હરિયાણા-પંજાબની ખનૌરી બોર્ડર પર 46 દિવસથી ઉપવાસ પર બેઠેલા ખેડૂત નેતા જગજીત સિંહ દલ્લેવાલે શુક્રવારે (10 જાન્યુઆરી) એક વીડિયો સંદેશ જાહેર કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું, ‘જો વડાપ્રધાન મોદી અમારી માંગણીઓ સ્વીકારશે તો હું ઉપવાસ છોડી દઈશ. ઉપવાસ એ ન તો અમારો વ્યવસાય છે કે ન તો અમારો શોખ. તે જ સમયે, આજે યુનાઇટેડ કિસાન મોરચા (SKM)ના નેતાઓની 6 સભ્યોની સમિતિ 101 ખેડૂતો સાથે ખનૌરી બોર્ડર પહોંચી હતી. અહીં SKMના નેતાઓએ ખનૌરી મોરચાના નેતાઓને એકતાનો પ્રસ્તાવ સોંપ્યો, જેને મોગાની મહાપંચાયતમાં પસાર કરવામાં આવ્યો. ખેડૂત આગેવાનો પણ દલ્લેવાલને મળ્યા હતા. આ પછી SKM નેતા શંભુ બોર્ડર માટે રવાના થઈ ગયા. આ દરમિયાન કોંગ્રેસ સાંસદ પ્રિયંકા ગાંધીએ કેન્દ્ર સરકાર પર નિશાન સાધતા કહ્યું છે કે, દલ્લેવાલના ઉપવાસ ખતમ કરવા જોઈએ. પીએમ મોદીએ પોતાનો અહંકાર છોડીને ખેડૂતોની વાત સાંભળવી જોઈએ. આ ઉપરાંત SKM દ્વારા કેન્દ્ર સરકારના વિરોધમાં આજે દેશભરમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના પૂતળાનું દહન કરવામાં આવ્યું હતું. તમને જણાવી દઈએ કે પાક પર MSPની ગેરંટી સહિતની 13 માંગણીઓ માટે ખેડૂતો છેલ્લા 11 મહિનાથી આંદોલન કરી રહ્યા છે. SKM નેતાઓએ શું કહ્યું? બલબીર સિંહ રાજેવાલઃ આજે આખો દેશ જગજીત સિંહ દલ્લેવાલના સ્વાસ્થ્યને લઈને ચિંતિત છે. મોગામાં યોજાયેલી મહાપંચાયતમાં લેવાયેલા નિર્ણય મુજબ અમે અમારા ભાઈઓને કહેવા આવ્યા છીએ કે તેઓ સાથે આવીને આ આંદોલન લડશે. 15મીએ મીટિંગ છે. દિલ્હી આંદોલનમાં જે જૂથો સાથે હતા તેઓ ટૂંક સમયમાં એક થઈ જશે. અમારી વચ્ચે કોઈ મતભેદ નથી. કેન્દ્ર સરકારે પહેલના ધોરણે ખેડૂતો સાથે વાત કરવી જોઈએ. જોગીન્દર સિંહ ઉગરાહાં: અમારા તમામ જૂથોનું લક્ષ્ય એક છે અને દુશ્મન એક છે. આજે અમે જે રીતે મળ્યા છીએ, આશા છે કે અમે ટૂંક સમયમાં એક મંચ પર આવીશું. દલ્લેવાલના વીડિયો સંદેશ વિશે 3 મહત્વની બાબતો… 1. ભાજપે મારા ઉપવાસ તોડવા માટે અકાલ તખ્તની માંગણી કરી
દલ્લેવાલે કહ્યું- મિત્રો, આજે અમને અહીં માહિતી મળી છે કે પંજાબ બીજેપી યુનિટ વતી અકાલ તખ્ત સાહિબને દલ્લેવાલના ઉપવાસ તોડવાની અપીલ કરવામાં આવી છે. તેમને ઉપવાસ છોડવા માટે જથેદારો અને પંજ પ્યારા દ્વારા આદેશ આપવામાં આવે. હું અકાલ તખ્ત સાહિબ અને તમામ તખ્તો અને પંજ પ્યારાઓને આદર આપું છું. 2. બીજેપીના લોકોએ અકાલ તખ્ત નહીં પણ મોદીજી પાસે જવું જોઈએ
દલ્લેવાલે આગળ કહ્યું- સવાલ એ છે કે પંજાબ બીજેપી યુનિટના લોકો પંજાબના લોકો છે, પંજાબના રહેવાસી છે. આ જ આપણે લડી રહ્યા છીએ. આ અમારી માંગણી છે. તે સમગ્ર પંજાબ માટે છે. તો તમારે જવું હોય તો મોદીજી પાસે જાવ. તમારે ઉપરાષ્ટ્રપતિ પાસે જવું જોઈએ. તેમણે ખેડૂતો વિશે ખૂબ જ સ્પષ્ટ વાત કરી છે. તમારે કૃષિ મંત્રી અને અમિત શાહ પાસે જવું જોઈએ, પરંતુ તમે શ્રી અકાલ તખ્ત સાહિબના જથેદાર પાસે જઈ રહ્યા છો. આનો અર્થ શું છે? તમારી અંદર શું છે? 3. બીજેપીના પંજાબ યુનિટે મોદીજી સાથે વાત કરવી જોઈએ
