ વિરુદ્ધ અવાજ ઉઠાવવા તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે. બીજી તરફ ઈરાનની સરકારી મીડિયા ફાર્સ ન્યૂઝ એજન્સીએ દાવો કર્યો છે કે વિદ્યાર્થીએ યોગ્ય પોશાક પહેર્યો ન હતો. આ પછી જ્યારે સિક્યોરિટી ગાર્ડે વિદ્યાર્થિનીને ચેતવણી આપી તો વિદ્યાર્થીનીએ તેના કપડા ઉતારી દીધા. સરકારી મીડિયા અનુસાર, ગાર્ડ શાંતિપૂર્ણ રીતે બોલ્યા. હિજાબ પહેરવાની જરૂરિયાત 1979ની ઇસ્લામિક ક્રાંતિ પછી અમલમાં આવી
જો કે ઈરાનમાં 1979માં હિજાબને ફરજિયાત બનાવવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ 15 ઓગસ્ટે રાષ્ટ્રપતિ ઈબ્રાહિમ રાઈસીએ એક આદેશ પર હસ્તાક્ષર કર્યા અને તેને ડ્રેસ કોડ તરીકે સખત રીતે લાગુ કરવા કહ્યું. 1979 પહેલાં, શાહ પહલવીના શાસન હેઠળ, ઈરાન જ્યારે મહિલાઓના વસ્ત્રોની વાત આવે ત્યારે તે એકદમ ઉદાર હતું.
દરેકના મનમાં સવાલ…શું થયું હિજાબના વિરોધમાં ઉતરેલી છોકરીનું?:નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા નરગીસે કહ્યું- વિરોધની કિંમત ચૂકવી; પોલીસે કહ્યું- તે માનસિક રીતે બીમાર
