પંજાબને ખેડૂત આંદોલનથી 20 હજાર કરોડનું નુકસાન:વેપારીઓએ કહ્યું- 60% ધંધો ઘટ્યો, ઘણા ઉદ્યોગો બંધ; હરિયાણાને 4 ગણો ફાયદો

પંજાબમાં સીએમ ભગવંત માનના નેતૃત્વ હેઠળની આમ આદમી પાર્ટી (AAP) સરકારે ખેડૂતો પ્રત્યે કડક વલણ દાખવ્યું અને પોલીસની મદદથી 13 મહિનાથી બંધ શંભુ અને ખનૌરી બોર્ડર ખોલી. સરકારના તમામ મંત્રીઓ અને AAP નેતાઓએ એક સ્વરમાં કહ્યું કે, આ આંદોલનને કારણે પંજાબને આર્થિક નુકસાન થઈ રહ્યું છે. ઉદ્યોગે પણ આ કાર્યવાહીનું સ્વાગત કર્યું છે. ભાસ્કરે પંજાબના સૂક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગ (MSME), લુધિયાણાના વૂલન ઉદ્યોગ અને જલંધરના સ્પોર્ટ્સ માર્કેટ એસોસિએશનના વડાઓને પૂછ્યું કે બોર્ડર બંધ થવાથી તેમના પર શું અસર પડી? આ ઉદ્યોગપતિઓનો દાવો છે કે રાજ્યના ઉદ્યોગને 13 મહિનામાં આશરે 20 હજાર કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન થયું છે. વેપારીઓ તો એમ પણ કહે છે કે ખેડૂતોનું આંદોલન સૌપ્રથમ વર્ષ 2020માં શરૂ થયું હતું અને ત્યારથી પંજાબમાં ઉદ્યોગ સ્થિર થઈ શક્યો નથી. ઘણા ઉદ્યોગપતિઓ પંજાબમાં બધું પેક કરીને હરિયાણા અને અન્ય રાજ્યોમાં સ્થળાંતરિત થયા. તેમનો અંદાજ છે કે છેલ્લા બે-ત્રણ વર્ષમાં હરિયાણાનો વ્યવસાય ચાર ગણો વધ્યો છે. હવે બંને બોર્ડર ખુલી જવાથી પંજાબમાં વ્યાપારિક પ્રવૃત્તિઓ ફરી શરૂ થવાની આશા છે. હવે વાંચો કયા ક્ષેત્રના ઉદ્યોગપતિઓએ શું કહ્યું… 1. પંજાબના સૂક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગો (MSME)ના વડા બદીશ જિંદાલ સાથે વાતચીત સવાલ: પંજાબ સરકાર દ્વારા બોર્ડર ખોલવા અંગે તમે શું કહેશો?
જવાબ: લુધિયાણાના સાયકલ ઉદ્યોગ અને તેને લગતા નાના ઉદ્યોગોને દર મહિને 1,500 કરોડ રૂપિયાથી વધુનું નુકસાન થઈ રહ્યું હતું. અમારો બધો પુરવઠો શંભુ-ખનૌરી બોર્ડર પરથી આવે છે અને જાય છે. બંને હાઇવે બંધ હોવાથી ઉત્પાદન ખર્ચમાં વધારો થયો. પંજાબમાં ચાલતા MSME એકમોના 95% માલ અન્ય રાજ્યોમાં વેચાય છે. આ પુરવઠો એક વર્ષ માટે બંધ હતો. પંજાબના નાના એકમો વિનાશની આરે પહોંચી ગયા છે. અમારો આખો ઉદ્યોગ સરકારના આ પગલાનું સ્વાગત કરે છે. સવાલ: આ સમગ્ર પ્રકરણમાં હરિયાણાને શું ફાયદો થયો?
