ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓ મોંઘી થવાને કારણે ઓક્ટોબરમાં છૂટક ફુગાવો વધીને 6.21% થયો છે. આ 14 મહિનામાં મોંઘવારીનું સર્વોચ્ચ સ્તર છે. ઓગસ્ટ 2023માં ફુગાવો 6.83% હતો. જ્યારે ઓક્ટોબરના એક મહિના પહેલા સપ્ટેમ્બરમાં શાકભાજીના ભાવને કારણે તે 5.49% પર પહોંચી ગયો હતો. ફુગાવાની બાસ્કેટમાં ખાદ્ય પદાર્થોનો ફાળો લગભગ 50% છે. મહિના દર મહિનાના આધાર પર તેનો ફુગાવો 9.24%થી વધીને 10.87% થયો છે. જ્યારે ગ્રામીણ ફુગાવો 5.87%થી વધીને 6.68% અને શહેરી ફુગાવો 5.05%થી વધીને 5.62% થયો છે. શાકભાજી અને તેલના ભાવમાં વધારો ફુગાવો કેવી રીતે અસર કરે છે? ફુગાવાનો સીધો સંબંધ ખરીદ શક્તિ સાથે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો ફુગાવાનો દર 6% છે, તો 100 રૂપિયાની કમાણી માત્ર 94 રૂપિયાની થશે. તેથી ફુગાવાને ધ્યાનમાં રાખીને જ રોકાણ કરવું જોઈએ. નહીંતર તમારા પૈસાની કિંમત ઘટી જશે. ફુગાવો કેવી રીતે વધે છે અને ઘટે છે? ફુગાવાનો વધારો અને ઘટાડો ઉત્પાદનની માંગ અને પુરવઠા પર આધાર રાખે છે. જો લોકો પાસે વધુ પૈસા હશે તો તેઓ વધુ વસ્તુઓ ખરીદશે. વધુ વસ્તુઓ ખરીદવાથી વસ્તુઓની માંગ વધશે અને જો માંગ પ્રમાણે પુરવઠો નહીં મળે તો આ વસ્તુઓની કિંમતમાં વધારો થશે. આ રીતે બજાર ફુગાવા માટે સંવેદનશીલ બને છે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, નાણાંનો વધુ પડતો પ્રવાહ અથવા બજારમાં માલની અછત ફુગાવાનું કારણ બને છે. જ્યારે માંગ ઓછી અને પુરવઠો વધુ હોય તો ફુગાવો ઓછો થશે.
