ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી 19 ફેબ્રુઆરીથી પાકિસ્તાન અને UAEમાં રમાશે. દર 4 વર્ષે યોજાતી આ ICC ટુર્નામેન્ટ 8 વર્ષ પછી ફરી એકવાર રમાઈ રહી છે. 2029માં, આ ટુર્નામેન્ટ ભારતમાં જ રમાશે. જોકે, તે સ્પષ્ટ નથી કે આ 50 ઓવરની ટુર્નામેન્ટ રમાશે કે નહીં. ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી પાર્ટ-2માં આપણે જાણીશું… 1. 2029 પછી ટુર્નામેન્ટ યોજવી મુશ્કેલ, તેના 4 કારણો A. ODI મેચની લોકપ્રિયતામાં ઘટાડો થયો
છેલ્લા 10 વર્ષોમાં, T20 ટીમ અને તેમની લોકપ્રિયતાને કારણે વન-ડેના દર્શકો અને લોકપ્રિયતામાં ઘટાડો થયો છે. આ 10 વર્ષોમાં, 420 ટેસ્ટ અને 1250 ODI મેચ રમાઈ, પરંતુ 2668 T20 મેચ રમાઈ. જ્યારે 2005 થી 2014 સુધીના 10 વર્ષમાં ફક્ત 412 T20 મેચ રમાઈ હતી, જ્યારે આ દાયકામાં 119 વધુ ODI મેચ રમાઈ હતી. ટેસ્ટની સંખ્યામાં બહુ ફેરફાર થયો ન હતો. T20ના આગમન સાથે, ઘણી નાની ટીમે પણ ક્રિકેટ રમવાનું શરૂ કર્યું. 2014 સુધી, ફક્ત 20 ટીમ આ ફોર્મેટ રમતી હતી, પરંતુ છેલ્લા 10 વર્ષમાં, 105 ટીમ તેનો ભાગ બની છે. બીજી તરફ, છેલ્લા 20 વર્ષથી ODI રમનારી ટીમની સંખ્યા 23 રહી છે. એનો અર્થ એ કે આ ફોર્મેટનો વિકાસ અટકી ગયો છે. ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી ફક્ત 50 ઓવરના ફોર્મેટમાં રમાય છે, તેથી તેના બંધ થવાની શક્યતા વધારે છે. B. ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી બંધ કરવાનું હતું ICC
2017માં ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી પછી, ICC એ ODI ટુર્નામેન્ટને બદલે T20 ચેમ્પિયન્સ કપ શરૂ કરવાની યોજના બનાવી હતી. ટોચની 8 ટીમ વચ્ચે T-20 વર્લ્ડ કપ જેવી ટુર્નામેન્ટ રમાશે. 2021માં, નવા ફોર્મેટ પર સંમતિ સધાઈ શકી ન હતી, તેથી તેનું આયોજન કરવામાં આવ્યું ન હતું. જોકે, ત્યારબાદ ICC એ 2025 અને 2029 માટે 50 ઓવરના ફોર્મેટમાં ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફીનું શેડ્યૂલ બનાવ્યું. T20 વર્લ્ડ કપમાં હવે ટીમની સંખ્યા 12 થી વધીને 20 થઈ ગઈ છે, જેમાં ઘણી નાની ટીમ આ ફોર્મેટમાં સારો દેખાવ કરી રહી છે. ઉપરાંત, 2028 થી ઓલિમ્પિકમાં T-20 ક્રિકેટનો પણ સમાવેશ કરવામાં આવશે. જેમાં ફક્ત 8 ટીમ રમશે. આવી સ્થિતિમાં, ICC ટોચની 8 ટીમ માટે અલગ T20 ચેમ્પિયન્સ કપ લઈને આવ્યું નથી અને તેના આવવાની આશા ઓછી છે. C. T-20ના કારણે વિન્ડો મેળવવી મુશ્કેલ
