ભારતીય રિઝર્વ બેંક એટલે કે RBIની નાણાકીય નીતિ સમિતિ (MPC)ની બેઠક આજથી એટલે કે 5 ફેબ્રુઆરીથી શરૂ થઈ રહી છે. આ ત્રણ દિવસીય બેઠક 7 ફેબ્રુઆરી સુધી ચાલુ રહેશે. RBI ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રાની અધ્યક્ષતામાં આ બેઠકમાં વ્યાજ દર અંગે નિર્ણય લેવામાં આવશે. તેમની અધ્યક્ષતામાં આ પહેલી બેઠક હશે. RBIએ ફેબ્રુઆરી 2023 સુધી રેપો રેટ 6.5% પર યથાવત રાખ્યો છે. બેંક ઓફ અમેરિકા સિક્યોરિટીઝ એટલે કે BOAS ઇન્ડિયાના અર્થશાસ્ત્રી (ભારત અને એશિયા) રાહુલ બાજોરિયા અને ઇલારા સિક્યોરિટીઝના અર્થશાસ્ત્રી ગરિમા કપૂરને અપેક્ષા છે કે RBI આ બેઠકમાં રેપો રેટ 0.25% ઘટાડીને 6.25% કરશે. છેલ્લો ફેરફાર ફેબ્રુઆરી 2023માં કરવામાં આવ્યો હતો
નાણાકીય નીતિ સમિતિની છેલ્લી બેઠક ડિસેમ્બરમાં યોજાઈ હતી, જેમાં સમિતિએ સતત 11મી વખત દરોમાં ફેરફાર કર્યો ન હતો. RBIએ છેલ્લે ફેબ્રુઆરી 2023માં દર 0.25% વધારીને 6.5% કર્યા હતા. નિષ્ણાતોને અપેક્ષા, આ વર્ષે અનેક તબક્કામાં 1% સુધીનો ઘટાડો થઈ શકે
જો રિઝર્વ બેંક વ્યાજ દરોમાં થોડો ઘટાડો કરે તો સામાન્ય લોકો પર EMIનો બોજ ઓછો થશે. આના પરિણામે વધારાની બચત થશે. નિષ્ણાતોના મતે RBI આ વર્ષે તબક્કાવાર રીતે રેપો રેટમાં 1%નો ઘટાડો કરી શકે છે. આ સાથે 2025ના અંત સુધીમાં રેપો રેટ 5.50%ના સ્તરે લાવી શકાય છે. RBI કેશ રિઝર્વ રેશિયો (CRR)માં 0.50% ઘટાડો કરીને અથવા ખુલ્લા બજારમાંથી બોન્ડ ખરીદીને બેંકિંગ સિસ્ટમમાં રોકડ વધારી શકે છે. ફુગાવા સામે લડવા માટે પોલિસી રેટ એક શક્તિશાળી સાધન
કોઈપણ કેન્દ્રીય બેંક પાસે પોલિસી રેટના રૂપમાં ફુગાવા સામે લડવા માટે એક શક્તિશાળી સાધન હોય છે. જ્યારે ફુગાવો ખૂબ ઊંચો હોય છે, ત્યારે કેન્દ્રીય બેંક પોલિસી રેટ વધારીને અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ ઘટાડવાનો પ્રયાસ કરે છે. જો પોલિસી રેટ ઊંચો હશે તો બેંકોને સેન્ટ્રલ બેંક પાસેથી મળતી લોન મોંઘી થશે. બદલામાં બેંકો તેમના ગ્રાહકો માટે લોન મોંઘી બનાવે છે. આનાથી અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ ઓછો થાય છે. જ્યારે નાણાંનો પ્રવાહ ઘટે છે, ત્યારે માગ ઘટે છે અને ફુગાવો ઘટે છે. તેવી જ રીતે જ્યારે અર્થતંત્ર ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થાય છે. ત્યારે પુનઃપ્રાપ્તિ માટે નાણાંનો પ્રવાહ વધારવાની જરૂર હોય છે. આવી સ્થિતિમાં કેન્દ્રીય બેંક પોલિસી રેટ ઘટાડે છે. આના કારણે, બેંકોને સેન્ટ્રલ બેંક પાસેથી મળતી લોન સસ્તી થાય છે અને ગ્રાહકોને પણ સસ્તા દરે લોન મળે છે.
આજથી નાણાકીય નીતિ સમિતિની બેઠક:RBI ગવર્નર 7 ફેબ્રુઆરીએ જણાવશે કે વ્યાજ દરમાં ફેરફાર થશે કે નહીં, આ વખતે ઘટાડાની અપેક્ષા