જવાબ: પંજાબના સાયકલ ઉદ્યોગનો 95% કાચો માલ, 80% હોઝિયરી, 70% હેન્ડ ટૂલ્સ, 80% ફાસ્ટર (નટ બોલ્ટ જેવા અન્ય સ્પેરપાર્ટ્સ) અને 90% ઓટો પાર્ટ્સ ઉદ્યોગ બહારના રાજ્યોમાંથી આવે છે. પંજાબને દિલ્હીના વેપારીઓ પાસેથી પણ મોટા ઓર્ડર મળતા હતા. ખેડૂતોનો વિરોધ શરૂ થયો ત્યારથી દિલ્હીના વેપારીઓ પંજાબથી અલગ થઈ ગયા. તેમણે હરિયાણાના ઉદ્યોગપતિઓ સાથે વ્યવસાય કરવાનું શરૂ કર્યું. આના કારણે હરિયાણાનો ઉદ્યોગ ઝડપથી વિકસ્યો. સવાલ: શું આંદોલનને કારણે સામાન્ય જનતાને કોઈ નુકસાન થયું?
જવાબ: પંજાબ અને દિલ્હી વચ્ચે દરરોજ 50 હજારથી વધુ લોકો વિવિધ કારણોસર મુસાફરી કરે છે. ઘણા બીમાર લોકો ફક્ત એટલા માટે મૃત્યુ પામ્યા કારણ કે તેઓ બંધ હાઇવેને કારણે દિલ્હીની મોટી હોસ્પિટલોમાં સમયસર પહોંચી શક્યા નહીં. ગામડાઓમાં કાચા રસ્તાઓ પર વાહનો ચલાવવાને કારણે થતા નુકસાનનું માપન કરવું મુશ્કેલ છે. સવાલ: નુકસાનની ભરપાઈ કરવામાં કેટલો સમય લાગશે?
જવાબ: છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં પંજાબમાં નાના ઉદ્યોગોને થયેલા નુકસાનમાંથી બહાર નીકળવામાં 2 વર્ષ જેટલો સમય લાગશે. સરકારે વ્યવસાય માટે સારું અને સલામત વાતાવરણ પૂરું પાડવું જોઈએ. તે પછી જ, પંજાબ છોડી ગયેલા ઉદ્યોગો કદાચ અહીં પાછા આવવાનું વિચારી શકે છે. 2. લુધિયાણાના વૂલન ઇન્ડસ્ટ્રી એસોસિએશનના પ્રમુખ દર્શન દાવર સાથે વાતચીત કરી સવાલ: પંજાબ સરકારની કાર્યવાહીને તમે કેવી રીતે જુઓ છો?
જવાબ: તે ઉદ્યોગ માટે ખૂબ જ સારું છે. ખેડૂતોના વિરોધને કારણે સમગ્ર પંજાબમાં દુવિધાની સ્થિતિ હતી. દિલ્હી જવાનું મુશ્કેલ બની ગયું હતું. બહારથી વેપારીઓ પંજાબ આવતા ડરવા લાગ્યા. સવાલ: શું હાઇવે બંધ થવાથી વ્યવસાય પર કોઈ અસર પડી?
જવાબ: ધંધો લગભગ ઠપ્પ થઈ ગયો છે. ઘણા રાજ્યોના વેપારીઓએ પંજાબથી ધંધો બંધ કરી દીધો. આ વખતે સમગ્ર શિયાળાની ઋતુ ઊન ઉદ્યોગ માટે નિષ્ફળ રહી. લોકો સુખ અને દુ:ખમાં પોતાના પ્રિયજનોને પણ મળી શકતા ન હતા. વાહનો 3-3 કલાક સુધી રસ્તા પર અટવાયા રહ્યા. સવાલ: કયા રાજ્યોના ઉદ્યોગપતિઓ હવે પંજાબમાં આવતા નથી?
જવાબ: હરિયાણા, રાજસ્થાન, મધ્યપ્રદેશ જેવા ઘણા રાજ્યોના વેપારીઓએ પંજાબમાંથી પોતાનો ધંધો બંધ કરી દીધો છે. આ લોકો હવે બીજી જગ્યાએથી સામાન ખરીદી રહ્યા છે. હવે હાઇવે ખુલ્યા પછી એવી અપેક્ષા છે કે વેપારીઓનો ખોવાયેલો વિશ્વાસ પાછો આવશે. 3. જલંધર સ્પોર્ટ્સ માર્કેટ એસોસિએશનના પ્રમુખ રવિન્દર ધીર સાથે વાતચીત સવાલ: શું પંજાબ બોર્ડર ફરી ખુલ્યા પછી કોઈ આશા છે?