ઈન્ડિયન પ્રીમિયર લીગ (IPL) 2008માં શરૂ થઈ હતી, જે વિશ્વની પ્રથમ ICC-અધિકૃત ફ્રેન્ચાઇઝ ટુર્નામેન્ટ હતી. 2011માં, ઓસ્ટ્રેલિયાએ પોતાની ફ્રેન્ચાઇઝ ટુર્નામેન્ટ, બિગ બેશ લીગ (BBL) શરૂ કરી. 2012માં બાંગ્લાદેશ, 2013માં વેસ્ટ ઈન્ડિઝ અને 2016માં પાકિસ્તાને પણ પોતાની ફ્રેન્ચાઇઝી ટુર્નામેન્ટ શરૂ કરી હતી. 2016 સુધી, ફક્ત 4-5 દેશો ફ્રેન્ચાઇઝી ટુર્નામેન્ટનું આયોજન કરતા હતા, પરંતુ 2025 સુધીમાં લગભગ દરેક મોટા ક્રિકેટ બોર્ડે તે શરૂ કરી દીધું છે. છેલ્લા 5 વર્ષમાં, સાઉથ આફ્રિકા, યુએઈ, ઇંગ્લેન્ડ, શ્રીલંકા, કેનેડા, નેપાળ અને અમેરિકામાં તેમની ફ્રેન્ચાઇઝ ટુર્નામેન્ટ લાવ્યા છે. જેમાં ઘણા મોટા આંતરરાષ્ટ્રીય સ્ટાર્સ રમે છે. 10થી 12 દેશોમાં ફ્રેન્ચાઇઝ ક્રિકેટના પૂરને કારણે ક્રિકેટનું શિડ્યૂલ વ્યસ્ત બની ગયું છે. આ કારણે ICC ટુર્નામેન્ટ માટે સમય કાઢવો મુશ્કેલ બની રહ્યો છે. બીઝી શિડ્યૂલના કારણે, 2021માં ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફીનું આયોજન થઈ શક્યું નહીં. હવે સતત વધી રહેલું T-20 ક્રિકેટ ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફીના અંતનું એક મોટું કારણ બની શકે છે. D. બ્રોડકાસ્ટર્સ તરફથી દબાણ
સ્પોર્ટ્સ ટુર્નામેન્ટનું આયોજન કરતા બોર્ડ માટે, ટીવી અને ઓનલાઈન દર્શકો હવે સ્ટેડિયમમાં આવતા દર્શકો કરતાં વધુ મહત્વપૂર્ણ બની ગયા છે કારણ કે તેમના કારણે જ આવકમાં વધારો થાય છે. બ્રોડકાસ્ટર્સ અને સ્પોન્સર્સ મોટી રકમ ચૂકવવા તૈયાર છે. બ્રોડકાસ્ટર્સ એ પણ શોધી કાઢ્યું છે કે એક T20 મેચ આખી ODI અને ટેસ્ટ સિરીઝ કરતાં વધુ દર્શકોને આકર્ષે છે. આ કારણોસર, T-20 ક્રિકેટને પણ વધુ જાહેરાતો મળે છે. એટલા માટે બ્રોડકાસ્ટર્સ ICC અને અન્ય ક્રિકેટ બોર્ડ પર વધુને વધુ T20 મેચનું આયોજન કરવા દબાણ કરી રહ્યા છે. આ કારણોસર, ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી પણ T-20 ફોર્મેટમાં યોજવાનું આયોજન હતું, પરંતુ BCCI એ ફોર્મેટમાં ફેરફાર કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. બ્રોડકાસ્ટર્સને કારણે જ 2024 T20 વર્લ્ડ કપમાં ભારતના મેચ દિવસ દરમિયાન યોજાઈ હતી. હવે બ્રોડકાસ્ટર્સ કહી રહ્યા છે કે જો ટુર્નામેન્ટ 2029 પછી યોજાશે તો તે 20-20 ઓવરની હોવી જોઈએ. જો ICC તેમની માંગણીઓ સ્વીકારે તો ટુર્નામેન્ટ બંધ કરવી મુશ્કેલ છે. 2. 5 કારણો જેનાથી અગાઉની ટુર્નામેન્ટ યોજાઈ નહોતી 3. 8 વર્ષ પછી ફરી શરૂ કરવાનું કારણ 2021 અને 2023માં, ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફીની જગ્યાએ રજૂ કરાયેલ WTCની બે ફાઈનલ રમાઈ હતી, પરંતુ ICCને ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફીમાંથી પહેલા જેટલી કમાણી થતી નહોતી. ICC તે રમે છે તે દરેક ટુર્નામેન્ટમાંથી કમાણી કરે છે. ખાસ કરીને એવી ટુર્નામેન્ટમાં જેમાં ભારત પાકિસ્તાન સામે એક મેચ રમે છે. પછી કમાણી અને દર્શકોના બધા રેકોર્ડ તૂટી જાય છે. ભારત અને પાકિસ્તાને 