રાજધાની દિલ્હી અને તેની આસપાસના વિસ્તારોમાં વાયુ પ્રદૂષણ ખતરનાક સ્તરે પહોંચી ગયું છે. બીજી તરફ પાકિસ્તાનના બે શહેરો લાહોર અને મુલતાનમાં વાયુ પ્રદૂષણ 2000 AQI (એર ક્વોલિટી ઇન્ડેક્સ)ને વટાવી ગયું છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને પાકિસ્તાન સરકારે આ બંને શહેરોમાં સંપૂર્ણ લોકડાઉન લાદી દીધું છે. હાલમાં જ નાસા દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલી સેટેલાઇટ તસવીરમાં ભારત અને પાકિસ્તાનનો મોટો ભાગ ધુમ્મસની ચાદરથી ઢંકાયેલો જોવા મળે છે. દર વર્ષે શિયાળામાં સિંધુ-ગંગાના મેદાનોમાં વાયુ પ્રદૂષણ ખતરનાક સ્તરને પાર કરે છે. ઉત્તર અને મધ્ય ભારતમાં દિવાળી પછી પરાલી સળગાવવાની પ્રક્રિયા શરૂ થાય છે. જેના કારણે પ્રદુષણમાં વધારો થવાની ગતિ પણ વધવા લાગે છે. પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાનની ધૂળ અને માટી વધારી રહી છે દિલ્હીનું પ્રદૂષણ
નેશનલ ફિઝિકલ લેબોરેટરીના વૈજ્ઞાનિકોના રિપોર્ટ અનુસાર શિયાળામાં દિલ્હીનો 72% પવન ઉત્તર-પશ્ચિમ તરફથી આવે છે. આ પવનો સાથે રાજસ્થાન, પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાનથી ધૂળ દિલ્હી-NCR વિસ્તારમાં પહોંચે છે. તે જ સમયે થર્મલ વ્યુત્ક્રમને કારણે પ્રદૂષણ વાતાવરણના ઉપરના સ્તરમાં ફેલાતું નથી. દિલ્હીની આસપાસના વિસ્તારોમાં તે ઝડપથી વધે છે. છેલ્લા 20 વર્ષથી પેશાવરથી ઢાકા સુધી શિયાળાની ઋતુ દરમિયાન ધુમ્મસનું 3 કિમી જાડું પડ સતત જોવા મળે છે. શિયાળાની ઋતુમાં આ સ્તર વધુ ગાઢ બને છે. હિમાલય તેને ઉતારતા અટકાવે છે. દિલ્હીનો વિસ્તાર લેન્ડ લોક છે, એટલે કે તેની આસપાસ માત્ર જમીન છે, સમુદ્ર નથી. આવી સ્થિતિમાં અહીંનું વાયુ પ્રદૂષણ ગંભીર સ્તરને પાર કરી જાય છે. દિલ્હીમાં વાયુ પ્રદૂષણનું મુખ્ય કારણ થર્મલ ઇન્વર્ઝન વાયુ પ્રદૂષણ રોકવા માટે ભારત અને દિલ્હી સરકારની પહેલ અમેરિકા-બ્રિટને જાહેર પરિવહનને પ્રોત્સાહન આપીને હવાના પ્રદૂષણને નિયંત્રિત કર્યું પ્રદૂષણ સાથે જોડાયેલા આ સમાચાર પણ વાંચો… આજનું એક્સપ્લેનર: દિલ્હીના લોકો ફેફસાંમાં ઝેર ભરે છે!:શ્વાસ લેવો 38 સિગારેટ પીવા બરાબર; પ્રદૂષણ કેવી રીતે તમારી ઉંમર ઘટાડે છે? આજથી લગભગ 9 વર્ષ પહેલા. 25 જાન્યુઆરી, 2016ના રોજ એરફોર્સ વન ગાઢ ધુમ્મસમાંથી પસાર થઈને દિલ્હીમાં ઉતર્યું. અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ બરાક ઓબામા તેમાં સવાર હતા. તે અહીં 3 દિવસ રોકાયા હતા. રાષ્ટ્રપતિ ભવન ગયા, ગણતંત્ર દિવસની પરેડમાં ભાગ લીધો અને ઝાકળમાં તાજમહેલ પણ જોયો. આ દરમિયાન આંતરરાષ્ટ્રીય મીડિયામાં હેડલાઈન્સ બની હતી કે, સંપૂર્ણ સમાચાર વાંચો…