જવાબ: જો હાઇવે કાર્યરત રહેશે તો પંજાબના ઉદ્યોગને ચોક્કસપણે ફાયદો થશે. લાંબા સમયથી રસ્તાઓ બંધ રહેવાની ચોક્કસપણે નકારાત્મક અસર પડી છે. ગમે તે હોય, પહેલાથી જ થયેલા નુકસાનની ભરપાઈ કરવી શક્ય નથી. સવાલ: પંજાબના ઉદ્યોગને એકંદરે કેવા પ્રકારનું નુકસાન થયું?
જવાબ: રોજિંદા વિરોધ પ્રદર્શનોને કારણે પંજાબની છબી ખરડાઈ છે. બીજા રાજ્યોના વેપારીઓ અહીં આવવા માંગતા નથી. ગ્રાહકો પંજાબમાં બનેલી વસ્તુઓ ખરીદવામાં પણ પ્રાથમિકતા બતાવતા નથી કારણ કે તેમને ડર છે કે તેમને ખબર નથી કે પુરવઠો ક્યારે બંધ થશે. સવાલ: અન્ય રાજ્યો સાથે વ્યાપાર વધારવામાં સરકારની ભૂમિકા તમે શું માનો છો?
જવાબ: જો પંજાબમાં પરિસ્થિતિ સામાન્ય થશે તો દેશભરમાં એક સકારાત્મક સંદેશ જશે. અન્ય રાજ્યોના ઉદ્યોગપતિઓ ફરીથી પંજાબના બજાર તરફ વળશે. સરકારે ખાતરી કરવી જોઈએ કે ભવિષ્યમાં આવા હાઇવે જામ ન થાય. 4. જલંધરમાં બોલ્ટ બનાવતા ઉદ્યોગપતિ પુનિત ચેતલ સાથે વાતચીત સવાલ: પંજાબ સરકારે લીધેલા પગલાં વિશે તમે શું કહેશો?
જવાબ: સરકારે આ પગલું ઘણા સમય પહેલા ભરવું જોઈતું હતું. હાઇવે બંધ થવાથી સમગ્ર ઔદ્યોગિક ક્ષેત્ર ચિંતિત હતું કારણ કે તેનાથી નુકસાન થઈ રહ્યું હતું. જ્યારે અમારો ધંધો બંધ થઈ જશે તો રાજ્ય સરકારને આવક ક્યાંથી મળશે? હાઇવે ખોલવા બદલ અમે મુખ્યમંત્રી સરદાર ભગવંત સિંહ માનનો આભાર માનીએ છીએ. સવાલ: ઉદ્યોગને કઈ સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડ્યો?
જવાબ: પહેલા જે વેપારીઓ દિલ્હી વગેરેથી પંજાબ આવતા હતા તેમણે આવવાનું બંધ કરી દીધું છે. હાઇવે બંધ થવાને કારણે પરિવહન મોંઘુ થયું. 5. જલંધરમાં ઓટો પાર્ટ્સ બનાવતા તુષાર જૈન સાથે વાતચીત સવાલ: બોર્ડર ખોલવા વિશે તમે શું કહેશો?
જવાબ: આપણો સમગ્ર ઓટો પાર્ટ્સ મેન્યુફેક્ચરિંગ ઉદ્યોગ બોર્ડર ખુલવાનું સ્વાગત કરે છે. મુખ્યમંત્રીનું આ પગલું ઉદ્યોગ માટે ફાયદાકારક સાબિત થશે. પહેલાં જ્યારે માલ કોઈ રૂટ પરથી પસાર થતો હતો, ત્યારે તેની કિંમત વધતી જતી હતી.