કેજરીવાલના બંગલાની તપાસ થશે:કેન્દ્રએ આપ્યો આદેશ, ભાજપે કહ્યું- અમારા નવા મુખ્યમંત્રી આ બંગલામાં નહીં રહે

દિલ્હીના ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલના 6, ફ્લેગશિપ રોડ ખાતેના બંગલાનું નિરીક્ષણ કરવામાં આવશે. સેન્ટ્રલ વિજિલન્સ કમિશન (CVC)એ 13 ફેબ્રુઆરીના રોજ આ ઓર્ડર આપ્યો હતો. સેન્ટ્રલ પબ્લિક વર્ક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ (CPWD)નો રિપોર્ટ બહાર આવ્યા બાદ CVCએ તપાસનો આદેશ આપ્યો. રિપોર્ટમાં આરોપ મૂકવામાં આવ્યો છે કે 40,000 ચોરસ યાર્ડ (8 એકર)માં ફેલાયેલી આ ભવ્ય હવેલીના નિર્માણમાં ઘણા નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરવામાં આવ્યું હતું. દિલ્હી ભાજપ પ્રમુખ વીરેન્દ્ર સચદેવાએ લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર (લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર) વીકે સક્સેનાને ફરિયાદ કરી હતી કે કેજરીવાલનો બંગલો ચાર સરકારી મિલકતોને ગેરકાયદેસર રીતે મર્જ કરીને બનાવવામાં આવ્યો હતો. આ પ્રક્રિયા રદ કરવી જોઈએ. શપથ ગ્રહણ સમારોહ પછી ભાજપના મુખ્યમંત્રી આ બંગલામાં રહેશે નહીં. આ એ જ બંગલો છે, જેને ભાજપ શીશમહલ કહે છે
ભાજપે દિલ્હીના 6, ફ્લેગ રોડ પર સ્થિત સીએમ હાઉસને શીશમહલ નામ આપ્યું છે. આ દિલ્હીના મુખ્યમંત્રીનું સત્તાવાર નિવાસસ્થાન છે, જ્યાં દિલ્હીના ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલ 2015થી 2024 સુધી રહ્યા હતા. ભાજપનો આરોપ છે કે અરવિંદ કેજરીવાલે CM હતા ત્યારે મુખ્યમંત્રી નિવાસસ્થાનના નવીનીકરણ માટે 45 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કર્યા હતા. પ્રશ્ન-3: 45 કરોડ રૂપિયા ખર્ચીને બનાવેલો ‘શીશમહેલ’ શું છે? જવાબ: 9 ડિસેમ્બર, 2024ના રોજ ભાજપે દિલ્હીના સીએમ હાઉસના વૈભવી આંતરિક ભાગને દર્શાવતો એક વીડિયો બહાર પાડ્યો. ભાજપે કેજરીવાલ પર કટાક્ષ કર્યો, ‘તેઓ કહેતા હતા કે તેઓ સરકારી ઘર નહીં લે, પરંતુ તેમણે રહેવા માટે 7 સ્ટાર રિસોર્ટ બનાવ્યો.’ દિલ્હી ભાજપ-પ્રમુખ વીરેન્દ્ર સચદેવાએ માગ કરી હતી કે કેજરીવાલે દિલ્હીના લોકોને જણાવવું જોઈએ કે તેમણે કયા અધિકારથી પોતાના બંગલાના શણગાર પર લગભગ 45 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ્યા. આ એ સમય હતો, જ્યારે કોવિડને કારણે જાહેર વિકાસકાર્ય બંધ થઈ ગયાં હતાં. પ્રશ્ન-4: ‘શીશમહેલ’ પર ખર્ચ કરવા માટે 45 કરોડ રૂપિયા ક્યાંથી આવ્યા? જવાબ: ‘શીશમહેલ’નો કિસ્સો પહેલીવાર મે 2023માં સામે આવ્યો. જ્યારે દિલ્હીના લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર વીકે સક્સેનાએ સીબીઆઈ ડિરેક્ટર પ્રવીણ સૂદને પત્ર લખીને સીએમ હાઉસના રિનોવેશન કેસની તપાસનું કામ સોંપ્યું હતું. સપ્ટેમ્બર 2023માં સીબીઆઈએ આ કેસમાં એક રિપોર્ટ દાખલ કર્યો. એવો આરોપ મૂકવામાં આવ્યો હતો કે દિલ્હીના ભૂતપૂર્વ સીએમ કેજરીવાલે કોવિડ સમયગાળા દરમિયાન સીએમ નિવાસસ્થાન પર લગભગ 45 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કર્યા હતા. આ પૈસા સરકારી તિજોરીમાંથી લેવામાં આવ્યા હતા. અગાઉ દિલ્હી ભાજપે એક સરકારી અહેવાલનો હવાલો આપતાં દાવો કર્યો હતો કે દિલ્હી સીએમ હાઉસના નવીનીકરણ માટે કુલ 44.78 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરવામાં આવ્યા છે. ખરેખર આ માટે 43.70 કરોડ રૂપિયા જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા. આમાં ફક્ત આંતરિક ડિઝાઇન અને સુશોભન પાછળ 11.30 કરોડ રૂપિયા ખર્ચવામાં આવ્યા હતા. ત્યાર બાદ કેજરીવાલના બંગલા માટેના પૈસા સપ્ટેમ્બર 2020થી જૂન 2022 ની વચ્ચે 6 હપ્તામાં રિલીઝ કરવામાં આવ્યા. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, ઓગસ્ટ 2024માં સેન્ટ્રલ પબ્લિક વર્ક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ (CPWD)એ મુખ્યમંત્રી ગૃહ પર નકામા ખર્ચ કરવા બદલ ત્રણ એન્જિનિયરને સસ્પેન્ડ કર્યા હતા. આના પર, AAPએ CPWDને ​​’વિચ-હન્ટ’ ગણાવ્યું હતું. પ્રશ્ન-5: ‘શીશમહલ’ વિવાદ પર કેજરીવાલે શું કહ્યું? જવાબ: 3 જાન્યુઆરીના રોજ અરવિંદ કેજરીવાલે પીએમ મોદીના શીશમહલ નિવેદન પર વળતો પ્રહાર કરતાં કહ્યું, ‘જે વ્યક્તિ પોતાના માટે 2,700 કરોડ રૂપિયાનું ઘર બનાવે છે, 8,400 કરોડ રૂપિયાના વિમાનમાં મુસાફરી કરે છે, 10 લાખ રૂપિયાનો સૂટ પહેરે છે, તેમને શીશમહલ વિશે વાત કરવી શોભતી નથી.’ હું વ્યક્તિગત આરોપો કે દુર્વ્યવહારનું રાજકારણ કરતો નથી. કેજરીવાલે કહ્યું હતું કે દેશભરમાં 4 લાખથી વધુ ઝૂંપડપટ્ટીઓ અને 15 લાખ બેઘર લોકો છે. પીએમ મોદી આ મુદ્દાઓ પર કેમ ધ્યાન આપતા નથી? તેમણે 5 વર્ષમાં ફક્ત 1,700 ઘરો બનાવ્યા છે. કેજરીવાલે ભાજપના ચૂંટણીઢંઢેરાની ટીકા કરતાં દાવો કર્યો હતો કે પીએમ મોદીનો નવો 5 વર્ષનો કાર્યકાળ વિકાસકાર્યોને 200 વર્ષ ધીમો કરી દેશે. પ્રશ્ન-6: શું દિલ્હીની ચૂંટણીમાં ‘શીશમહલ’ મોટો મુદ્દો બની શકે છે? જવાબ: રાજકીય નિષ્ણાત રાશિદ કિદવાઈ માને છે કે દિલ્હીની ચૂંટણીમાં ‘શીશમહલ’ એક મોટો મુદ્દો બની શકે છે. તેઓ કહે છે, ‘દિલ્હી ચૂંટણીમાં શીશમહલ મોટો મુદ્દો બનવાનું સૌથી મોટું કારણ અરવિંદ કેજરીવાલની છબિ છે.’ હકીકતમાં જ્યારે તેઓ 2013માં રાજકારણમાં પ્રવેશ્યા હતા ત્યારે તેમણે સરકારી ગાડી કે બંગલો નહીં લેવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી હતી. એક નવા પ્રકારનું રાજકારણ શરૂ કરવાનું વચન આપ્યું હતું. આ પછી તેમના પર દારૂકૌભાંડ અને શીશમહલના બાંધકામના આરોપો લાગ્યા. આ બધું તેમની રાજકીય છબિને નોંધપાત્ર નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. રાશિદ કિદવાઈ સમજાવે છે, ‘કોઈપણ રાજકારણીની જીવનશૈલી તેના સમર્થકોમાં ખૂબ મહત્ત્વ ધરાવે છે. જનતામાં કેજરીવાલની છબિ સાદગીની છે. જનતાએ કેજરીવાલને ગળામાં મફલર અને સાદાં કપડાં પહેરીને દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી તરીકે ચૂંટ્યા હતા. હવે આરોપો લગાવવા લાગ્યા કે તેમના ઘરમાં ‘સોનાની ટોઇલેટ સીટ’ હતી છતાં કેજરીવાલે આ આરોપોને ખોટા સાબિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો નહીં. ચૂંટણી વિશ્લેષક અમિતાભ તિવારી સમજાવે છે, દિલ્હી વિધાનસભા ચૂંટણીમાં 30% મતદારો આમ આદમી પાર્ટીને મત આપે છે, પરંતુ લોકસભા ચૂંટણીમાં આમાંથી 15% મતદારો ભાજપને અને 15% કોંગ્રેસને મત આપે છે. આવા મતદારોને ફ્લોટિંગ વોટર્સ કહેવામાં આવે છે. ફ્લોટિંગ વોટર્સ AAPની સૌથી મોટી વોટબેંક છે. આ મતદારો તેમના રાજકારણીઓ સાથે ભાવનાત્મક રીતે જોડાયેલા છે. કેજરીવાલ સામે સતત આરોપો લાગવાથી આવા મતદારોનો અભિગમ બદલાઈ શકે છે, કારણ કે BJP AAPને ચારેબાજુથી ઘેરવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. આ ચૂંટણીમાં AAP પાસે વિકાસના મુદ્દાઓનો પણ અભાવ છે. પ્રશ્ન-7: આજકાલ ‘શીશમહલ’માં કોણ રહે છે અને કેજરીવાલ ક્યાં રહે છે? જવાબ: હાલમા દિલ્હીનાં કાર્યકારી મુખ્યમંત્રી આતિશી 6, ફ્લેગશિપ રોડ પર સ્થિત બંગલામાં રહે છે. હકીકતમાં મુખ્યમંત્રીપદ પરથી રાજીનામું આપ્યા પછી કેજરીવાલે 4 ઓક્ટોબર 2024ના રોજ દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી નિવાસસ્થાન છોડી દીધું. કેજરીવાલ હવે AAP રાજ્યસભાના સાંસદ અશોક કુમાર મિત્તલના 5, ફિરોઝશાહ રોડ ખાતેના સત્તાવાર નિવાસસ્થાને રોકાયા છે. વાસ્તવમાં દિલ્હી વિધાનસભામાં અન્ય રાજ્યોની જેમ ધારાસભ્યોને રહેવા માટે બંગલા આપવામાં આવતા નથી. ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી તરીકે કેજરીવાલને કોઈ બંગલો પણ આપવામાં આવ્યો નહોતો. રાજીનામું આપ્યા પછી કેજરીવાલ પાસે તેમના પૂર્વજોના ખાનગી અથવા ભાડાના મકાનમાં રહેવાનો વિકલ્પ હતો. આ માટે તેમને કોઈ અલગ ભથ્થું આપવામાં આવ્યું ન હતું, કારણ કે દર મહિને આપવામાં આવતી કુલ રકમમાં રહેઠાણ ભથ્થુંનો સમાવેશ થાય છે. કેજરીવાલનું દિલ્હીમાં કોઈ ઘર નથી. ડિસેમ્બર 2013માં પહેલીવાર દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી બનતાં પહેલાં કેજરીવાલ ગાઝિયાબાદના કૌશાંબી વિસ્તારમાં રહેતા હતા. મુખ્યમંત્રી તરીકે તેઓ મધ્ય દિલ્હીના તિલક લેન ખાતેના એક ઘરમાં રહેતા હતા. ફેબ્રુઆરી 2015માં જ્યારે આમ આદમી પાર્ટીએ બહુમતી મેળવી ત્યારે તેઓ ઉત્તર દિલ્હીના સિવિલ લાઇન્સ વિસ્તારમાં 6, ફ્લેગસ્ટાફ રોડ ખાતેના તેમના નિવાસસ્થાને રહેવા ગયા. પ્રશ્ન-8: શું મુખ્યમંત્રી પોતાની ઈચ્છા મુજબ મુખ્યમંત્રી ગૃહમાં ફેરફાર કરી શકે છે? જવાબ: બંધારણીય નિષ્ણાત અને મધ્યપ્રદેશ વિધાનસભાના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય સચિવ ભગવાનદેવ ઇસરાનીના મતે, મુખ્યમંત્રી નિવાસસ્થાનના નવીનીકરણની મુખ્ય જવાબદારી જાહેર બાંધકામ વિભાગ (PWD)ની છે. આ વિભાગ રાજ્ય સરકાર હેઠળ આવે છે. દિલ્હીને ખાસ રાજ્યનો દરજ્જો મળ્યો છે, તેથી ત્યાં CPWD વિભાગ છે. પીડબ્લ્યુડી સરકારી ઇમારતોની જાળવણી, સમારકામ, નવીનીકરણ અને બાંધકામ માટે જવાબદાર છે. મુખ્યમંત્રી આવાસના નવીનીકરણ માટે નાણાં વિભાગ દ્વારા બજેટ બહાર પાડવામાં આવે છે. આ માટે સરકારી તિજોરીમાંથી ખર્ચની પરવાનગી લેવામાં આવે છે. નાણાં વિભાગ તમામ નવીનીકરણ ખર્ચની વિગતો રાખે છે. રાશિદ કિદવાઈ કહે છે કે દેશમાં મુખ્યમંત્રી નિવાસસ્થાનના નવીનીકરણ માટે કોઈ કાયદો કે નિયમ નથી. બધાં રાજ્યોના મુખ્યમંત્રીઓને તેમની જીવનશૈલી અનુસાર તેમનાં ઘરોનું નવીનીકરણ કરવાની સ્વતંત્રતા છે. કેટલાક લોકો ખૂબ જ સાદગીથી જીવે છે, જ્યારે કેટલાક લોકોને વૈભવી જીવન ગમે છે. આ કારણોસર જ્યારે પણ કોઈપણ રાજ્યમાં નવા મુખ્યમંત્રી ચૂંટાય છે ત્યારે તેઓ તેમની પસંદગી મુજબ સરકારી નિવાસસ્થાનનું નવીનીકરણ અને શણગાર કરાવી શકે છે. પ્રશ્ન-9: શું ખરેખર ભારતમાં કોઈ ‘શીશમહલ’ બન્યો છે? જવાબ: શીશમહલનો અર્થ કાચનો બનેલો મહેલ થાય છે, એટલે કે એક એવો મહેલ, જેની દીવાલો કાચથી ઢંકાયેલી હોય. ભારતમાં બે પ્રખ્યાત શીશ મહેલ છે, જે જયપુર અને દિલ્હીમાં સ્થિત છે.