36 જીવનરક્ષક દવાઓ સસ્તી થશે, કસ્ટમ ડ્યુટી ઘટાડી:બેટરીઓ પણ સસ્તી થશે; એક વર્ષમાં સિલિન્ડરના ભાવમાં 100 રૂપિયાનો ઘટાડો

આ વખતે બજેટમાં સરકારે 36 જીવનરક્ષક દવાઓ પરની કસ્ટમ ડ્યુટી દૂર કરી છે. આ ઉપરાંત, લિથિયમ-આયન બેટરી સ્ક્રેપ પરની ડ્યુટી દૂર કરવાની પણ જાહેરાત કરવામાં આવી છે. આનાથી જીવનરક્ષક દવાઓ અને બેટરી સસ્તી થશે. તે જ સમયે, સરકારે ઇન્ટરેક્ટિવ ફ્લેટ પેનલ ડિસ્પ્લે પર ડ્યુટી 10% થી વધારીને 20% કરી છે, જેના કારણે તે મોંઘી બનશે. જોકે, આ ઉત્પાદનો કેટલા સસ્તા કે મોંઘા હશે તે નક્કી નથી. સરકારે 1 જુલાઈ, 2017ના રોજ દેશભરમાં GST લાગુ કર્યો, ત્યારબાદ બજેટમાં ફક્ત કસ્ટમ ડ્યુટીમાં વધારો કે ઘટાડો કરવામાં આવે છે. ડ્યુટીમાં વધારો અને ઘટાડો વસ્તુઓના ભાવ પર ઇનડાયરેક્ટ અસર કરે છે. સસ્તું મોંઘું છેલ્લા એક વર્ષમાં શું સસ્તું થયું અને શું મોંઘું થયું તે ગ્રાફિક્સમાં જુઓ… બજેટમાં વસ્તુઓના ભાવ કેવી રીતે વધે અને ઘટે છે તે 3 પ્રશ્નોમાં જાણો સવાલ-1: બજેટમાં ઉત્પાદનો સસ્તા કે મોંઘા કેવી રીતે થાય છે?
જવાબ: બજેટમાં કોઈ પણ ઉત્પાદન સીધું સસ્તું કે મોંઘું નથી. કસ્ટમ ડ્યુટી અને એક્સાઇઝ ડ્યુટી જેવા પરોક્ષ કરમાં વધારો કે ઘટાડો થવાથી વસ્તુઓ સસ્તી કે મોંઘી બને છે. ડ્યુટીમાં વધારો અને ઘટાડો વસ્તુઓના ભાવ પર પરોક્ષ અસર કરે છે. ચાલો આને એક ઉદાહરણ દ્વારા સમજીએ. ધારો કે, સરકાર બજેટમાં જાહેરાત કરે છે કે તે સોના પરની આયાત ડ્યુટી 10% ઘટાડી રહી છે. આની અસર એ થશે કે વિદેશથી સોનાની આયાત 10% સસ્તી થશે. એટલે કે, સોનાના દાગીના, બિસ્કિટ અને સિક્કાના ભાવ ઘટશે. સવાલ-2: ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ શું છે?
જવાબ: ટેક્સેશન ડાયરેક્ટ ટેક્સ અને ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સમાં વિભાજિત થાય છે: ડાયરેક્ટ ટેક્સ: તે લોકોની આવક અથવા નફા પર લાદવામાં આવે છે. આવકવેરા, વ્યક્તિગત મિલકત કર જેવા કર આ હેઠળ આવે છે. ડાયરેક્ટ ટેક્સનો બોજ તે વ્યક્તિ દ્વારા ઉઠાવવામાં આવે છે જેના પર ટેક્સ લાદવામાં આવે છે અને તે બીજા કોઈને આપી શકાતો નથી. તે સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સ (CBDT) દ્વારા સંચાલિત છે. ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ: તે માલ અને સેવાઓ પર લાદવામાં આવે છે. આમાં કસ્ટમ ડ્યુટી, એક્સાઇઝ ડ્યુટી, GST, VAT, સર્વિસ ટેક્સ જેવા ટેક્સનો સમાવેશ થાય છે. ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સ એક વ્યક્તિથી બીજા વ્યક્તિમાં ટ્રાન્સફર કરી શકાય છે. જેમ જથ્થાબંધ વેપારીઓ તેને છૂટક વેપારીઓ સુધી પહોંચાડે છે, જેઓ તેને ગ્રાહકો સુધી પહોંચાડે છે. એટલે કે, તેની અસર આખરે ગ્રાહકો પર જ પડે છે. આ કર સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ એન્ડ કસ્ટમ્સ (CBIC) દ્વારા સંચાલિત થાય છે. સવાલ-3: પાછલા બજેટમાં ટીવી, ફ્રિજ, એસી જેવી વસ્તુઓના ભાવમાં વધઘટ થતી હતી, હવે આવું કેમ નથી થતું?
જવાબ: હકીકતમાં, સરકારે 1 જુલાઈ, 2017ના રોજ દેશભરમાં GST લાગુ કર્યો હતો. લગભગ 90% ઉત્પાદનો GSTના દાયરામાં આવે છે અને GST સંબંધિત તમામ નિર્ણયો GST કાઉન્સિલ દ્વારા લેવામાં આવે છે. તેથી, બજેટમાં આ ઉત્પાદનોના ભાવમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી.