બિહારમાં આજે સાંજે 4 વાગ્યે નીતિશ મંત્રીમંડળનું વિસ્તરણ થશે. આ અંગે રાજભવનમાં તૈયારીઓ શરૂ થઈ ગઈ છે. મળતી માહિતી મુજબ ભાજપના 7 ધારાસભ્યો મંત્રી તરીકે શપથ લેશે. જેડીયુ ક્વોટામાંથી કોઈ નવો મંત્રી નહીં હોય. મંત્રીઓની યાદી સાથે અધિક મુખ્ય સચિવ એસ સિદ્ધાર્થ રાજભવન પહોંચ્યા. તેમણે શપથ લેનારા ધારાસભ્યોની યાદી રાજ્યપાલના મુખ્ય સચિવને સોંપી. શપથ લેનારા ધારાસભ્યોને રાજભવનમાંથી ફોન આવવા લાગ્યા છે. એક ધારાસભ્યએ જણાવ્યું કે મોડી રાત્રે દિલીપ જયસ્વાલે 7 ધારાસભ્યોને ફોન કરીને પટના આવવા કહ્યું હતું. બુધવારે સવારે લગભગ 10 વાગ્યે દિલીપ જયસ્વાલે મંત્રી પદ પરથી રાજીનામું આપ્યું. તેમણે મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમારને પોતાનું રાજીનામું સુપરત કર્યું. નીતિશ કેબિનેટમાં મિથિલાના 6 મંત્રીઓ હશે નીતિશ કેબિનેટ વિસ્તરણમાં 7 ધારાસભ્યોને મંત્રી બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. આમાંથી 6 ધારાસભ્યો ઉત્તર બિહાર વિસ્તારમાંથી આવે છે. સૌથી મહત્વની વાત એ છે કે આ મંત્રીમંડળ વિસ્તરણમાં મિથિલાને સૌથી વધુ મહત્વ આપવામાં આવી રહ્યું છે. મિથિલાના દરભંગા જિલ્લામાં આવેલા દરભંગા અને જાલે વિધાનસભા મતવિસ્તારના ધારાસભ્યોને મંત્રી બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. આ ઉપરાંત સીતામઢીના રીગાના ધારાસભ્યને પણ મંત્રીમંડળમાં સ્થાન મળી રહ્યું છે. જો મુઝફ્ફરપુરના સાહેબપુરને પણ આમાં ઉમેરવામાં આવે તો મિથિલા ક્ષેત્રના મંત્રીઓની સંખ્યા 4 થઈ જશે. અગાઉ, કેદાર પ્રસાદ ગુપ્તા અને હરિ સાહની પહેલાથી જ કેબિનેટમાં મિથિલાના મંત્રી હતા. આ મુજબ, મંત્રીમંડળમાં મિથિલાના 6 મંત્રીઓ હશે. આ ઉપરાંત સીમાંચલના એક ધારાસભ્યને મંત્રી બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. અગાઉ ભાજપના પ્રદેશ પ્રમુખ દિલીપ જયસ્વાલ પણ સીમાંચલથી આવતા હતા. આવી સ્થિતિમાં, તેમના રાજીનામા પછી આને તેમના વળતર તરીકે પણ જોવામાં આવી રહ્યું છે. મિથિલાંચલ NDAનો ગઢ, 70 ટકા ધારાસભ્યો મિથિલાને NDAનો ગઢ કહેવામાં આવે છે. મિથિલા ક્ષેત્રના મહત્વપૂર્ણ જિલ્લાઓમાં સીતામઢી, શિવહર, મધુબની, દરભંગા, મુઝફ્ફરપુર અને વૈશાલીનો સમાવેશ થાય છે. આ જિલ્લાઓમાં 60 વિધાનસભા બેઠકો છે, જેમાંથી 2020ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ગઠબંધનના 40 ધારાસભ્યો જીત્યા હતા. મહેસૂલ વિભાગમાં સારું કામ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો રાજીનામું આપ્યા પછી દિલીપ જયસ્વાલે કહ્યું- ‘ભાજપમાં એક વ્યક્તિ, એક પદની ફોર્મ્યુલા છે, તેથી મેં આજે મુખ્યમંત્રીને મારું રાજીનામું સુપરત કર્યું છે.’ મંત્રીમંડળનું વિસ્તરણ નિશ્ચિત છે. આ મુખ્યમંત્રીનો અધિકાર છે. આમાં જાતિ સમીકરણનું પણ ધ્યાન રાખવામાં આવશે. ‘મેં હંમેશા મહેસૂલ વિભાગમાં સારું પ્રદર્શન કરવાનો પ્રયાસ કર્યો.’ ભવિષ્યમાં પણ મારા વિશે ચર્ચા થશે. અમે મહેસૂલ વિભાગમાં સર્વેનું કામ શરૂ કર્યું હતું. તે દરમિયાન અફડાતફડી મચી ગઈ હતી. અમે તેમ છતાં પણ અમારું કામ ચાલુ રાખ્યું હતું. અમે 14 કરોડ પાનાઓનું ડિજિટાઇઝેશન કર્યું. વર્તમાન મંત્રીમંડળમાં 30 મંત્રીઓ નીતિશ કુમારના વર્તમાન મંત્રીમંડળમાં કુલ 30 મંત્રીઓ છે. 6 મંત્રીઓના પદ ખાલી છે. બુધવારે દિલીપ જયસ્વાલે મંત્રી પદ પરથી રાજીનામું આપ્યા બાદ કુલ 7 પદ ખાલી પડ્યા છે. હાલમાં, ઘણા મંત્રીઓ એવા છે જેમની પાસે એક કરતાં વધુ વિભાગ છે. વિપક્ષ આ મુદ્દા પર સતત સરકારને ઘેરી રહ્યું છે. આ કારણોસર ચૂંટણી પહેલા મંત્રીમંડળનું વિસ્તરણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. સરકાર કેબિનેટ વિસ્તરણ દ્વારા જાતિ સમીકરણ પણ સાધવા માંગે છે. મંત્રીમંડળમાં શપથ લેનારા નવા મંત્રીઓને પણ જાતિ સમીકરણો અનુસાર મંત્રી બનાવવામાં આવશે. જેપી નડ્ડા સાથેની મુલાકાત બાદ કેબિનેટ વિસ્તરણને મંજૂરી છેલ્લા એક વર્ષથી નીતિશ મંત્રીમંડળના વિસ્તરણ અંગે ચર્ચા ચાલી રહી હતી. મંગળવારે જેપી નડ્ડા સાથે કોર કમિટીની બેઠક બાદ આને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. કોર કમિટીની બેઠકમાં કયા ચહેરાઓનો સમાવેશ કરવો જોઈએ તેની પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. મંત્રીમંડળ વિસ્તરણમાં ભાજપના ક્વોટામાંથી 4થી 5 ધારાસભ્યોને મંત્રી બનાવવાની જોરદાર ચર્ચા ચાલી રહી છે. બે વિભાગ ધરાવતા મંત્રીઓ પાસેથી એક વિભાગ લઈ લેવાશે જે મંત્રીઓ બે કે તેથી વધુ મંત્રી પદ ધરાવે છે તેમની પાસેથી એક વિભાગ છીનવી લેવામાં આવી શકે છે. આ વિભાગ નવા મંત્રીને આપવામાં આવશે. ઘણા મંત્રીઓ એવા છે જેમની પાસે બે કે તેથી વધુ વિભાગો છે. માહિતી અનુસાર પાર્ટીના મોટા ચહેરાઓના પણ વિભાગ પરત લઈ શકાય છે. આ નવા મંત્રીને આપી શકાય છે. જાતિ સમીકરણો સાધવાનો પ્રયાસ બિહારમાં યોજાનાર મંત્રીમંડળ વિસ્તરણમાં 2025ની વિધાનસભા ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને જાતિ ગણિતને સંતુલિત કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે. મળતી માહિતી મુજબ ઉચ્ચ જાતિમાંથી બે મંત્રીઓ બનાવી શકાય છે. રાજપૂત અને ભૂમિહાર જાતિમાંથી પણ મંત્રીઓની નિમણૂક કરી શકાય છે. અત્યંત પછાત શ્રેણીમાં બે લોકોને મંત્રી બનાવી શકાય છે. તેલી જાતિમાંથી મંત્રી બનવાનું લગભગ નક્કી છે. પછાત સમાજમાંથી પણ મંત્રીઓ બનાવી શકાય છે. કુર્મી અને કુશવાહા સમુદાયમાંથી એક-એક મંત્રી બનાવવાની ચર્ચા છે.
