વ્યાજ દરો અંગે નિર્ણય લેવા માટે નાણાકીય નીતિ સમિતિની બેઠક આજે એટલે કે 4 ડિસેમ્બરથી શરૂ થઈ છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા એટલે કે RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ 6 ડિસેમ્બરે સવારે 10 વાગ્યે બેઠકમાં લેવાયેલા નિર્ણયની જાહેરાત કરશે. આરબીઆઈએ ફેબ્રુઆરી 2023થી રેપો રેટને 6.5% પર યથાવત રાખ્યો છે. બજાર વિશ્લેષકો અને અર્થશાસ્ત્રીઓ અપેક્ષા રાખે છે કે ભારતના ફુગાવાને તેના લક્ષ્ય સ્તરની નજીક લાવવા માટે મધ્યસ્થ બેંક તેના વર્તમાન વલણને જાળવી રાખે. MPCમાં 6 સભ્યો છે, જેમાંથી ત્રણ કેન્દ્રીય બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ, ડેપ્યુટી ગવર્નર માઈકલ પાત્રા અને એક્ઝિક્યુટિવ ડિરેક્ટર રાજીવ રંજન છે. સરકારે 1 ઓક્ટોબરે સમિતિમાં ત્રણ નવા બાહ્ય સભ્યોની નિમણૂક કરી હતી. જેમાં રામ સિંહ, સૌગત ભટ્ટાચાર્ય અને નાગેશ કુમારનો સમાવેશ થાય છે. નાણાકીય નીતિ સમિતિની છેલ્લી બેઠક ઓક્ટોબરમાં યોજાઈ હતી
નાણાકીય નીતિ સમિતિની છેલ્લી બેઠક ઓક્ટોબરમાં યોજાઈ હતી, જેમાં સમિતિએ સતત 10મી વખત દરોમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો ન હતો. હવે આ બેઠકમાં પણ વ્યાજ દરોમાં કોઈ ફેરફારની અપેક્ષા નથી. આ બેઠક દર બે મહિને થાય છે. રિઝર્વ બેંકે 2020થી 5 વખત વ્યાજ દરોમાં 1.10%નો વધારો કર્યો
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ કોરોના (27 માર્ચ 2020 થી 9 ઓક્ટોબર 2020) દરમિયાન વ્યાજ દરોમાં બે વાર 0.40%નો ઘટાડો કર્યો. આ પછી, આગામી 10 મીટિંગમાં સેન્ટ્રલ બેંકે વ્યાજ દરોમાં 5 વખત વધારો કર્યો, ચાર વખત કોઈ ફેરફાર કર્યો નહીં અને ઓગસ્ટ 2022માં એકવાર તેમાં 0.50%નો ઘટાડો કર્યો. કોવિડ પહેલા રેપો રેટ 6 ફેબ્રુઆરી 2020 ના રોજ 5.15% હતો. પોલિસી રેટ ફુગાવા સામે લડવાનું એક શક્તિશાળી સાધન
કોઈપણ મધ્યસ્થ બેંક પાસે પોલિસી રેટના સ્વરૂપમાં ફુગાવા સામે લડવા માટે એક શક્તિશાળી સાધન છે. જ્યારે ફુગાવો ઘણો ઊંચો હોય, ત્યારે સેન્ટ્રલ બેંક પોલિસી રેટ વધારીને અર્થતંત્રમાં નાણાંના પ્રવાહને ઘટાડવાનો પ્રયાસ કરે છે. જો પોલિસી રેટ ઉંચો રહેશે તો બેન્કોને સેન્ટ્રલ બેન્ક પાસેથી જે લોન મળે છે તે મોંઘી થશે. બદલામાં બેંકો તેમના ગ્રાહકો માટે લોન મોંઘી બનાવે છે. આ અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ ઘટાડે છે. જો નાણાંનો પ્રવાહ ઘટે તો માગ ઘટે અને ફુગાવો ઘટે. એ જ રીતે, જ્યારે અર્થવ્યવસ્થા ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થાય છે, ત્યારે પુનઃપ્રાપ્તિ માટે નાણાંનો પ્રવાહ વધારવાની જરૂર છે. આવી સ્થિતિમાં સેન્ટ્રલ બેંક પોલિસી રેટ ઘટાડે છે. જેના કારણે બેંકોને સેન્ટ્રલ બેંક તરફથી મળતી લોન સસ્તી થાય છે અને ગ્રાહકોને પણ સસ્તા દરે લોન મળે છે.