ઇઝરાયલ અને હમાસ વચ્ચે યુદ્ધવિરામનો કરાર 17 કલાકની અંદર તૂટી જવાના આરે પહોંચી ગયો છે. આ ડીલને મંજૂરી આપવા માટે ઇઝરાયલની કેબિનેટની બેઠક મળવા જઈ રહી હતી. હવે પીએમ નેતન્યાહુએ આ બેઠક યોજવાની ના પાડી દીધી છે. આ પહેલા બુધવારે રાત્રે 10:30 વાગ્યે કતારના PMએ માહિતી આપી હતી કે, ઇઝરાયલ અને હમાસ વચ્ચે યુદ્ધવિરામ અને બંધકોને મુક્ત કરવા સંબંધિત ડીલને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું છે. ઇઝરાયલના રાષ્ટ્રપતિએ પણ કેબિનેટને આ ડીલને મંજૂરી આપવા કહ્યું હતું. ગુરુવારે બપોરે 3:30 વાગ્યે ઇઝરાયલ ટાઇમ્સે અહેવાલ આપ્યો કે આ સોદો મંજૂર થયો નથી. નેતન્યાહુએ હમાસ પર કરારની શરતોથી પીછેહઠ કરવાનો આરોપ લગાવ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે, હમાસ સમજૂતીના અંત સુધી છૂટની માગ કરી રહ્યું છે. ઇઝરાયલ ટાઈમ્સના અહેવાલ મુજબ હમાસના અધિકારીઓએ આ આરોપોને નકારી કાઢ્યા છે. અધિકારીઓ કહે છે કે તેઓ હજુ પણ શરતો પર છે. સોદામાં શું થવાનું હતું?
ડીલ અનુસાર યુદ્ધવિરામનો પ્રથમ તબક્કો 42 દિવસ માટે રહેશે. પ્રથમ તબક્કામાં હમાસ 33 ઇઝરાયલી બંધકોને મુક્ત કરશે. તેના બદલામાં ઇઝરાયલ હમાસના 250 કેદીઓને પણ મુક્ત કરશે. તેમજ ઇઝરાયલની સેના ગાઝા બોર્ડરથી 700 મીટર દૂર પીછેહઠ કરશે. કતારની રાજધાની દોહામાં છેલ્લા ઘણા અઠવાડિયાથી યુદ્ધવિરામ માટેનો વાટાઘાટો ચાલી રહ્યો હતો. આ વાતચીતમાં ઈજિપ્ત અને અમેરિકા પણ સામેલ હતા. અલ જઝીરાના અહેવાલ મુજબ, કતારના પીએમ થાનીએ બુધવારે હમાસ અને ઇઝરાયલના પ્રતિનિધિઓ સાથે મુલાકાત કરી હતી, ત્યાર બાદ આ ડીલ પૂર્ણ થઈ હતી. પ્રથમ તબક્કાના બંધકોને મુક્ત કર્યાના 15 દિવસ બાદ હમાસ બાકીના બંધકોને મુક્ત કરશે. આ દરમિયાન બંને પક્ષો કાયમી યુદ્ધવિરામ અંગે વાત કરશે. બાઈડન અને ટ્રમ્પ વચ્ચે ક્રેડિટ વોર
યુએસ પ્રમુખ જો બાઈડન અને નવા ચૂંટાયેલા રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે બુધવારે યુદ્ધવિરામ માટે શ્રેયનો દાવો કર્યો હતો. વ્હાઇટ હાઉસે આ ડીલમાં ટ્રમ્પના પ્રતિનિધિને પણ સામેલ કર્યા હતા. સોશિયલ મીડિયા પર પોસ્ટ કરતાં ટ્રમ્પે કહ્યું કે, રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં અમારી જીતને કારણે આ ઐતિહાસિક સમજૂતી શક્ય બની છે. ટ્રમ્પે કહ્યું કે, આ ડીલ મારા પ્રશાસનના શાંતિ સ્થાપવા અને અમેરિકા અને તેના સહયોગીઓની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવાના પ્રયાસોનો પુરાવો છે. વ્હાઇટ હાઉસમાંથી તેમના છેલ્લા ભાષણમાં સોદાનો ઉલ્લેખ કરતી વખતે, બાઈડને કહ્યું કે- યુદ્ધવિરામ માટેના અમારા રાજદ્વારી પ્રયાસો ક્યારેય બંધ થયા નથી. હમાસ પર દબાણ વધારવા પ્રાદેશિક સમીકરણોમાં પરિવર્તન અને લેબનનમાં યુદ્ધવિરામ બાદ જ આ સમજૂતી શક્ય બની. આ અમેરિકાની કૂટનીતિનું પરિણામ છે. યુદ્ધવિરામ કરાર પર ઇઝરાયલ અને પેલેસ્ટાઇનમાં ઉજવણી પેલેસ્ટિનિયન નાગરિકો ઉત્તર ગાઝા પાછા ફરશે
