ભારત પહેલા ચીન જવાના નિર્ણય અંગે ઓલીની આકરી ટીકા થઈ:વિપક્ષનો આરોપ- ચાઈના કાર્ડ રમી રહ્યા છે, નેપાળ PMએ કહ્યું- ભારત સાથે સારા સંબંધો છે

નેપાળના વડાપ્રધાન કેપી શર્મા ઓલીએ ભારતને બદલે ચીન જવાના પોતાના નિર્ણયનો બચાવ કર્યો છે. તેમણે તેને વાહિયાત ગણાવ્યું છે. કાઠમંડુ ટાઈમ્સ અનુસાર, ઓલી 2 થી 6 ડિસેમ્બર સુધી ચીનની સત્તાવાર મુલાકાતે જઈ રહ્યા છે. ભારતને બદલે પહેલા ચીન જવાના નિર્ણય બાબતે તેમની ટીકા થઈ રહી છે. નેપાળમાં એવી પરંપરા રહી છે કે જે પણ નવા વડાપ્રધાન બને છે તે પહેલા ભારતની મુલાકાત લે છે. આ પરંપરા તોડવાના સવાલ પર ઓલીએ કહ્યું- શું ક્યાંક એવું લખ્યું છે કે કોઈ ચોક્કસ દેશની પ્રથમ મુલાકાત લેવી જોઈએ? શું તે કોઈ ધાર્મિક ગ્રંથમાં કે બંધારણમાં કે સંયુક્ત રાષ્ટ્રના ચાર્ટરમાં લખાયેલું છે? નેપાળ તેના તમામ પડોશીઓ સાથે સારા સંબંધો જાળવવાના પક્ષમાં છે. અમારે કોઈની સાથે દુશ્મની નથી. ખરેખરમાં ઓલીની આ ટિપ્પણી પૂર્વ વડાપ્રધાન પુષ્પ કમલ દહલ ‘પ્રચંડ’ના ઈન્ટરવ્યુ બાદ આવી છે. પ્રચંડે હાલમાં ‘ધ હિન્દુ’ને એક ઈન્ટરવ્યુ આપ્યો હતો. જેમાં તેમણે કહ્યું હતું કે ઓલી ભારતને બદલે ચીનની મુલાકાત લઈને ‘ચાઈના કાર્ડ’ રમી રહ્યા છે. ​​​​​​ઓલીએ કહ્યું- લોન માંગવા ચીન નથી જતો
ઓલીએ તેમની આગામી ચીન મુલાકાતની સફળતાનો પણ વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે, હું અચાનક મુસાફરી નથી કરી રહ્યો, પરત આવ્યા બાદ હું જાતે જ જાણ કરીશ. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે તે લોન માંગવા ચીન નથી જઈ રહ્યો. તેઓ નેપાળની પ્રોડક્ટિવિટી વધારવા માંગે છે. ગયા અઠવાડિયે, ઓલીએ તેમની ભારત મુલાકાત અંગે કહ્યું હતું કે- હું પહેલા ચીન જઈ રહ્યો છું, તેનો અર્થ એ નથી કે અમારા ભારત સાથે સારા સંબંધો નથી. જ્યારે ભારતે ​​​​​​​ (2015-16)માં નાકાબંધી કરી હતી ત્યારે અમે અલગ વલણ અપનાવ્યું હતું, તેથી તેઓ ખુશ ન હતા, પરંતુ હવે નારાજ થવાનું કોઈ કારણ નથી. ઓલી ભારત કેમ નથી આવી રહ્યા?
