બગદાદીના લેફ્ટનન્ટ જુલાનીએ કેવી રીતે કર્યું સીરિયામાં તખ્તાપલટ:ડોક્ટરનો અભ્યાસ છોડી જેહાદી બન્યો; અલ કાયદા સાથે દગો કરી અસદના શાસનનો અંત લાવ્યો

તારીખ 8મી ડિસેમ્બર, ભારતમાં રાત્રિના લગભલ 12 વાગ્યા હતા. ત્યારે જ સમાચાર આવ્યા કે સીરિયાના રાષ્ટ્રપતિ બશર અલ-અસદ પોતાનો દેશ છોડીને પોતાના આખા પરિવાર સાથે રશિયા ભાગી ગયા છે. 27 નવેમ્બરના રોજ જ્યારે સીરિયન બળવાખોરોએ સીરિયાના બીજા સૌથી મોટા શહેર અલેપ્પો પર હુમલો કર્યો, ત્યારે અસદે ભાગ્યે જ વિચાર્યું હશે કે તેના શાસનની ગણતરી શરૂ થઈ ગઈ છે. એક એક કરીને 11 દિવસમાં સીરિયામાં અસદ પરિવારને સત્તા પરથી હટાવવા પાછળ 42 વર્ષીય સુન્ની નેતા અબુ મોહમ્મદ અલ-જુલાની છે. જે વિશ્વના સૌથી ક્રૂર આતંકવાદીઓમાંથી એક અબુ બકર અલ બગદાદીનો લેફ્ટનન્ટ રહી ચૂક્યો છે. સ્ટોરીમાં સીરિયન રાષ્ટ્રપતિ અસદને રાજીનામું આપીને ભાગી જવા મજબૂર કરનાર ​​​​​અબુ મોહમ્મદ અલ-જુલાનીની સંપૂર્ણ કહાની… વિદ્રોહીના ઘરમાં જન્મ્યો, બળવાખોર બન્યો તારીખ 26 જુલાઈ, વર્ષ-1956 ઇજિપ્તમાં રાષ્ટ્રપતિ ગમાલ અબ્દુલ નાસેરે સુએઝ કેનાલનું રાષ્ટ્રીયકરણ કર્યું. એશિયાને યુરોપ સાથે જોડતી આ કેનાલ અગાઉ બ્રિટનના કબજામાં હતી. આ નિર્ણયથી નાસર સમગ્ર વિશ્વમાં ખાસ કરીને આરબ દેશોમાં લોકપ્રિય બની ગયો. તાજેતરમાં બ્રિટિશ સરકારના નિયંત્રણમાંથી આઝાદ થયેલા સીરિયામાં નાસરને હીરો તરીકે જોવામાં આવતો હતો. નાસીરનું સ્વપ્ન એક આરબ વર્લ્ડ બનાવવાનું હતું, જ્યાં દરેકની રાષ્ટ્રીયતા ‘અરબ’ હશે. આ પરિપૂર્ણ કરવા માટે તેણે ઇજિપ્ત અને સીરિયાને મર્જ કરીને એક જ દેશ બનાવવાની પહેલ કરી. 21 ફેબ્રુઆરી, 1958ના રોજ ઇજિપ્ત અને સીરિયા મળીને એક દેશ યુનાઇટેડ આરબ રિપબ્લિક (UAR) બન્યા, પરંતુ થોડા સમય પછી સીરિયાની બાથ પાર્ટી આ નિર્ણયની વિરુદ્ધ થઈ ગઈ, કારણ કે તેની સાથે જોડાયેલા નેતાઓને મહત્વપૂર્ણ હોદ્દા પરથી હટાવી દેવામાં આવ્યા હતા. 8 માર્ચ, 1961ના રોજ બાથ પાર્ટીએ સીરિયામાં બળવો કર્યો, જેના કારણે યુએઆર ફક્ત 3 વર્ષ સુધી ટકી શક્યું. સીરિયામાં એક વ્યક્તિએ આ બળવાનો સખત વિરોધ કર્યો, તેનું નામ અહેમદ હુસૈન હતું. હુસૈન નાસિરના ચાહક હતા અને આરબ વિશ્વનું સ્વપ્ન તેમના હૃદયની ખૂબ નજીક હતું. સીબીએસ ન્યૂઝ અનુસાર, હુસૈનને બળવાનો વિરોધ કરવા બદલ ધરપકડ કરીને જેલમાં મોકલવામાં