વકફ (સુધારા) બિલની તપાસ કરી રહેલી સંસદની સંયુક્ત સંસદીય સમિતિ (જેપીસી) એ બુધવારે ડ્રાફ્ટ રિપોર્ટને મંજૂરી આપી હતી. તેની તરફેણમાં 16 સભ્યોએ મતદાન કર્યું હતું. જ્યારે 11 સભ્યોએ વિરોધ કર્યો હતો. જેપીસી પ્રમુખ જગદંબિકા પાલે કહ્યું કે, હવે આ રિપોર્ટ ગુરુવારે લોકસભા સ્પીકર ઓમ બિરલા સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવશે. તે આગળની કાર્યવાહી કરશે. સમિતિમાં સામેલ વિપક્ષી સાંસદોએ આ બિલ સામે વાંધો ઉઠાવ્યો હતો. AIMIM ચીફ અસદુદ્દીન ઓવૈસીએ કહ્યું, અમને ગઈકાલે રાત્રે 655 પાનાનો ડ્રાફ્ટ રિપોર્ટ મળ્યો. 655 પાનાનો અહેવાલ રાતોરાત વાંચવો અશક્ય છે. મેં મારી અસંમતિ વ્યક્ત કરી છે અને સંસદમાં પણ આ બિલનો વિરોધ કરીશ. 27 જાન્યુઆરીએ વકફ એમેન્ડમેન્ટ એક્ટ પર જેપીસીની બેઠકમાં 44 સુધારા પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. ભાજપની આગેવાની હેઠળના એનડીએના સાંસદોના 14 સુધારા સ્વીકારવામાં આવ્યા હતા, જ્યારે વિપક્ષના સુધારાને સંપૂર્ણ રીતે નકારી કાઢવામાં આવ્યા હતા. અસંમતિ વ્યક્ત કરવા માટે સાંજે 4 વાગ્યા સુધીનો સમય આપ્યો
અત્યાર સુધી, તૃણમૂલ કોંગ્રેસના સાંસદો કલ્યાણ બેનર્જી અને નદીમુલ હક સાથે ડીએમકે સાંસદ એ રાજા, આપ નેતા સંજય સિંહ અને શિવસેના (યુબીટી)ના સાંસદો અરવિંદ સાવંત અને અસદુદ્દીન ઓવૈસીએ ઔપચારિક રીતે તેમની અસંમતિ નોંધાવી છે. બાકીના સભ્યોને તેમની અસહમતી દર્શાવવા માટે 29 જાન્યુઆરીના સાંજે 4 વાગ્યા સુધીનો સમય આપવામાં આવ્યો છે. કોંગ્રેસ સાંસદ હુસૈને કહ્યું- મુસ્લિમોને અલગ કરવા માટે સુધારો
કોંગ્રેસના સાંસદ ડૉ. સૈયદ નસીર હુસૈને કહ્યું- ઘણા વાંધા અને સૂચનો આપ્યા હતા, પરંતુ તેનો રિપોર્ટમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યો નથી. તેમના અનુસાર સરકારે રિપોર્ટ તૈયાર કર્યો છે. ગેરબંધારણીય સુધારા લાવવામાં આવ્યા છે અને લઘુમતીઓના અધિકારોને નુકસાન પહોંચાડવામાં આવ્યું છે. લઘુમતીઓ, ખાસ કરીને મુસ્લિમ સમુદાયને અલગ કરવા માટે આ સુધારા લાવવામાં આવ્યા છે. DMK સાંસદ એ રાજાએ કહ્યું- વકફ કાયદા વિરુદ્ધ સુપ્રીમ કોર્ટમાં જશે
આ બિલ પાસ થયા બાદ DMKએ કહ્યું છે કે તે તેની સામે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરશે. જેપીસીના સભ્ય ડીએમકેના સાંસદ એ રાજાએ દાવો કર્યો હતો કે પ્રસ્તાવિત કાયદો ગેરબંધારણીય હશે અને તેમની પાર્ટી તેની વિરુદ્ધ સુપ્રીમ કોર્ટમાં જશે. સમિતિમાં કરાયેલી દલીલો અને રજૂ કરાયેલા દસ્તાવેજો આ કાયદાને પડકારવામાં મદદ કરશે. એ રાજાએ કહ્યું કે ભાજપના સાંસદ જગદંબિકા પાલે તેમની ઈચ્છા મુજબ સમિતિની કાર્યવાહી હાથ ધરી હતી. તેણે પ્રક્રિયાની મજાક ઉડાવી. મને લાગે છે કે રિપોર્ટ પણ તૈયાર છે. જેપીસીમાં હંગામા બાદ 10 સભ્યોને સસ્પેન્ડ કર્યા
