વિદ્યાર્થીઓ આગામી શૈક્ષણિક વર્ષથી ગ્રેજ્યુએશન માટે અભ્યાસક્રમનો સમયગાળો વધારી કે ઘટાડી શકશે. યુનિવર્સિટી ગ્રાન્ટ્સ કમિશન (UGC) 2025-26 શૈક્ષણિક વર્ષથી ગ્રેજ્યુએશન ડિગ્રી પૂર્ણ કરવા માટે નવા ફ્લેક્સિબલ અભિગમ પર કામ કરી રહ્યું છે. આ અંતર્ગત વિદ્યાર્થીઓ ગ્રેજ્યુએશનની ડિગ્રી ઘટાડી શકશે જે બેથી અઢી વર્ષમાં પૂર્ણ કરવામાં 3 થી 4 વર્ષનો સમય લાગે છે. ગુરુવારે IIT મદ્રાસના એક કાર્યક્રમમાં UGCના અધ્યક્ષ એમ. જગદીશ કુમારે આ માહિતી આપી હતી. IIT મદ્રાસના ડિરેક્ટર વી કામકોટીએ આ નીતિ સૂચવી હતી. યુજીસી લાંબા સમયથી આના પર કામ કરી રહી છે. અભ્યાસક્રમના સમયગાળામાં કયા ફેરફારો થઈ શકે? સવાલ: કયા વિદ્યાર્થીઓને લાભ મળશે?
જવાબ: કોઈપણ વિદ્યાશાખામાંથી ગ્રેજ્યુએશન કરી રહેલા વિદ્યાર્થીઓ. સવાલ: કયા વિકલ્પો ઉપલબ્ધ હશે
જવાબ: ગ્રેજ્યુએશન ડિગ્રી જે 3 થી 4 વર્ષની હોય છે તે ઘટાડીને બે થી અઢી વર્ષ કરી શકાય છે. તે જ સમયે, જે વિદ્યાર્થીઓ અભ્યાસમાં નબળા છે તેઓ તેમના ગ્રેજ્યુએશન પ્રોગ્રામનો સમય વધારીને 5 વર્ષ કરી શકે છે. સવાલ: શા માટે યુજીસી આ પેટર્ન પર વિચાર કરી રહી છે?
જવાબ: અધ્યક્ષ એમ. જગદીશ કુમારે કહ્યું કે UGC ઉચ્ચ શિક્ષણ પ્રણાલીને સરળ બનાવવા માગે છે. આ સાથે વધુને વધુ વિદ્યાર્થીઓ ઉચ્ચ શિક્ષણમાં જોડાશે. સવાલ: તેનો અમલ ક્યારે થશે?
જવાબ: હજુ સુધી કંઈ નક્કી થયું નથી. જો કે, તેને શૈક્ષણિક વર્ષ 2025-26 થી લાગુ કરવાની દરખાસ્ત છે. સવાલ: વિદ્યાર્થીઓ આ વિકલ્પો કેવી રીતે પસંદ કરી શકશે?
જવાબ: UGCએ હજુ સુધી આ અંગે વધુ માહિતી આપી નથી, પરંતુ કહ્યું છે કે જો પ્રતિભાશાળી વિદ્યાર્થીઓ 2 વર્ષમાં ક્રેડિટ સ્કોર પૂર્ણ કરે છે, તો તેમને ડિગ્રી માટે 3 કે 5 વર્ષ રાહ જોવી પડશે નહીં. વિદ્યાર્થીઓ ડિગ્રી વચ્ચે વિરામ પણ લઈ શકે
અગાઉ, રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ-2020 હેઠળ UGC વિદ્યાર્થીઓ માટે ડિગ્રી વચ્ચે વિરામ લેવાનો વિકલ્પ પણ લાવી છે. જો કોઈ વિદ્યાર્થી ઈચ્છે તો તે કોર્સમાંથી વિરામ લઈ શકે છે અને તેને પૂર્ણ કરવા પાછળથી પાછા આવી શકે છે. આ અંગે યુજીસી ચેરમેને કહ્યું કે અમારું કામ વિદ્યાર્થીઓને ક્રિટિકલ થિંકર બનાવવાનું છે. અમે તેમને એવા બનાવવા માંગીએ છીએ કે તેઓ દેશના વિકાસમાં મદદ કરી શકે. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, યુજીસીએ પહેલેથી જ બહુવિધ પ્રવેશ અને બહાર નીકળવાના વિકલ્પો આપ્યા છે, જેથી નબળા વિદ્યાર્થીઓ બ્રેક લઈ શકે અને તેમની પસંદગી મુજબ અભ્યાસક્રમ પૂર્ણ કરી શકે. અમારો ઉદ્દેશ્ય વિદ્યાર્થીઓને વધુ ફ્લેક્સિબલ બનાવશે અને વધુ તકો આપશે. આ સાથે જગદીશ કુમારે કહ્યું કે, 12-13 નવેમ્બરના રોજ દિલ્હીમાં ઉચ્ચ શિક્ષણની બેઠકમાં કેન્દ્રીય શિક્ષણ મંત્રી ધર્મેન્દ્ર પ્રધાને NEP 2020ની પ્રગતિની સમીક્ષા કરી છે અને તેના અમલીકરણ અંગે વાત કરી છે. પશ્ચિમ બંગાળ અને કેરળ જેવા રાજ્યોએ શિક્ષણ નીતિનો વિરોધ કર્યો હતો. આ રાજ્યોએ ચાર વર્ષના ડિગ્રી પ્રોગ્રામ શરૂ કર્યા. તમિલનાડુએ NEP અપનાવ્યું ન હતું અને તેના બદલે રાજ્યની શિક્ષણ નીતિનો મુસદ્દો તૈયાર કર્યો હતો. આવી સ્થિતિમાં આ એક સારી શરૂઆત હશે.