બજેટમાં કોઈ મોટી કાર્ય યોજનાની જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે પોતાના XXX મિનિટના ભાષણમાં 3 મુખ્ય યોજનાઓનો ઉલ્લેખ કર્યો. પ્રધાનમંત્રી સૂર્ય ઘર મફત વીજળી યોજના, એનપીએસ વાત્સલ્ય યોજના અને પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા લોન યોજના. આ ત્રણેય યોજનાઓ પાછલા બજેટની છે. અત્યાર સુધી આ યોજનાઓએ તેમના લક્ષ્યના માત્ર 25% જ પ્રાપ્ત કર્યા છે. ચાલો જાણીએ કે પાછલા બજેટમાં શું કાર્ય યોજનાઓ હતી અને તેમાં શું હતું… 1. NPS ‘વાત્સલ્ય’ યોજના યોજના શું છે: માતાપિતા 18 વર્ષ કે તેથી ઓછી ઉંમરના બાળકોના નામે પેન્શન જમા કરાવી શકે છે. જ્યારે બાળકો પુખ્ત વયના થશે, ત્યારે ખાતાને નિયમિત NPSમાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવશે. આ માટે સરકારે વાર્ષિક ઓછામાં ઓછી 1,000 રૂપિયા જમા કરવાની મર્યાદા નક્કી કરી હતી. જાહેરાત: 23 જુલાઈ 2024 શરૂઆત: 18 સપ્ટેમ્બર 2024 લક્ષ્ય: સરકારે આ યોજના માટે કોઈ લક્ષ્ય નક્કી કર્યું નથી. સ્થિતિ: યુનિસેફ મુજબ, ભારતમાં 43 કરોડ વસતિ ૧18૮ વર્ષથી ઓછી ઉંમરની છે. ડિસેમ્બર 2024 સુધીમાં, આ યોજના માટે ફક્ત 75 હજાર લોકોએ અરજી કરી છે. એટલે કે કુલ વસતિના માત્ર 0.17 ટકા. 2. છત પર સૌર યોજના યોજના શું છે: પ્રધાનમંત્રી સૂર્ય ઘર મફત વીજળી યોજના હેઠળ, 1 કરોડ ઘરોમાં છત પર સોલાર સિસ્ટમ સ્થાપિત કરવામાં આવશે. રૂફટોપ સોલાર ઇન્સ્ટોલ કરનારાઓ 40% સુધીની સબસિડી મેળવી શકે છે. સત્તાવાર વેબસાઇટ www.pmsuryaghar.gov.in અનુસાર, સરકાર 1 કિલોવોટના સોલાર પ્લાન્ટ સ્થાપવા માટે 30,000 રૂપિયા, 2 કિલોવોટ માટે 60,000 રૂપિયા અને 3 કિલોવોટ કે તેથી વધુના સોલાર પ્લાન્ટ માટે 78,000 રૂપિયાની સબસિડી આપશે. ૧૦ કિલોવોટ. સબસિડી આપે છે. જાહેરાત: 01 ફેબ્રુઆરી 2024 શરૂઆત: 15 ફેબ્રુઆરી 2024 લક્ષ્ય: માર્ચ 2027 સુધીમાં 1 કરોડ ઘરોમાં રૂફટોપ સોલાર સિસ્ટમ લગાવવાનું. સ્થિતિ: અત્યાર સુધી લક્ષ્યના માત્ર 4.1% પ્રાપ્ત થયા છે ડિસેમ્બર 2024 સુધીમાં, 5 લાખ લોકોએ અરજી કરી હતી. ફક્ત એક લાખ અરજીઓ સ્વીકારવામાં આવી હતી. આમાંના મોટાભાગના ઘરોમાં હજુ સુધી સોલાર પાવર ઇન્સ્ટોલ કરેલ નથી. લક્ષ્ય મુજબ, દર મહિને લગભગ 3 લાખ ઘરોમાં સોલાર સિસ્ટમ લગાવવાની હતી. આ મુજબ, ડિસેમ્બર 2024 સુધીમાં 24 લાખ ઘરોમાં સોલાર સિસ્ટમ લગાવવી જોઈએ, પરંતુ ફક્ત 1 લાખ લોકોની અરજીઓ સ્વીકારવામાં આવી છે. એટલે કે, અત્યાર સુધીમાં લક્ષ્યના માત્ર 4.1% જ પ્રાપ્ત થયા છે. 3. પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા લોન યોજના યોજના શું છે: પ્રધાનમંત્રી મુદ્રા લોન હેઠળ, નાના અને મધ્યમ ઉદ્યોગો (MSME) માટે 10 લાખ રૂપિયા સુધીની લોન ઉપલબ્ધ હતી, જે હવે વધારીને 20 લાખ રૂપિયા કરવામાં આવી છે. લોન ચૂકવવા માટે તમને 5 વર્ષનો સમય આપવામાં આવશે. જોકે, તેનો લાભ ફક્ત તે લોકોને જ મળશે જેમણે આ યોજના હેઠળ લોન લીધી છે અને તેને જમા કરાવી છે. જાહેરાત: જુલાઈ 2024 શરૂઆત: ઓક્ટોબર 2024 લક્ષ્ય: 2.3 લાખ કરોડ રૂપિયાની લોનનું વિતરણ સ્થિતિ: 32% લોકો ડિફોલ્ટર બન્યા છે 2024-2025 માટે સરકારે 2.3 લાખ કરોડ રૂપિયાની લોન વિતરણનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો હતો. ડિસેમ્બર 2024 સુધીમાં, 3.6 લાખ કરોડ રૂપિયાની લોનનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું છે. એટલે કે, લક્ષ્યના 156%. જોકે, આ યોજના હેઠળ લોન લેતા મોટાભાગના લોકો લોન ચૂકવી શકતા નથી. એક રિપોર્ટ અનુસાર, મુદ્રા લોન પર NPA એટલે કે નોન-પર્ફોર્મિંગ એસેટ 32% સુધી પહોંચી ગઈ છે. આનો અર્થ એ થયો કે 32% લોકો લોન ચૂકવી શકે તેવી સ્થિતિમાં નથી. 4. નોકરી શોધનારાઓ અને નોકરી આપનારાઓ સંબંધિત 4 યોજનાઓ A. પ્રધાનમંત્રી ઇન્ટર્નશિપ કાર્યક્રમ યોજના શું છે: યુવાનોને 500 ટોચની કંપનીઓમાં ઇન્ટર્નશિપની તક મળશે. આ યોજના હેઠળ, દર મહિને ઇન્ટર્નશિપ ભથ્થું તરીકે 5000 રૂપિયા અને એકસાથે 6000 રૂપિયા આપવામાં આવશે. લક્ષ્ય: 5 વર્ષમાં એક કરોડ યુવાનોને ઇન્ટર્નશિપ પૂરી પાડવાનો. સ્થિતિ: આ યોજના 2 ડિસેમ્બરે શરૂ થવાની હતી, પરંતુ તે જ દિવસે તેને મુલતવી રાખવામાં આવી હતી. નવી તારીખ હજુ આવી નથી. B. પહેલી વાર નોકરી શોધનારાઓ માટે યોજના યોજના શું છે: EPFOમાં પહેલી વાર નોંધણી કરાવનારા લોકોને સરકાર 15,000 રૂપિયા આપશે. આ બોનસ સીધા બેંક ખાતામાં 3 હપ્તામાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવશે. જો તમારો માસિક પગાર 1 લાખ રૂપિયાથી ઓછો હોય તો જ તમે આ યોજનાનો લાભ લઈ શકશો. સ્થિતિ: પહેલો હપ્તો હજુ સુધી બેંક ખાતાઓમાં જમા થયો નથી. C. નોકરીદાતાઓ માટે યોજનાઓ યોજના શું છે: નવા કર્મચારીઓને EPFO સાથે જોડવા માટે સરકાર નોકરીદાતાઓને વળતર આપશે. આ અંતર્ગત, 2 વર્ષ સુધી દર મહિને 3,000 રૂપિયાનું વળતર આપવામાં આવશે. સ્થિતિ: નવા કર્મચારીઓ માટે EPFO નોંધણીની છેલ્લી તારીખ 15 જાન્યુઆરી 2025 હતી. માહિતી મુજબ, નોકરીદાતાઓને રિફંડ ક્રેડિટ હજુ શરૂ થઈ નથી. D. ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં રોજગારીનું સર્જન યોજના શું છે: સરકાર ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં પહેલી વાર નોકરી શોધનારાઓ અને નોકરી આપનારાઓ બંનેને પ્રોત્સાહન આપશે. EPFO માં પહેલા 4 વર્ષમાં જમા રકમના આધારે પ્રોત્સાહન નક્કી કરવામાં આવશે. સ્થિતિ: કર્મચારીઓ માટે EPFO માં નોંધણી કરાવવાની છેલ્લી તારીખ 15 જાન્યુઆરી 2025 હતી. પ્રોત્સાહન કેટલું હશે અને કયા માધ્યમથી આપવામાં આવશે તે અંગેના નિયમો હજુ નક્કી થયા નથી.