હું ફરીથી તમારી સાથે હાથ જોડીને કહું છું કે, અકાલ તખ્ત સાહિબ તરફ જવાને બદલે કૃપા કરીને મોદીજીને અમારી માંગણીઓ સ્વીકારવા માટે કહો, તો અમે ઉપવાસ છોડી દઈશું. આપણા ઉપવાસ એ ધંધો નથી. એ પણ આપણો શોખ નથી. આભાર. હું પંજાબના બીજેપી યુનિટને વિનંતી કરું છું કે તેઓ મોદીજી સાથે વાત કરે. દલ્લેવાલના ટેસ્ટ ગુરુવારે થયા, આજે રિપોર્ટ આવશે
ભૂખ હડતાળ પર બેઠેલા દલ્લેવાલની તબિયત નાજુક છે. તેને બોલવામાં તકલીફ પડી રહી છે. સારવાર ન લેવા ઉપરાંત તેણે મસાજ કરાવવાની પણ ના પાડી દીધી છે. જો કે, રાજીન્દ્રા હોસ્પિટલ, પટિયાલામાં રચાયેલ ડોક્ટરોનું બોર્ડ ગુરુવારે ખનૌરી પહોંચ્યું અને દલ્લેવાલ પર અલ્ટ્રાસાઉન્ડ અને અન્ય પરીક્ષણો કર્યા. તેનો રિપોર્ટ આજે આવશે. આ પહેલા ગુરુવારે કર્ણાટક રાજ્ય કૃષિ મૂલ્ય આયોગના ભૂતપૂર્વ અધ્યક્ષ પ્રકાશ કામરેડ્ડી, કર્ણાટકના ધારાસભ્ય બીઆર પાટીલ અને જવાહરલાલ નહેરુ યુનિવર્સિટી (JNU) વિદ્યાર્થી સંઘના પ્રમુખ ધનંજય કુમાર ખનૌરી મોરચા પર પહોંચ્યા હતા. તેણે દલ્લેવાલની હાલત પૂછી. ગુરુવારે જ કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ખેડૂતોની વાત ન સાંભળવાથી પીડિત ખેડૂત રેશમ સિંહે શંભુ બોર્ડર પર આત્મહત્યા કરી લીધી. ખનૌરી બોર્ડર પર પાણી ગરમ કરતી વખતે, ખેડૂત ગુરદયાલ સિંહ સ્થાનિક ગીઝરમાં આગ લાગતા દાઝી ગયા હતા. તેમને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા છે. સુપ્રીમ કોર્ટમાં દલ્લેવાલ કેસની 8 સુનાવણી, અત્યાર સુધી શું થયું… 1. 13 ડિસેમ્બર- તાત્કાલિક તબીબી સહાય પૂરી પાડો
દલ્લેવાલ 26 નવેમ્બરે ઉપવાસ પર બેઠા હતા. 13 ડિસેમ્બરે સુપ્રીમ કોર્ટમાં આમરણાંત ઉપવાસ અંગે સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવી હતી. જેમાં સુપ્રીમ કોર્ટે પંજાબ અને કેન્દ્ર સરકારને દલ્લેવાલને તાત્કાલિક તબીબી સહાય પૂરી પાડવા જણાવ્યું હતું. તેમને બળજબરીથી કંઈપણ ખવડાવવું જોઈએ નહીં. તેમનું જીવન આંદોલન કરતાં વધુ મહત્વનું છે. આ પછી પંજાબના ડીજીપી ગૌરવ યાદવ અને કેન્દ્રીય ગૃહ નિર્દેશક મયંક મિશ્રા ખનૌરી પહોંચ્યા અને દલ્લેવાલને મળ્યા. 2. 18 ડિસેમ્બર- પંજાબ સરકારે કંઈક કરવું જોઈએ
પંજાબ સરકારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં કહ્યું કે દલ્લેવાલને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવે. તેના પર સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે તેમની સાથે ભાવનાઓ જોડાયેલી છે. રાજ્યએ કંઈક કરવું જોઈએ. શિથિલતા સહન કરી શકાતી નથી. તમારે પરિસ્થિતિને સંભાળવી પડશે. 3. 19 ડિસેમ્બર- કોણ કહે છે કે 70 વર્ષનો માણસ ટેસ્ટ વિના ઠીક છે?
