આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (ISS) માંથી ભારતીય મૂળના અમેરિકન અવકાશયાત્રીઓ સુનિતા વિલિયમ્સ અને બચ વિલ્મોરની વાપસી મુલતવી રાખવામાં આવી છે. તેમને લેવા જનાર મિશન ક્રૂ-10 નાસા દ્વારા મુલતવી રાખવામાં આવ્યું છે. આ મિશન ગઈકાલે એટલે કે 12 માર્ચે સ્પેસએક્સના રોકેટ ફાલ્કન 9 સાથે લોન્ચ થવાનું હતું. જોકે, રોકેટના ગ્રાઉન્ડ સપોર્ટ ક્લેમ્પ આર્મમાં હાઇડ્રોલિક સિસ્ટમમાં નિષ્ફળતાને કારણે મિશન મુલતવી રાખવામાં આવ્યું હતું. બચ વિલ્મોર અને સુનિતા વિલિયમ્સ છેલ્લા નવ મહિનાથી ISS પર ફસાયેલા છે. તે જૂન 2024માં ત્યાં પહોંચ્યા હતા. તેમને ત્યાં ફક્ત એક અઠવાડિયા માટે રોકાવાનું હતું. આ બંને અવકાશયાત્રીઓ બોઇંગના સ્ટારલાઇનર અવકાશયાન દ્વારા ISS પહોંચ્યા હતા. સપ્ટેમ્બરમાં અવકાશયાન કોઈપણ ક્રૂ વિના પૃથ્વી પર પાછું ફર્યું. ફોક્સ ન્યૂઝ અનુસાર, ISS સાથે ડોકીંગ દરમિયાન સ્ટારલાઇનરને હિલીયમ લીક અને અવકાશયાન પ્રતિક્રિયા નિયંત્રણ થ્રસ્ટર્સમાં સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડ્યો. સ્પેસએક્સને પાછું લાવવાની જવાબદારી મસ્કની
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે સ્પેસએક્સના CEO ઈલોન મસ્કને અવકાશમાં ફસાયેલા સુનિતા વિલિયમ્સ અને તેમના સાથીદાર બચ વિલ્મોરને પાછા લાવવાનું કામ સોંપ્યું છે. ટ્રમ્પે જાન્યુઆરીમાં સોશિયલ મીડિયા પર લખ્યું હતું: મેં મસ્કને તે બે ‘બહાદુર અવકાશયાત્રીઓ’ને પાછા લાવવા કહ્યું છે. આને બાઈડન વહીવટીતંત્ર દ્વારા અવકાશમાં છોડવામાં આવ્યા છે. તેઓ ઘણા મહિનાઓથી અવકાશ મથક પર રાહ જોઈ રહ્યા છે. મસ્ક ટૂંક સમયમાં આના પર કામ શરૂ કરશે. આશા છે કે બધા સુરક્ષિત હશો. મસ્કે જવાબ આપ્યો કે આપણે પણ એવું જ કરીશું. તે ભયંકર છે કે બાઈડન વહીવટીતંત્રે તેમને આટલા લાંબા સમય સુધી ત્યાં જ છોડી દીધા છે. સુનિતા અને વિલ્મોરને અવકાશ મથક પર કેમ મોકલવામાં આવ્યા?
સુનિતા અને બચ વિલ્મોર બોઇંગ અને નાસાના સંયુક્ત ‘ક્રૂ ફ્લાઇટ ટેસ્ટ મિશન’ પર ગયા હતા. આમાં, સુનિતા અવકાશયાનની પાઇલટ હતી. તેમની સાથે આવેલા બચ વિલ્મોર આ મિશનના કમાન્ડર હતા. તે બંને આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (ISS)માં 8 દિવસ રહ્યા પછી પૃથ્વી પર પાછા ફરવાના હતા. લોન્ચ સમયે બોઇંગ ડિફેન્સ, સ્પેસ એન્ડ સિક્યુરિટીના પ્રમુખ અને સીઈઓ ટેડ કોલ્બર્ટે તેને અવકાશ સંશોધનના નવા યુગની શાનદાર શરૂઆત ગણાવી. આ મિશનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય અવકાશયાનની અવકાશયાત્રીઓને અવકાશ મથક સુધી લઈ જવા અને ત્યાંથી પાછા ફરવાની ક્ષમતા સાબિત કરવાનો હતો. અવકાશયાત્રીઓએ અવકાશ મથક પરના તેમના 8 દિવસ દરમિયાન સંશોધન અને અનેક પ્રયોગો પણ કરવા પડ્યા. સુનિતા અને વિલ્મોર એટલાસ-V રોકેટ દ્વારા અવકાશ યાત્રા પર મોકલવામાં આવેલા પ્રથમ અવકાશયાત્રીઓ છે. આ મિશન દરમિયાન તેમણે અવકાશયાન જાતે પણ ઉડાડવું પડ્યું. ફ્લાઇટ ટેસ્ટ સંબંધિત ઘણા ઉદ્દેશ્યો પણ પૂર્ણ કરવાના હતા. સુનિતા અને વિલમોર આટલા લાંબા સમય સુધી અવકાશમાં કેવી રીતે અટવાયા?
સ્ટારલાઇનર અવકાશયાનને લોન્ચ થયા પછી ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડ્યો છે. આના કારણે, 5 જૂન પહેલા પણ ઘણી વખત લોન્ચ નિષ્ફળ ગયા હતા. લોન્ચ થયા પછી પણ અવકાશયાનમાં સમસ્યાઓના અહેવાલો હતા. નાસાએ જણાવ્યું હતું કે, અવકાશયાનના સર્વિસ મોડ્યુલના થ્રસ્ટરમાં એક નાનો હિલીયમ લીક થયો હતો. અવકાશયાનમાં ઘણા થ્રસ્ટર્સ હોય છે. તેમની મદદથી અવકાશયાન પોતાનો માર્ગ અને ગતિ બદલે છે. હિલીયમ ગેસની હાજરીને કારણે રોકેટ પર દબાણ સર્જાય છે. તેની રચના મજબૂત રહે છે, જે રોકેટને તેની ઉડાનમાં મદદ કરે છે. લોન્ચ થયાના 25 દિવસમાં અવકાશયાનના કેપ્સ્યુલમાં 5 વખત હિલીયમ લીક થયું હતું. 5 થ્રસ્ટર્સે કામ કરવાનું બંધ કરી દીધું હતું. વધુમાં, પ્રોપેલન્ટ વાલ્વ સંપૂર્ણપણે બંધ કરી શકાતો નથી. અવકાશમાં રહેલા ક્રૂ અને અમેરિકાના હ્યુસ્ટનમાં મિશન મેનેજર પણ સાથે મળીને તેને ઠીક કરવામાં અસમર્થ હતા.
સુનિતા વિલિયમ્સનું અવકાશમાંથી પરત ફરવાનું ટળ્યું:રોકેટ લોન્ચિંગ સિસ્ટમમાં ખામી; 280 દિવસથી સ્પેશ સ્ટેશનમાં અટવાયેલી છે એસ્ટ્રોનોટ