24 જાન્યુઆરીએ દિલ્હીમાં યોજાયેલી જેપીસીની બેઠકમાં વિપક્ષના સભ્યોએ હંગામો મચાવ્યો હતો. તેમણે દાવો કર્યો હતો કે તેમને ડ્રાફ્ટમાં સૂચિત ફેરફારો પર સંશોધન કરવા માટે પૂરતો સમય આપવામાં આવ્યો નથી. આરોપ છે કે બીજેપી દિલ્હી ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને સંસદમાં વકફ સુધારા બિલ પર રિપોર્ટ વહેલી તકે રજૂ કરવાનો આગ્રહ કરી રહી છે. TMC સાંસદ કલ્યાણ બેનર્જીએ કહ્યું કે સમિતિની કાર્યવાહી પ્રહસન બની ગઈ છે. સમિતિએ બેનર્જી-ઓવૈસી સહિત 10 વિપક્ષી સાંસદોને એક દિવસ માટે સસ્પેન્ડ કર્યા હતા. BJP સાંસદે કહ્યું- વિપક્ષ નથી ઈચ્છતો કે રિપોર્ટ રજૂ થાય
દિલ્હીમાં યોજાયેલી બેઠક પર જેપીસી પ્રમુખ જગદંબિકા પાલે કહ્યું- મેં તમામ જેપીસી સભ્યોને તેમના વિચારો વ્યક્ત કરવાની મંજૂરી આપી હતી. તેમણે કહ્યું કે જ્યારે મેં તેમના પ્રશ્નોના જવાબ આપવાનો પ્રયાસ કર્યો ત્યારે તેઓએ સૂત્રોચ્ચાર કર્યા, હોબાળો મચાવ્યો, અસંસદીય શબ્દોનો ઉપયોગ કર્યો અને ભારે હોબાળો મચાવ્યો. વિપક્ષના સાંસદોએ બેઠક આગળ વધવા દીધી ન હતી. તેમણે લોકશાહીને નબળી પાડવાનો પ્રયાસ કર્યો. બેઠકની કાર્યવાહી અટકાવવી તેમની રણનીતિનો એક ભાગ છે અને તેઓ નથી ઈચ્છતા કે રિપોર્ટ રજૂ કરવામાં આવે. 4 એપ્રિલથી શરૂ થનારા બજેટ સત્રમાં રિપોર્ટ રજૂ કરવામાં આવશે
સંયુક્ત સંસદીય સમિતિ બજેટ સત્ર દરમિયાન વકફ (સુધારા) બિલ પર પોતાનો અહેવાલ રજૂ કરશે. સંસદનું બજેટ સત્ર 31 જાન્યુઆરીથી શરૂ થશે અને 4 એપ્રિલ સુધી ચાલશે. કેન્દ્રીય બજેટ 1 ફેબ્રુઆરીએ રજૂ કરવામાં આવશે. વકફ (સુધારા) બિલ 2024નો ઉદ્દેશ્ય ડિજીટલાઇઝેશન, બહેતર ઓડિટ, વધુ સારી પારદર્શિતા અને ગેરકાયદેસર રીતે કબજે કરેલી મિલકતોને પાછી લેવા સહિતની કાયદાકીય વ્યવસ્થામાં સુધારા લાવીને આ પડકારોનો સામનો કરવાનો છે. પ્રથમ બેઠક 22 ઓગસ્ટના રોજ મળી હતી
સંસદીય બાબતો અને લઘુમતી બાબતોના પ્રધાન કિરેન રિજિજુએ 8 ઓગસ્ટે લોકસભામાં વકફ બિલ 2024 રજૂ કર્યું હતું. કોંગ્રેસ અને સમાજવાદી પાર્ટી સહિતના વિરોધ પક્ષોએ આ બિલને મુસ્લિમ વિરોધી ગણાવીને તેનો વિરોધ કર્યો હતો. વિપક્ષના વિરોધ અને ભારે વિરોધ વચ્ચે, આ બિલને લોકસભામાં કોઈપણ ચર્ચા વિના જેપીસીને મોકલી દેવામાં આવ્યું હતું. વકફ બિલ સુધારા પર 31 સભ્યોની JPCની પ્રથમ બેઠક 22 ઓગસ્ટે યોજાઈ હતી. બિલમાં 44 સુધારા પર ચર્ચા થવાની હતી.