પંજાબ સરકારે દાવો કર્યો હતો કે દલ્લેવાલની તબિયત સારી છે. તેના પર સુપ્રીમ કોર્ટે પૂછ્યું કે, 70 વર્ષના વૃદ્ધ 24 દિવસથી ભૂખ હડતાળ પર છે. દલ્લેવાલને કોઈ પણ ટેસ્ટ કર્યા વિના સાચા હોવાનું કહેનાર ડૉક્ટર કોણ છે? તમે કેવી રીતે કહી શકો કે દલ્લેવાલ ઠીક છે? જ્યારે તેમની તપાસ કરવામાં આવી ન હતી, રક્ત પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું ન હતું, ઇસીજી કરવામાં આવ્યું ન હતું. 4. 20 ડિસેમ્બર- અધિકારીઓ હોસ્પિટલમાં દાખલ થવા અંગે નિર્ણય લે છે
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે, દલ્લેવાલની હાલત દરરોજ બગડી રહી છે. પંજાબ સરકાર તેને હોસ્પિટલમાં શિફ્ટ કેમ નથી કરાવતી? આ તેમની જવાબદારી છે. તેમને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવાની જરૂર છે કે કેમ તે અધિકારીઓને નક્કી કરવા દો. 5. 28 ડિસેમ્બર- કેન્દ્રની મદદથી હોસ્પિટલમાં શિફ્ટ કરો
સુપ્રીમ કોર્ટના 20 ડિસેમ્બરના આદેશનો અમલ ન કરવા બદલ દાખલ કરવામાં આવેલી અવમાનનાની અરજી પર આ સુનાવણી થઈ હતી. જેમાં કોર્ટે પંજાબ સરકારને કહ્યું કે, પહેલા તમે સમસ્યા સર્જો, પછી તમે કહો કે તમે કંઈ કરી શકતા નથી. કેન્દ્રની મદદથી તેમને હોસ્પિટલમાં શિફ્ટ કરો. આમાં, ખેડૂતોના વિરોધ પર કોર્ટે કહ્યું કે, તેમણે ક્યારેય કોઈને હોસ્પિટલમાં લઈ જવાથી રોકવા માટે કોઈ આંદોલન સાંભળ્યું નથી. આ આત્મહત્યા માટે ઉશ્કેરવા જેવું છે. તેઓ કેવા ખેડૂત નેતાઓ છે જેઓ ઈચ્છે છે કે દલ્લેવાલ મરી જાય? દલ્લેવાલ પર દબાણ દેખાઈ રહ્યું છે. જેઓ તેમના હોસ્પિટલમાં દાખલ થવાનો વિરોધ કરી રહ્યા છે તેઓ તેમના શુભચિંતક નથી. 6. 31 ડિસેમ્બરે- પંજાબ સરકારે 3 દિવસનું એક્સટેન્શન લીધું
પંજાબ સરકારે કોર્ટને કહ્યું કે, પંજાબ 30 ડિસેમ્બરે બંધ હતું, જેના કારણે ટ્રાફિક ન ચાલે. આ સિવાય જો કેન્દ્ર સરકાર પહેલ કરે તો દલ્લેવાલ વાતચીત માટે તૈયાર છે. આ પછી સુપ્રીમ કોર્ટે પંજાબ સરકારની સમય માંગતી અરજી સ્વીકારી લીધી. 7. 2 જાન્યુઆરી- અમે ઉપવાસ તોડવાનું કહ્યું નથી
