બોમ્બે હાઈકોર્ટ આજે એટલે કે 24 માર્ચ, સોમવારના રોજ નિર્ણય લેશે કે ડોનટ્સ બેકરી પ્રોડક્ટ છે કે નહીં. આ નિર્ણય નક્કી કરશે કે ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (GST) 5% લાગશે કે 18%. જો ડોનટ્સ બેકરી ઉત્પાદનોની શ્રેણીમાં આવે છે, તો તેના પર 18% ટેક્સ લાગશે અને જો તે રેસ્ટોરન્ટ સેવાની શ્રેણીમાં આવે છે, તો ફક્ત 5% GST લાગશે. સિંગાપોર સ્થિત મેડ ઓવર ડોનટ્સ (MOD)ની પેરેન્ટ કંપની હિમેશ ફૂડ્સ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ દ્વારા બોમ્બે હાઇકોર્ટમાં GST ઇન્ટેલિજન્સ ડિરેક્ટોરેટ જનરલ દ્વારા જારી કરાયેલ કારણદર્શક નોટિસને પડકારતી અરજી બાદ આ મામલો સામે આવ્યો છે. અરજદારના વકીલે કહ્યું- 5% GST લાદવો જોઈએ એમઓડીના એડવોકેટ અભિષેક એ. રસ્તોગીના મતે ડોનટ્સ પર 5% GST વસૂલવો જોઈએ કારણ કે ખોરાક અથવા અન્ય ખાદ્ય ઉત્પાદનોનો પુરવઠો સેન્ટ્રલ GST હેઠળ સેવાઓના સંયુક્ત પુરવઠાની શ્રેણીમાં આવે છે. રેસ્ટોરન્ટ સેવાઓ, ભોજનાલયો, મેસ અને કેન્ટીનમાં પૂરા પાડવામાં આવતા ખાદ્ય ઉત્પાદનો પર 5% કર લાદવામાં આવે છે. શું છે આખો મામલો? આ કેસ 3 ઓગસ્ટ, 2024ના રોજ ડિરેક્ટોરેટ જનરલ ઓફ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ ઇન્ટેલિજન્સ (DGGI) દ્વારા મેડ ઓવર ડોનટ્સને મોકલવામાં આવેલી કારણદર્શક નોટિસથી શરૂ થાય છે. નોટિસમાં, સિંગાપોર સ્થિત કંપનીને 100 કરોડ રૂપિયાનો ટેક્સ અને દંડ ચૂકવવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું. ડીજીજીઆઈએ કંપની પર તેના વ્યવસાયને ખોટી રીતે વર્ગીકૃત કરવાનો આરોપ મૂક્યો છે. તેનો અર્થ એ કે તે રેસ્ટોરન્ટ સેવાના નામે બેકરી ઉત્પાદનો વેચી રહ્યું છે. આવી જ નોટિસ અન્ય ડોનટ્સ ચેઇન ડંકિન ડોનટ્સ અને ક્રિસ્પી ક્રેમને પણ મોકલવામાં આવી હતી. આ પછી, હિમેશ ફૂડ્સની માલિકીની ડોનટ ચેઇન MOD એ બોમ્બે હાઇકોર્ટમાં કેસ દાખલ કરીને આ બાબતની સ્પષ્ટતા માંગી. કંપનીએ કોર્ટને પૂછ્યું કે, ડોનટ્સનો પુરવઠો રેસ્ટોરન્ટ સેવા છે કે બેકરી ઉત્પાદન. ભારતમાં સેવાઓ માટે GST દરોની ઓળખ, વર્ગીકરણ, માપન અને નિર્ધારણ માટે સર્વિસ એકાઉન્ટિંગ કોડ (SAC)નો ઉપયોગ થાય છે. કોર્ટે કહ્યું હતું- 5% ટેક્સ વસૂલવો જોઈએ આ કેસની સુનાવણી જસ્ટિસ બી.પી. દ્વારા કરવામાં આવી હતી. આ બેન્ચમાં જસ્ટિસ કોલાબાવાલા અને જસ્ટિસ ફિરદોસ પૂનીવાલાનો સમાવેશ થાય છે. અગાઉની સુનાવણીમાં ન્યાયાધીશોની બેન્ચે કહ્યું હતું કે, ડોનટ્સ પર રેસ્ટોરન્ટમાં પીરસવામાં આવતા ખોરાક પર લાગુ પડતા 5%ના દરે કર લાદવો જોઈએ. જોકે, DGGIએ દાવો કર્યો હતો કે ડોનટ્સ એક બેકરી પ્રોડક્ટ છે અને તેના પર 18% ટેક્સ લાગવો જોઈએ. DGGI મુજબ, ડોનટ્સ એ ફાસ્ટ સર્વિસ શોપમાં વેચાતી કન્ફેક્શનરી અથવા મીઠાઈઓ છે અને તે મુજબ તેના પર કર લાદવામાં આવશે. સંયુક્ત પુરવઠો શું છે? જ્યારે બે અથવા વધુ માલ અથવા સેવાઓ એકસાથે પૂરી પાડવામાં આવે છે ત્યારે સંયુક્ત પુરવઠો થાય છે. આ વસ્તુઓ એકબીજા સાથે જોડાયેલી છે, એટલે કે તેમને અલગ કરવા વ્યવહારીક રીતે અશક્ય છે. આ સમગ્ર સપ્લાય ચેઇનમાં એક મુખ્ય ઉત્પાદન અથવા સેવા છે અને બાકીના તેના સહાયક ઉત્પાદનો છે. આના પર પણ મુખ્ય ઉત્પાદન પર નિર્ધારિત નિયમો અનુસાર કર વસૂલવામાં આવે છે. આ વાતને કેટલાક ઉદાહરણોથી સમજો…