ઓલીના નજીકના સલાહકારોએ ગયા મહિને કાઠમંડુ પોસ્ટને જણાવ્યું હતું કે તેઓને અપેક્ષા હતી કે ભારત પહેલાની જેમ નેપાળના નવા વડાપ્રધાનને આમંત્રણ આપે, પરંતુ પદ સંભાળ્યાના ચાર મહિના પછી પણ ભારત તરફથી કોઈ સત્તાવાર આમંત્રણ મળ્યું નથી. સામાન્ય રીતે, નેપાળના વડાપ્રધાન પદ સંભાળ્યા પછી તરત જ નવી દિલ્હીથી આમંત્રણ મળે છે. પીએમ બન્યા બાદ ઓલી પ્રથમ વખત ભારત આવ્યા હતા
કેપી ઓલી ઓગસ્ટ 2015માં પ્રથમ વખત નેપાળના પીએમ બન્યા હતા. આ પછી તે ફેબ્રુઆરી 2016માં ભારતની મુલાકાતે આવ્યા હતા. એક મહિના પછી, માર્ચમાં તેઓ ચીન ગયા હતા. ઓલી અત્યાર સુધીમાં ચાર વખત નેપાળના પીએમ બની ચૂક્યા છે. તેઓ 2015માં 10 મહિના, 2018માં 40 મહિના અને 2021માં ત્રણ મહિના પદ પર રહ્યા હતા. ઓલીએ આ વર્ષે જુલાઈમાં પીએમ પદના શપથ લીધા હતા. જો કે, ઓલીએ તેમના પાછલા કાર્યકાળમાં ઘણા ભારત વિરોધી પગલાં લીધા હતા. તેમના સમયમાં જ નેપાળ સરકારે વિવાદિત નકશો જાહેર કર્યો હતો. આ સિવાય તેમણે ઘણા ભારત વિરોધી નિવેદનો પણ આપ્યા હતા. આ વખતે એવું માનવામાં આવે છે કે કેપી શર્મા ઓલીને આમંત્રણ ન મોકલવા પાછળનું કારણ એ છે કે નેપાળ બાબતે ભારતની નીતિઓમાં બદલાવ આવ્યો છે. ચીનની લોન પર બનેલું એરપોર્ટ, હવે તમે લોન માફી માટે કરી શકો છો અપીલ
કાઠમંડુ પોસ્ટે અધિકારીઓને ટાંકીને જણાવ્યું હતું કે પીએમ ઓલી આ મુલાકાત દરમિયાન ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ અને લી કિઆંગને મળશે. આ દરમિયાન ઓલી ચીન સરકારને નેપાળને આપવામાં આવેલી લોન માફ કરાવવાનો પ્રયાસ કરશે. પોખરા ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ માટે ચીને નેપાળને લગભગ 17 હજાર કરોડ રૂપિયાની લોન આપી છે. રિપોર્ટ અનુસાર આ પહેલા 23 ઓગસ્ટના રોજ નેપાળના નાણા મંત્રી બિષ્ણુ પૌડેલે પણ ચીનને લોન માફ કરવાની અપીલ કરી હતી. તેમણે કહ્યું હતું કે પોખરા ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ ચીનનું દેવું ચૂકવવા માટે પૂરતી કમાણી કરી રહ્યું નથી. BRI પ્રોજેક્ટ પર પણ વાતચીત થઈ શકે છે
આ સિવાય ઓલી આ પ્રવાસ દરમિયાન BRI પ્રોજેક્ટ પર પણ ચર્ચા કરી શકે છે. નેપાળમાં તેના અમલીકરણને લઈને વિવાદ છે. સરકારમાં સહયોગી નેપાળી કોંગ્રેસ ચીનની મોંઘી લોનનો વિરોધ કરી રહી હતી. જોકે હવે તે આ મામલે શાંત છે. અગાઉ પ્રચંડ સરકારે BRI પાસેથી લોન લેવાનું ટાળ્યું હતું, પરંતુ હવે વર્તમાન સરકાર તેને આગળ વધારવાનો આગ્રહ કરી રહી છે. અહેવાલો અનુસાર, નેપાળ અને ચીન વચ્ચે 2017માં BRI પ્રોજેક્ટ પર એક કરાર થયો હતો. આ મુજબ નેપાળમાં ચીનના પૈસાથી 9 પ્રોજેક્ટ પર કામ થવાનું હતું, પરંતુ 7 વર્ષ પછી પણ નેપાળમાં હજુ સુધી એક પણ પ્રોજેક્ટ શરૂ થયો નથી. ખરેખરમાં, અગાઉની સરકાર ઇચ્છતી હતી કે ચીન નેપાળને લોનના બદલે નાણાકીય સહાયના રૂપમાં રૂપિયા આપે. પરંતુ ચીન આ વાતને નકારી રહ્યું હતું. નાણા મંત્રાલયના એક અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, ચીનને ડર છે કે જો તે નેપાળને આ છૂટ આપે છે તો અન્ય દેશો પણ તેની પાસેથી લોન માફીની માંગ કરવા લાગશે. PMની ભારત મુલાકાતની પરંપરા 64 વર્ષ પહેલા શરૂ થઈ હતી બીબીસી મુજબ, ભારતના પ્રથમ વડાપ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુએ 26 જાન્યુઆરી, 1960ના રોજ પ્રજાસત્તાક દિવસની ઉજવણીમાં ભાગ લેવા માટે નેપાળના વડાપ્રધાન બિશેશ્વર પ્રસાદ કોઈરાલાને પ્રથમ વખત આમંત્રણ આપ્યું હતું. તે સમયે ભારતે નેપાળને 18 કરોડ રૂપિયાની સહાય આપી હતી. આ વર્ષે એપ્રિલમાં કોઈરાલા ચીનની મુલાકાતે પણ ગયા હતા અને ચીનના નેતા માઓત્સે તુંગને મળ્યા હતા.