2013 થી એકબીજા સાથે બાઇલેટરલ સિરીઝ રમી નથી. બંને ફક્ત મલ્ટીનેશન ટુર્નામેન્ટમાં જ ટકરાય છે. દર્શકો ભારત-પાકિસ્તાન મેચ જોવા માગે છે, ICC દર્શકોની આ ભૂખનો ફાયદો ઉઠાવી રહ્યું છે. બોર્ડ દર વર્ષે બંને ટીમ વચ્ચેની મેચમાંથી જેટલી કમાણી કરે છે તે અન્ય ટીમની બધી મેચમાંથી થતી કમાણી કરતાં વધુ છે. આ આવકમાંથી એસોસિયેટ દેશોને પણ ભંડોળ આપવામાં આવે છે. 4. ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી ક્યારે અને શા માટે શરૂ થઈ? 1998માં, ભૂતપૂર્વ ICC અને BCCI પ્રમુખ જગમોહન દાલમિયાએ નોકઆઉટ ટ્રોફી તરીકે ઓળખાતી ટુર્નામેન્ટ શરૂ કરી હતી. બાંગ્લાદેશ, કેન્યા જેવા નાના દેશોને શરૂઆતમાં યજમાની અધિકારો આપ્યા હતા જેથી ત્યાં ક્રિકેટ માટે આવક ઊભી થઈ શકે. આ ટુર્નામેન્ટની લોકપ્રિયતા વધતી ગઈ અને તે વેસ્ટ ઈન્ડિઝ, ઇંગ્લેન્ડ, ભારત અને સાઉથ આફ્રિકા જેવા દેશોમાં પણ યોજાઈ. 1998 થી 2006 સુધી આ ટુર્નામેન્ટ દર બે વર્ષે રમાતી હતી. 2009 થી આ ટુર્નામેન્ટ દર 4 વર્ષે યોજાય છે. આવું એટલા માટે કરવામાં આવ્યું કારણ કે ICC T20 વર્લ્ડ કપ પણ 2007માં શરૂ થયો હતો, જે દર 2 વર્ષે એકવાર યોજાય છે. T20 વર્લ્ડ કપથી જ નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું કે દર વર્ષે કોઈને કોઈ ICC મેન્સ ટુર્નામેન્ટ યોજાશે. T20 વર્લ્ડ કપ દર બે વર્ષે એક વાર યોજાવાનો શરૂ થયો. જ્યારે ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી અને વન-ડે વર્લ્ડ કપ 4 વર્ષે એકવાર યોજાય છે. 2009 પછી, ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી 2013 અને 2017માં રમાઈ હતી. હવે 2025 પછી, આ ટુર્નામેન્ટ 2029માં યોજાશે. 5. 2031 સુધીની બધી ICC ટુર્નામેન્ટ 2021માં ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફીને કાયમ માટે રદ કરવાનું વિચારાયું હતું, પરંતુ ICCએ તેના ફ્યૂચર શિડ્યૂલમાં આ ટુર્નામેન્ટનો ફરીથી સમાવેશ કર્યો. પાકિસ્તાનને 2025માં અને ભારતને 2029માં ટુર્નામેન્ટના યજમાની અધિકારો મળ્યા છે. તેથી આગામી ટુર્નામેન્ટ યોજાવાની ખાતરી થઈ. 2031 સુધી યોજાનારી બધી ICC ટુર્નામેન્ટ્સ નીચેના ગ્રાફિકમાં જુઓ… ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી સિરીઝના પાર્ટ-1ના આ સમાચાર પણ વાંચો… 6 પેરામીટર્સમાં સૌથી મજબૂત ટીમ કઈ એ સમજો ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી 19 ફેબ્રુઆરીથી શરૂ થઈ રહી છે. ભારત સહિત વિશ્વની ટોચની 8 ODI ટીમ આમાં ભાગ લેશે, પરંતુ તેમાંથી સૌથી મજબૂત ટીમ કઈ છે? આ સવાલનો જવાબ આપણે ચેમ્પિયન્સ ટ્રોફી સિરીઝ પાર્ટ-1માં જાણીશું. અમે સૌથી મજબૂત ટીમને ઓળખવા માટે 6 પેરામીટર્સ નક્કી કર્યા છે. સંપૂર્ણ સમાચાર વાંચો…