યુક્રેન દ્વારા યુરોપમાં રશિયન ગેસનો પુરવઠો બંધ થયો:ઝેલેન્સ્કીએ 5 વર્ષ જૂના કરારને ન લંબાવ્યો; હંગેરી, સ્લોવાકિયા, મોલ્ડોવામાં સૌથી વધુ નુકસાન

રશિયાની સરકારી કંપની ગેઝપ્રોમ અને યુક્રેન વચ્ચે પાઈપલાઈન દ્વારા યુરોપિયન દેશોમાં ગેસ મોકલવાનો કરાર હવે તૂટી ગયો છે. અલજઝીરા અનુસાર, ગેઝપ્રોમે આ વાતની પુષ્ટિ કરી છે. આ સાથે રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેનો છેલ્લો વેપાર અને રાજકીય કરાર હવે સમાપ્ત થઈ ગયો છે. કરાર તૂટવાને કારણે હવે યુરોપના ઘણા દેશોમાં રશિયન કુદરતી ગેસની નિકાસ બંધ થઈ ગઈ છે. રશિયન કંપની ગેઝપ્રોમ ટ્રાન્ઝિટ એગ્રીમેન્ટ હેઠળ યુદ્ધ દરમિયાન પણ સ્લોવાકિયા, મોલ્ડોવા અને હંગેરી સહિત ઘણા દેશોમાં કુદરતી ગેસ મોકલતી હતી. યુક્રેનના ઉર્જા પ્રધાન જર્મન ગાલુશેન્કોએ એક નિવેદનમાં કહ્યું- અમે રશિયન ગેસનું પરિવહન બંધ કરી દીધું છે. આ એક ઐતિહાસિક ઘટના છે. રશિયા તેના બજારો ગુમાવી રહ્યું છે, તેને નાણાકીય નુકસાન થશે. યુક્રેને કરારને લંબાવવાનો ઇનકાર કર્યો, સ્લોવાકિયાએ ધમકી આપી
યુરોપિયન દેશોને ગેસ મોકલવા માટે ટ્રાન્ઝિટ એગ્રીમેન્ટ 2019માં શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. તે 31 ડિસેમ્બર 2024ના રોજ સમાપ્ત થવાનું હતું. યુક્રેને આ કરાર રિન્યૂ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. સ્લોવાકિયાના પીએમ રોબર્ટ ફિકો અને હંગેરીના વડાપ્રધાન વિક્ટર ઓર્બન કેટલાંક અઠવાડિયાથી યુક્રેનને ટ્રાન્ઝિટ એગ્રીમેન્ટ રદ ન કરવા માટે સમજાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા હતા. તેના પ્રયત્નો અપૂરતા સાબિત થયા. આ બંને યુરોપિયન નેતાઓ પુતિનના સમર્થક ગણાય છે. ગેસ ન મળવાના ડરથી રોબર્ટ ફિકો ગયા અઠવાડિયે પુતિનને મળવા મોસ્કો પહોંચ્યા હતા. તેમણે કહ્યું હતું કે, જો યુક્રેન ટ્રાન્ઝિટ ડીલ રિન્યુ નહીં કરે તો સ્લોવાકિયા યુક્રેનને વીજળીનો પુરવઠો બંધ કરી દેશે. આ ધમકી પર યુક્રેને કહ્યું હતું કે તેઓ તેનાથી ચિંતિત નથી. યુક્રેનના ઉર્જામંત્રી જર્મન ગાલુશેન્કોએ સોમવારે જણાવ્યું હતું કે, જો સ્લોવાકિયા આવું કરશે તો યુક્રેન રોમાનિયા અને પોલેન્ડમાંથી વીજળી આયાત કરીને વળતર આપશે. મોલ્ડોવાની સ્થિતિ સૌથી ખરાબ
મોલ્ડોવામાં સ્થિતિ સૌથી ગંભીર છે. તે યુક્રેનની સરહદથી કપાયેલો અને રશિયન સમર્થિત અલગતાવાદીઓ સામે લડતો દેશ છે. ટ્રાન્ઝિટ એગ્રીમેન્ટ રદ થવાના ભયને કારણે, ડિસેમ્બરની શરૂઆતમાં મોલ્ડોવામાં 60-દિવસની કટોકટીની સ્થિતિ લાદવામાં આવી હતી. મોલ્ડોવાની જેમ, સ્લોવાકિયા અને હંગેરીને ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડતો નથી કારણ કે આ દેશો હજુ પણ કાળા સમુદ્રમાં નાખેલી તુર્કસ્ટ્રીમ પાઈપલાઈનમાંથી રશિયન ગેસ ખરીદે છે. રશિયન ગેસ પુરવઠો 60 વર્ષ પછી બંધ થયો
યુક્રેનમાં હજારો કિલોમીટર લાંબી ભૂગર્ભ પાઈપલાઈન નાખવામાં આવી છે. આ સોવિયત સમયગાળા દરમિયાન નાખવામાં આવ્યા હતા. લગભગ 60 વર્ષ સુધી, આ પાઈપોની મદદથી દર વર્ષે લગભગ 150 બિલિયન ક્યુબિક મીટર (બીસીએમ) રશિયન કુદરતી ગેસ પશ્ચિમ યુરોપમાં મોકલવામાં આવતો હતો. રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધની શરૂઆત પછી, યુરોપિયન યુનિયનના દેશોએ રશિયન અશ્મિભૂત ઇંધણ પર તેમની નિર્ભરતા ઓછી કરી. તે જ સમયે, રશિયાએ આ પાઈપલાઈન્સ દ્વારા ગેસ સપ્લાય ઘટાડીને 40 BCM કરી દીધો. 2023માં આ પુરવઠો વધુ ઘટીને લગભગ 15 BCM થયો હતો, જે હવે શૂન્ય થઈ ગયો છે.