કોર્ટે કહ્યું કે, પરિસ્થિતિને વધુ ખરાબ કરવાના ઇરાદાપૂર્વક પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યા છે. અમે ક્યારેય ઉપવાસ તોડવાનું કહ્યું નથી. કોર્ટે પંજાબ સરકારને કહ્યું કે, તમારું વલણ સમાધાન લાવવાનું નથી. કેટલાક કહેવાતા ખેડૂત આગેવાનો બેજવાબદાર નિવેદનો કરી રહ્યા છે. આ કેસમાં દલ્લેવાલના એડવોકેટ ગુનિંદર કૌર ગિલે પક્ષ બનાવવા માટે અરજી દાખલ કરી હતી. આના પર જસ્ટિસ સૂર્યકાન્તે કહ્યું, “કૃપા કરીને ટકરાવ વિશે ન વિચારો, અમે ખેડૂતો સાથે સીધી વાત કરી શકતા નથી. અમે એક સમિતિ બનાવી છે. અમે તે જ સમિતિ દ્વારા ખેડૂતો સાથે વાત કરીશું.” 8. 6 જાન્યુઆરી- ખેડૂતો મળવા માટે તૈયાર છે
પંજાબ સરકારે કહ્યું કે, આંદોલન કરી રહેલા ખેડૂતો હાઈ પાવર કમિટી સાથે વાત કરવા માટે રાજી થયા છે. આ પછી કોર્ટે આ કેસની સુનાવણી 10 જાન્યુઆરીના રોજ નક્કી કરી છે. આ પછી કમિટીની બેઠક મળી હતી. આ રીતે શંભુ બોર્ડર કેસ સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચ્યો… 1. 13 ફેબ્રુઆરી 2024થી શંભુ બોર્ડર પર પાકના લઘુત્તમ ટેકાના ભાવ (MSP)ની ગેરંટી આપવાના કાયદા અંગે ખેડૂત આંદોલન ચાલી રહ્યું છે. આ ઉપરાંત ખનૌરી બોર્ડર પર પણ ખેડૂતો બેઠા છે. 2. 10 જુલાઈ, 2024ના રોજ પંજાબ અને હરિયાણા હાઈકોર્ટે આદેશ આપ્યો હતો કે શંભુ બોર્ડર એક સપ્તાહની અંદર ખોલવામાં આવે. તેની સામે હરિયાણા સરકાર સુપ્રીમ કોર્ટમાં ગઈ હતી. 3. સુપ્રીમ કોર્ટમાં 12 ઓગસ્ટ, 2024ના રોજ સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવી હતી. સુપ્રીમ કોર્ટે એમ્બ્યુલન્સ, વરિષ્ઠ નાગરિકો, મહિલાઓ, વિદ્યાર્થીઓ માટે શંભુ સરહદની એક લેન ખોલવા જણાવ્યું હતું. આ સમય દરમિયાન, સુપ્રીમ કોર્ટે એક સમિતિની રચના કરી, જે સરકાર અને ખેડૂતો વચ્ચે મધ્યસ્થી કરવા માટે હતી. 4. સુપ્રીમ કોર્ટની આ સમિતિની રચના પંજાબ અને હરિયાણા હાઈકોર્ટના નિવૃત્ત જસ્ટિસ નવાબ સિંહની અધ્યક્ષતામાં કરવામાં આવી હતી. તેમાં પૂર્વ ડીજીપી બીએસ સંધુ, કૃષિ વિશ્લેષક દેવેન્દ્ર શર્મા, પ્રોફેસર રણજીત સિંહ ખુમ્માન, કૃષિ માહિતીશાસ્ત્રી ડૉ. સુખપાલ સિંહ અને વિશેષ આમંત્રિત સભ્ય પ્રોફેસર બલદેવ રાજ કંબોજનો સમાવેશ થાય છે. 5. સમિતિએ 10 ડિસેમ્બરના રોજ સુપ્રીમ કોર્ટને વચગાળાનો અહેવાલ સુપરત કર્યો હતો. એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે, આંદોલનકારી ખેડૂતો વાતચીત માટે આવતા નથી. ખેડૂતો પાસેથી તેમની અનુકૂળતા મુજબ તારીખ અને સમય પણ પૂછવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ તેમના તરફથી કોઈ જવાબ મળ્યો ન હતો. ખેડૂતોએ પછીની બેઠકમાં હાજરી આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. આંદોલનમાં આગળ શું…