માર્કેટ કેપિટલાઇઝેશનની દૃષ્ટિએ દેશની સૌથી મોટી કંપની રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝના માર્કેટ કેપમાં ગયા સપ્તાહે રૂ. 74,563 કરોડનો ઘટાડો થયો છે. એક સપ્તાહ પહેલા કંપનીનું વેલ્યુએશન 18.12 લાખ કરોડ રૂપિયા હતું જે ઘટીને 17.37 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ ગયું છે. રિલાયન્સ ઉપરાંત ટેલિકોમ કંપની એરટેલનું મૂલ્યાંકન રૂ. 26,275 કરોડ ઘટીને રૂ. 8.94 લાખ કરોડ, ICICI બેન્કનું મૂલ્યાંકન રૂ. 22,255 કરોડ ઘટીને રૂ. 8.88 લાખ કરોડ, ITCનું મૂલ્યાંકન રૂ. 15,449 કરોડ ઘટીને રૂ. 5,98 લાખ કરોડ થયું હતું. રૂ. 9,930 કરોડ ઘટીને રૂ. 5.79 લાખ કરોડ અને હિન્દુસ્તાન યુનિલિવરનું મૂલ્ય રૂ. 7,248 કરોડ તે ઘટીને રૂ. 5.89 લાખ કરોડ થયો છે. ઇન્ફોસિસ સહિત 4 કંપનીઓના મૂલ્યમાં ₹ 1.21 લાખ કરોડનો વધારો થયો અહીં, શેરબજારમાં ઘટાડા છતાં, ટાટા કન્સલ્ટન્સી સર્વિસીસનું માર્કેટ કેપ રૂ. 57,745 કરોડ વધીને રૂ. 14,99,697 કરોડ થયું છે. તે જ સમયે ઇન્ફોસિસનું માર્કેટ કેપ રૂ. 28,839 કરોડ, સ્ટેટ બેન્ક ઓફ ઇન્ડિયાનું રૂ. 19,813 કરોડ અને HDFC બેન્કનું માર્કેટ કેપ રૂ. 14,678 કરોડ વધ્યું છે. ગયા સપ્તાહે શેરબજારમાં 238 પોઈન્ટનો ઘટાડો થયો હતો ગયા સપ્તાહના છેલ્લા ટ્રેડિંગ દિવસે એટલે કે શુક્રવાર, 8 નવેમ્બરે સેન્સેક્સ 55 પોઈન્ટના ઘટાડા સાથે 79,486 પર બંધ થયો હતો. નિફ્ટી પણ 51 પોઈન્ટ ઘટીને 24,148ના સ્તરે બંધ રહ્યો હતો. એક સપ્તાહના કારોબાર બાદ બજાર 238 અંક તૂટ્યું. તે જ સમયે, BSE સ્મોલ કેપ 850 ઘટીને 54,913 પર બંધ રહ્યો હતો. સેન્સેક્સના 30 શેરોમાંથી 16 ઘટ્યા અને 14 વધ્યા. નિફ્ટીના 50 શેરોમાંથી 27 ઘટ્યા અને 23 વધ્યા. NSE સેક્ટોરલ ઇન્ડેક્સમાં, રિયલ્ટી સેક્ટર 2.90% ના સૌથી મોટા ઘટાડા સાથે બંધ થયું. માર્કેટ કેપિટલાઇઝેશન શું છે? માર્કેટ કેપ એ કોઈપણ કંપનીના કુલ બાકી શેરનું મૂલ્ય છે, એટલે કે તે તમામ શેર જે હાલમાં તેના શેરધારકો પાસે છે. કંપનીના જારી કરાયેલા શેરની કુલ સંખ્યાને શેરની કિંમત દ્વારા ગુણાકાર કરીને તેની ગણતરી કરવામાં આવે છે. માર્કેટ કેપનો ઉપયોગ કંપનીઓના શેરનું વર્ગીકરણ કરવા માટે રોકાણકારોને તેમની જોખમ પ્રોફાઇલ અનુસાર તેમને પસંદ કરવામાં મદદ કરવા માટે થાય છે. જેમ કે લાર્જ કેપ, મિડ કેપ અને સ્મોલ કેપ કંપનીઓ. માર્કેટ કેપ = (બાકી શેરની સંખ્યા) x (શેરનો ભાવ) માર્કેટ કેપ કેવી રીતે કામ કરે છે? કંપનીના શેરો નફો આપશે કે નહીં તેનો અંદાજ ઘણા પરિબળોને જોઈને લગાવવામાં આવે છે. આ પરિબળોમાંનું એક માર્કેટ કેપ છે. રોકાણકારો માર્કેટ કેપ જોઈને જાણી શકે છે કે કંપની કેટલી મોટી છે. કંપનીનું માર્કેટ કેપ જેટલું ઊંચું હોય તેટલી સારી કંપની ગણાય. માંગ અને પુરવઠા અનુસાર શેરના ભાવ વધે છે અને ઘટે છે. તેથી, માર્કેટ કેપ એ તે કંપનીનું જાહેરમાં માનવામાં આવતું મૂલ્ય છે. માર્કેટ કેપમાં કેવી રીતે વધઘટ થાય છે? માર્કેટ કેપના સૂત્ર પરથી તે સ્પષ્ટ છે કે કંપનીના શેરની કિંમત દ્વારા શેરની કુલ સંખ્યાને ગુણાકાર કરીને તેની ગણતરી કરવામાં આવે છે. એટલે કે જો શેરની કિંમત વધે તો માર્કેટ કેપ પણ વધશે અને જો શેરના ભાવ ઘટશે તો માર્કેટ કેપ પણ ઘટશે.
