અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે કહ્યું છે કે તેઓ ત્રીજા કાર્યકાળ માટે ચૂંટણી લડવાનું વિચારી રહ્યા છે અને આ માટે બંધારણમાં ફેરફાર કરવાનું વિચારી રહ્યા છે. NBC ન્યૂઝ ચેનલ પર રવિવારે આપેલા ઈન્ટરવ્યુમાં તેમણે સ્પષ્ટ કર્યું કે તેઓ મજાક કરી રહ્યા નથી. બંધારણમાં ત્રીજી વખત રાષ્ટ્રપતિ બનવાના રસ્તા છે. ટ્રમ્પનો કાર્યકાળ 2029માં સમાપ્ત થશે.અમેરિકામાં બે વખત રાષ્ટ્રપતિ બનવાની જોગવાઈ છે. નવેમ્બરમાં ટ્રમ્પ બીજી વખત રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાયા છે. અગાઉ 2017 થી 2021 સુધી રાષ્ટ્રપતિ રહી ચૂક્યા છે. જો ટ્રમ્પ ત્રીજી વખત રાષ્ટ્રપતિ બનવાનો પ્રયાસ કરશે તો તેમણે આ માટે બંધારણમાં સુધારો કરવો પડશે. આ માટે અમેરિકન સંસદ અને રાજ્યોના સમર્થનની જરૂર પડશે. ટ્રમ્પે કહ્યું- ત્રીજી વખત રાષ્ટ્રપતિ બનવાના ઘણા રસ્તા છે જ્યારે ટ્રમ્પને પૂછવામાં આવ્યું કે શું તેઓ વધુ એક ટર્મ ઇચ્છે છે, તો રાષ્ટ્રપતિએ કહ્યું કે તેમને કામ કરવાનું ગમે છે. જ્યારે તેમને પૂછવામાં આવ્યું કે શું તેમની પાસે ત્રીજો કાર્યકાળ મેળવવાની યોજના રજૂ કરવામાં આવી છે, તો ટ્રમ્પે કહ્યું, “તેવી રીતો છે જેના દ્વારા તમે એવું કરી શકો છો.” આ પછી તેમને પૂછવામાં આવ્યું કે શું જેડી વેન્સ આગામી વખતે રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી લડશે અને પછી ચૂંટણી જીત્યા પછી શું તેઓ ટ્રમ્પને રાષ્ટ્રપતિ બનાવશે? તેના પર ટ્રમ્પે કહ્યું કે આ એક રસ્તો છે, પરંતુ બીજી ઘણી રીતો છે. જ્યારે તેને પૂછવામાં આવ્યું કે બીજી કઈ પદ્ધતિ છે તો તેણે સ્પષ્ટ કંઈ કહ્યું નહીં. ત્રીજી વખત રાષ્ટ્રપતિની પસંદગી કરવા માટે 2 મહિના પહેલા બિલ રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું નવેમ્બરમાં ચૂંટણી જીત્યા બાદ ટ્રમ્પે સૌથી પહેલા ત્રીજી વખત રાષ્ટ્રપતિ બનવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી હતી. ત્યારે તેણે કહ્યું હતું- મને નથી લાગતું કે હું ફરીથી રાષ્ટ્રપતિ પદ માટે ચૂંટણી લડીશ. પણ જો તમે ઈચ્છો તો હું તેના વિશે વિચારી શકું છું. ત્યારબાદ, જાન્યુઆરીમાં, ટ્રમ્પને ત્રીજી વખત રાષ્ટ્રપતિ બનવાની મંજૂરી આપવા માટે સંસદના નીચલા ગૃહ, હાઉસ ઓફ રિપ્રેઝન્ટેટિવ્સમાં એક બિલ રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આ બિલ ટ્રમ્પનું રિપબ્લિકન પાર્ટીના સાંસદ એન્ડી ઓગલેસે રજુ કર્યુ હતું. આ બિલમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સતત બે વખત રાષ્ટ્રપતિ રહી ચૂકેલી કોઈપણ વ્યક્તિ ત્રીજી વખત રાષ્ટ્રપતિ પદ માટે ચૂંટાઈ શકશે નહીં. ટ્રમ્પ 2020 માં જો બાઈડન સામે ચૂંટણી હારી ગયા હતા, એવામાં તેઓ ત્રીજી વખત પણ રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાવાને પાત્ર હશે. શું ટ્રમ્પ બંધારણ બદલી શકે છે? જો ટ્રમ્પ ત્રીજી વખત યુએસ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી લડવા માંગે છે, તો તેમણે યુએસ બંધારણમાં ફેરફાર કરવા પડશે, જે એટલું સરળ નથી. આ માટે ટ્રમ્પે યુએસ સેનેટ અને હાઉસ ઓફ રિપ્રેઝન્ટેટિવ્સ બંનેમાં બે-તૃતીયાંશ બહુમતી સાથે બિલ પસાર કરવું પડશે. ટ્રમ્પની રિપબ્લિકન પાર્ટીના