આવ્યો હતો. થોડા સમય પછી તે જેલમાંથી ભાગી ગયો અને જોર્ડન ગયો. તેને ત્યાં પણ કેદ કરવામાં આવ્યો અને તેને સાઉદી અરેબિયા અથવા ઇરાક જવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો. હુસૈને ઇરાક જવાનું પસંદ કર્યું. ત્યાં તેણે પોતાનો અભ્યાસ પૂરો કર્યો. ઇરાકમાં એન્જિનિયરિંગનો અભ્યાસ પૂરો કર્યા બાદ તે સીરિયા પરત ફર્યો. અહીં હુસૈન ચૂંટણી પણ લડ્યો હતો, પરંતુ તે જીતી શક્યો ન હતો. આ પછી તે સાઉદી અરેબિયા ગયો હતો. તેઓ પેટ્રોલિયમ એન્જિનિયર હતા. હુસૈન 10 વર્ષ સુધી સાઉદીમાં કામ કરતો હતો. આ સમય દરમિયાન 1982માં જુલાનીનો જન્મ થયો હતો. જુલાની મેડિકલનો અભ્યાસ છોડીને આતંકવાદમાં જોડાયો
જુલાની માત્ર 7 વર્ષનો હતો જ્યારે તેના પિતા 1989માં પરિવાર સાથે સીરિયા પરત ફર્યા હતા. જુલાનીએ દમાસ્કસમાં જ અભ્યાસ કર્યો હતો. 2000ની શરૂઆતમાં તેણે મેડિકલ કોલેજમાં પ્રવેશ મેળવ્યો. ઉદાર ઇસ્લામના વાતાવરણમાં ઉછરેલો જુલાની જ્યારે કોલેજમાં પહોંચ્યો ત્યારે તેણે કટ્ટરપંથી ઇસ્લામિક વિચારધારા ધરાવતા લોકોનો સામનો કર્યો. આ તે સમયગાળો હતો જ્યારે ઓસામા બિન લાદેનના નેતૃત્વમાં આતંકવાદી સંગઠન અલ કાયદા મધ્ય પૂર્વમાં પોતાનો પગપેસારો કરી રહ્યું હતું. તેના એક વર્ષ પછી 2001માં અમેરિકા પર આતંકવાદી હુમલો થયો હતો. આ સમય દરમિયાન જ જુલાનીને પેલેસ્ટિનિયનોના સંઘર્ષની જાણ થઈ. 2003માં જ્યારે તેને ખબર પડી કે અમેરિકા ઇરાક પર હુમલો કરવા જઈ રહ્યું છે ત્યારે તે નારાજ થઈ ગયો અને મેડિકલનો અભ્યાસ છોડીને યુદ્ધ લડવા ગયો. ઇરાક પહોંચ્યા બાદ જુલાની અલકાયદાના નેતાઓના સંપર્કમાં આવ્યો હતો. જૂન 2006માં તેને યુએસ આર્મી દ્વારા પકડી લેવામાં આવ્યો અને જેલમાં મોકલવામાં આવ્યો. જેલમાં હતો ત્યારે જુલાની બગદાદી સાથે જોડાયેલા લોકોના સંપર્કમાં આવ્યો હતો. 2010માં જ્યારે આમાંથી એક શખસને મુક્ત કરવામાં આવ્યો ત્યારે તેણે બગદાદીને કહ્યું કે, તે જેલમાં એક 28 વર્ષના છોકરાને મળ્યો હતો જે સીરિયાના દરેક ઈંચને જાણતો હતો. આ છોકરો જુલાની હતો. બગદાદીને કહેવામાં આવ્યું હતું કે, આ સંગઠન માટે ઉપયોગી થઈ શકે છે. માત્ર 4 મહિના પછી જુલાની લગભગ 5 વર્ષ જેલમાં વિતાવ્યા પછી 2011માં બહાર આવ્યો. જેલની બહાર જુલાનીની રાહ એ જ અલ કાયદાના નેતા હતા જેમણે બગદાદીના વખાણ કર્યા હતા. અલકાયદાના નેતાએ જુલાનીને બગદાદીને પત્ર લખવા કહ્યું. આ પછી જુલાનીએ બગદાદીને 50 પાનાનો પત્ર લખ્યો હતો. જેમાં સીરિયાના સેંકડો વર્ષના ઈતિહાસ અને વિસ્તારોની સંપૂર્ણ માહિતી હતી. આ વાંચીને બગદાદી ઘણો પ્રભાવિત થયો હતો. તેણે 2011માં જુલાનીને 6 લડવૈયાઓ સાથે સીરિયા મોકલ્યો હતો. જુલાની સીરિયા પહોંચતાની સાથે જ તેણે આત્મઘાતી હુમલાઓની સિરીઝ શરૂ કરી. જુલાનીનો ભય આખા સીરિયામાં ફેલાઈ ગયો. 6 લોકો સાથે સીરિયામાં ઘૂસેલા જુલાનીએ એક વર્ષમાં 5000 લડવૈયાઓ ભેગા કર્યા. આ પછી, તેણે 2012માં અલ કાયદાની સીરિયન શાખા જભાત અલ-નુસરની રચના કરી. જાભતે સીરિયામાં ઘણી આતંકી ઘટનાઓને અંજામ આપ્યો હતો. બગદાદી છોડીને પોતાનું સંગઠન સ્થાપ્યું
બગદાદીએ સીરિયામાં ISI ફેલાવવા માટે 2014માં ISIS એટલે કે ઈસ્લામિક સ્ટેટ ઓફ ઇરાક એન્ડ સીરિયાની સ્થાપના કરી હતી. તેણે જુલાનીને આઈએસઆઈએસમાં જોડાવાનો આદેશ આપ્યો, પરંતુ જુલાનીએ સ્પષ્ટ ના પાડી દીધી. આ પછી બગદાદી અને જુલાની અલગ થઈ ગયા. જો કે, આ સમય સુધી તેણે અલ-કાયદા અને બિન લાદેન પછી અલ-કાયદાના બીજા સર્વોચ્ચ નેતા અલ-ઝવાહિરી સાથે સારા સંબંધો જાળવી રાખ્યા હતા. તેનો ઉદ્દેશ અલ કાયદાના માર્ગે ચાલીને સીરિયામાં અસદ સરકારને પછાડવાનો અને ત્યાં શરિયા લાગુ કરવાનો હતો. જુલાની ઈઝરાયલ અને અમેરિકાને ઈસ્લામના દુશ્મન માને છે. જુલાની માટે કામ કરવા ઇરાક અને અફઘાનિસ્તાનથી લોકો આવવા લાગ્યા. શરિયાના નામે લોકોનો શિરચ્છેદ થવા લાગ્યો. 2016માં રશિયા અને ઈરાનના સમર્થનથી અસદ સીરિયામાં સત્તા પર આવ્યા હતા. એલેપ્પો પર કબજો કર્યા પછી તેણે હમા અને હોમ્સ પર વિજય મેળવ્યો. અસદ પણ ઇદલિબ કબજે કરવા માંગતા હતા, પરંતુ રશિયાએ તેને રોકી દીધો. જુલાની ઇદલિબનો રાજા બન્યો. અહીં 40 લાખ લોકો રહે છે. તેણે તુર્કી સમર્થિત ફ્રી સીરિયન આર્મી સાથે હાથ મિલાવ્યા. હવે તેને અહેસાસ થવા લાગ્યો કે અલ કાયદા સાથે સંકળાયેલા રહેવું તેના માટે સમસ્યા બની શકે છે. તેણે પોતાના સંગઠનનું નામ બદલીને ફતહ અલ-શામ રાખ્યું. 