CNNના અહેવાલ મુજબ યુદ્ધવિરામ ડીલ હેઠળ ઇઝરાયલ ઉત્તર ગાઝાથી વિસ્થાપિત પેલેસ્ટિનિયન નાગરિકોને પરત ફરવાની મંજૂરી આપશે. જો કે સુરક્ષાના કારણોસર આ વિસ્તારમાં ઇઝરાયલના સૈનિકોની હાજરી રહી શકે છે. ગાઝા અને ઇઝરાયલ વચ્ચે બફર ઝોન બનાવવામાં આવશે. ઇઝરાયલ અને હમાસ બંનેની બફર ઝોનને લઈને અલગ-અલગ માગણીઓ હતી. ઇઝરાયલે સરહદથી 2 કિમીના બફર ઝોનની માગ કરી હતી, જ્યારે હમાસ ઓક્ટોબર 2023 પહેલાની જેમ 300થી 500 મીટરના બફર ઝોન ઇચ્છે છે. બીજી તરફ ઇઝરાયલે ડીલ હેઠળ હમાસ ચીફ યાહ્યા સિનવારની લાશ પરત કરવાનો ઈનકાર કરી દીધો છે. હમાસના નેતાએ યુદ્ધવિરામને ઇઝરાયલની હાર ગણાવી
હમાસના વરિષ્ઠ નેતા ખલીલ અલ-હૈયાએ યુદ્ધવિરામ પર પ્રતિક્રિયા આપતા તેને ઇઝરાયલની હાર ગણાવીને ઐતિહાસિક ક્ષણ ગણાવી હતી. ટાઈમ્સ ઓફ ઇઝરાયલના રિપોર્ટ અનુસાર ખલીલે ઇઝરાયલ પર 7 ઓક્ટોબર, 2023ના રોજ થયેલા હુમલાની પ્રશંસા કરી અને તેને એક મોટી ઉપલબ્ધિ ગણાવી. તેણીએ કહ્યું કે, તે ભાવિ પેઢીઓને ગર્વ સાથે કહેવામાં આવશે. યુદ્ધવિરામ પર બોલતા ખલીલે કહ્યું કે, અમારા લોકોએ તેના પર કબજો કરવાના ઇઝરાયલના પ્રયાસને નિષ્ફળ બનાવ્યો. ભારતે યુદ્ધવિરામનું સ્વાગત કર્યું
ઇઝરાયલ અને હમાસ વચ્ચે યુદ્ધવિરામ અને બંધક મુક્તિ સોદા પર પ્રતિક્રિયા આપતાં ભારતે પણ આ નિર્ણયને આવકાર્યો છે. વિદેશ મંત્રાલયે ગુરુવારે પોતાની વેબસાઈટ પર સત્તાવાર નિવેદન જારી કરીને આ જાણકારી આપી. ભારતે કહ્યું- અમે આશા રાખીએ છીએ કે આ ગાઝાના લોકોને માનવતાવાદી સહાયની આપૂર્તી સુનિશ્ચિત કરશે. અમે હંમેશા તમામ બંધકોની મુક્તિ, યુદ્ધવિરામ અને સંવાદ અને મુત્સદ્દીગીરીના માર્ગ પર પાછા ફરવાની હાકલ કરી છે. કતાર અને અમેરિકા દ્વારા કરવામાં આવી હતી ડીલ
ઇજિપ્ત, કતાર અને અમેરિકાની મદદથી કતારની રાજધાની દોહામાં આ કરાર પર વાટાઘાટો કરવામાં આવ્યો હતો. ઇઝરાયલનું પ્રતિનિધિત્વ મોસાદ ચીફ ડેવિડ બાર્નિયા અને શિન બેટ ચીફ રોનેન બારે કર્યું હતું. તે જ સમયે, યુએસ તરફથી ટ્રમ્પના દૂત સ્ટીવ વિટકોફ અને બાઈડનના દૂત બ્રેટ મેકગર્ક અહીં હાજર હતા.
ઇઝરાયલ-હમાસ યુદ્ધવિરામ ડીલ 17 કલાકમાં તૂટવાની આરે:નેતન્યાહુનો આરોપ- હમાસ શરતોથી પીછેહઠ કરી, કરારના અંત સુધી છૂટની માગ કરી