બંને ગૃહોમાં આટલા બધા સભ્યો નથી. ટ્રમ્પની રિપબ્લિકન પાર્ટી પાસે સેનેટમાં 100 માંથી 52 સેનેટર છે. તેમજ, હાઉસ ઓફ રિપ્રેઝન્ટેટિવ્સમાં 435 માંથી 220 સભ્યો છે. આ બંધારણમાં સુધારો કરવા માટે જરૂરી બે તૃતીયાંશ બહુમતી એટલે કે 67% બહુમતી કરતાં ઘણું ઓછું છે. જો ટ્રમ્પ આટલી બહુમતી મેળવી લે તો પણ તેમના માટે બંધારણમાં સુધારો કરવો એટલું સરળ નહીં હોય. યુએસ કોંગ્રેસના બંને ગૃહો દ્વારા બિલ પસાર થયા પછી, આ સુધારાને રાજ્યો દ્વારા મંજૂરી આપવી પડશે. આ માટે, ત્રણ-ચતુર્થાંશ રાજ્યોની બહુમતી મળ્યા પછી જ બંધારણમાં સુધારો કરી શકાય છે. એનો અર્થ એ થયો કે જો 50 માંથી 38 અમેરિકન રાજ્યો બંધારણમાં ફેરફાર કરવા સંમત થાય તો જ નિયમો બદલાઈ શકે છે. ટ્રમ્પ પુતિનની રણનીતિ અપનાવી શકે છે ટ્રમ્પ પોતે ઘણી વાર કહી ચૂક્યા છે કે તેઓ બે ટર્મ પછી પણ સત્તામાં રહેવા માંગે છે. જોકે, નિષ્ણાતો કહે છે કે જો ટ્રમ્પને ત્રીજી ટર્મ નહીં મળે, તો તેઓ સત્તામાં રહેવા માટે અન્ય રસ્તાઓ અપનાવી શકે છે. હેમિલ્ટન કોલેજના પ્રોફેસર ફિલિપ ક્લિંકનરના મતે, ટ્રમ્પ 2028માં ઉપરાષ્ટ્રપતિ બની શકે છે અને જે.ડી. વેન્સ અથવા અન્ય કોઈને નામાંકિત રાષ્ટ્રપતિ બનાવી શકે છે. પુતિને રશિયામાં પણ કંઈક આવું જ કર્યું. આ ઉપરાંત, તેઓ તેમના પરિવારના કોઈપણ સભ્યને રાષ્ટ્રપતિ બનાવી શકે છે, જેથી તેઓ પડદા પાછળથી સરકાર પર નિયંત્રણ જાળવી શકે. પુતિન 2000 થી 2008 સુધી સતત બે વખત રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ રહ્યા હતા. રશિયાના બંધારણ મુજબ, તેઓ સતત ત્રીજી વખત રાષ્ટ્રપતિ બની શકતા ન હતા. આવી સ્થિતિમાં, તેમણે પોતાના ખાસ માણસ દિમિત્રી મેદવેદેવને રાષ્ટ્રપતિ બનાવ્યા. આ દરમિયાન પુતિન ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ સંભાળતા હતા. 73 વર્ષ પહેલા બે વાર રાષ્ટ્રપતિ બનવાનો નિયમ બન્યો હતો અમેરિકામાં પહેલા એવી કોઈ જોગવાઈ નહોતી કે કોઈ વ્યક્તિ ફક્ત બે વાર રાષ્ટ્રપતિ બની શકે. 1951માં બંધારણનો 22મો સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો. આ અંતર્ગત, એક નિયમ બનાવવામાં આવ્યો હતો કે અમેરિકામાં કોઈ વ્યક્તિ ફક્ત બે વાર રાષ્ટ્રપતિ બની શકે છે. ખરેખરમાં, અમેરિકાના પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ જ્યોર્જ વોશિંગ્ટન બે ટર્મ પછી નિવૃત્ત થયા. ત્યારથી, એ એક અનૌપચારિક નિયમ બની ગયો કે રાષ્ટ્રપતિ બે ટર્મથી વધુ કાર્યકાળ ન ચલાવી શકે. આ પછી, આ પ્રથા અમેરિકામાં પ્રચલિત થઈ ગઈ. 31 અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિઓમાંથી કોઈએ આ પ્રથા તોડી ન હતી, પરંતુ ફ્રેન્કલિન ડી. રૂઝવેલ્ટના સમયમાં આ નિયમ તોડવામાં આવ્યો હતો. તેઓ 1933 થી 1945 સુધી ચાર વખત રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાયા હતા. આ પછી, 1946 ની રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં રિપબ્લિકન પાર્ટીએ પુનરાગમન કર્યું. 1947માં, કેન્દ્ર સરકારમાં વહીવટી ફેરફારો કરવા માટે હૂવર કમિશનની રચના કરવામાં આવી. આ કમિશનની ભલામણ બાદ, 22મા સુધારા દ્વારા એક કાયદો બનાવવામાં આવ્યો હતો કે કોઈ વ્યક્તિ બે ટર્મથી વધુ સમય માટે રાષ્ટ્રપતિ ન બની શકે.