2016માં જુલાનીએ જભાત અલ કાયદાથી અલગ થવાની જાહેરાત કરીને બધાને ચોંકાવી દીધા હતા. આ સમય સુધી દુનિયા માત્ર જુલાનીનું નામ જ જાણતી હતી, પરંતુ તેનો ચહેરો કોઈએ જોયો ન હતો. તેણે ક્યારેય ટીવી પર ઈન્ટરવ્યૂ આપ્યા નથી અને જાહેર સ્થળોએ જતી વખતે પોતાનો ચહેરો ઢાંકીને રાખ્યો હતો. પરંતુ થોડા મહિનાઓ પછી 2017માં જુલાનીએ એક વીડિયો જાહેર કર્યો અને દુનિયાની સામે આવ્યો. તેણે હયાત તહરિર અલ-શામ (HTS)ની રચનાની જાહેરાત કરી. તેણે કહ્યું કે તેના સંગઠનનો કોઈ બહારના દેશ કે પાર્ટી સાથે કોઈ સંબંધ નથી. જુલાનીએ કહ્યું કે તેનો એકમાત્ર ઉદ્દેશ્ય સીરિયાને અસદ સરકારથી મુક્ત કરાવવાનો છે. કારણ કે તેના કારણે રશિયાથી લઈને અમેરિકા અને ઈરાન સુધી બધા સીરિયામાં ઘૂસી ગયા છે. તે પોતાના દેશને અમેરિકા અને રશિયા જેવી વિશ્વ શક્તિઓથી બચાવશે. જોકે, તેણે સીરિયામાં ઈરાન સામે લડી રહેલા અમેરિકા અને ઈઝરાયલ વિરુદ્ધ કામ કરવાનું બંધ કરી દીધું હતું. જુલાનીને તેનો ફાયદો થયો કારણ કે અમેરિકા અને ઈઝરાયલે પણ તેને નિશાન બનાવ્યો ન હતો. જો કે, 2018માં યુએસએ HTSને આતંકવાદી સંગઠન જાહેર કર્યું અને અલ-જુલાનીના માથા પર $10 મિલિયનનું ઇનામ પણ મૂક્યું. જુલાની અસદ સરકાર અને ઈરાનના સૌથી મોટા વિરોધી તરીકે ઉભરી આવ્યો હતો. વર્ષ 2021માં જુલાનીએ એક ઈન્ટરવ્યૂમાં કહ્યું હતું કે, તેઓ અમેરિકા અને તેના સહયોગી દેશો સામે યુદ્ધ કરવા માંગતા નથી. જુલાનીએ સીરિયામાં ISISના ઘણા નેતાઓનો ખાત્મો કર્યો હતો. તેની સૌથી મોટી સફળતા 2023માં મળી, જ્યારે તેણે સીરિયામાં ISISના સૌથી મોટા નેતા અબુ હુસૈન અલ-હુસેનીની હત્યા કરી. જુલાનીનું અસલી નામ દુનિયાને પહેલીવાર ખબર પડી
જુલાનીનું સાચું નામ અહેમદ અલ શરા છે. આ અઠવાડિયે ખુલાસો થયો છે. હકીકતમાં 5 ડિસેમ્બરે હમા શહેર પર કબજો કર્યા પછી HTSએ એક નિવેદન બહાર પાડ્યું હતું. જેમાં તેનું સાચું નામ ‘અહમદ અલ શારા’ નોંધવામાં આવ્યું હતું. CNN અનુસાર, અલ કાયદા સાથે સંબંધો તોડ્યાના 8 વર્ષ બાદ જુલાનીની જીવનશૈલી અને કપડાંમાં બદલાવ આવ્યો છે. જ્યાં પહેલા તે ઇસ્લામિક વસ્ત્રો પહેરતો હતો, હવે તેણે બ્લેઝર અને જીન્સ પહેરવાનું શરૂ કર્યું છે. જોકે, તેણે હજુ સુધી જેહાદી માનસિકતા હોવાની વાતને નકારી નથી. જુલાનીએ 5 ડિસેમ્બરે હમા શહેર પર કબજો કર્યા બાદ CNNને એક ઈન્ટરવ્યૂ આપ્યો હતો. આમાં તેણે ગ્રીન મિલિટરી યુનિફોર્મ પહેર્યો હતો. તેની દાઢી સારી રીતે માવજત હતી અને તે ખૂબ જ શાંતિથી બોલી રહ્યો હતો. ઇન્ટરવ્યૂ દરમિયાન તેણે ઉદાર દેખાવાનો પ્રયાસ કર્યો. તેણે કહ્યું કે, તેનો ઉદ્દેશ્ય સીરિયામાંથી અસદ સરકારને ઉથલાવી દેવાનો છે. સીરિયામાં સરમુખત્યારશાહીનો અંત આવશે અને લોકોની સરકાર ચૂંટાશે. આ મુલાકાતના ત્રણ દિવસ પછી જુલાનીએ અસદ સરકારને ઉથલાવી દીધી. એચટીએસને આમાં વધુ મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડ્યો ન હતો. અબુ મોહમ્મદ અલ-જુલાની, એચટીએસના સર્વોચ્ચ નેતા, જેણે સીરિયામાં અસદ સરકારને ઉથલાવી દીધી, તેણે રવિવારે દમાસ્કસની પવિત્ર ઉમૈયા મસ્જિદમાં ભાષણ આપ્યું. 1300 વર્ષ જૂની આ મસ્જિદ દુનિયાની સૌથી જૂની મસ્જિદોમાંથી એક છે. CNN અનુસાર, જુલાનીએ પોતાના ભાષણમાં કહ્યું કે દમાસ્કસમાં વિદ્રોહીઓની જીતથી પાંચ દાયકાથી જેલમાં બંધ લોકોને આઝાદી મળી છે. મધ્ય પૂર્વમાં એક નવો ઈતિહાસ લખાયો છે. હવે સીરિયાના લોકો વાસ્તવિક માલિક છે. જુલાનીએ કહ્યું કે, સીરિયામાં કોઈની સાથે બદલો લેવામાં આવશે નહીં. સીરિયા તમામ સીરિયનોનું છે. જુલાનીએ તેના ભાષણમાં અસદને અલવાઈટ (શિયા) તરીકે અને પોતાને સુન્ની તરીકે દર્શાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. જુલાનીએ ઈરાનને કહ્યું કે, સીરિયામાં તેમની દખલગીરી હવે સમાપ્ત થઈ ગઈ છે. હવે સીરિયન સરકાર ઈરાનની સૂચનાઓનું પાલન નહીં કરે. ઈરાન સીરિયાની ધરતી પરથી લેબનન પહોંચી શકે તેમ નથી. ઈરાનના શસ્ત્રો હવે આપણા દેશમાં જોવા નહીં મળે. જુલાનીએ કેવી રીતે બળવો કર્યો?
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, જ્યારે 2016માં સીરિયાનું ગૃહયુદ્ધ સમાપ્ત થયું, ત્યારે જુલાનીએ તેના લડવૈયાઓને મજબૂત બનાવવાનું શરૂ કર્યું. તેણે ચીનના ઉઇગર મુસ્લિમોથી લઈને આરબ અને મધ્ય એશિયા સુધીના લોકોની મદદથી પોતાની સેના તૈયાર કરી. તેણે યોગ્ય સમયની રાહ જોઈ. જે ઈઝરાયલ-હમાસ યુદ્ધ અને રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધના કારણે આવ્યું હતું. 2022માં યુક્રેનમાં યુદ્ધ શરૂ થયું અને રશિયા ત્યાં વ્યસ્ત થઈ ગયું. જેના કારણે રશિયાએ સીરિયામાંથી પોતાના સૈનિકોને પાછા ખેંચી લીધા હતા. ત્યાર બાદ 2023માં ઈઝરાયલ અને હમાસ વચ્ચે યુદ્ધ શરૂ થયું. પરિણામ એ આવ્યું કે સીરિયામાં અસદને મદદ કરી રહેલા ઈરાન અને હિઝબુલ્લાહ હવે તેની તરફ ધ્યાન આપવા સક્ષમ ન હતા. હસન નસરાલ્લાહના મૃત્યુ પછી હિઝબુલ્લાહ નબળી પડી ગઈ હતી. આનો ફાયદો ઉઠાવીને જુલાનીએ સીરિયાની સેના પર હુમલો કર્યો અને 11 દિવસમાં રાષ્ટ્રપતિને હટાવી દીધા.