સુનિતા વિલિયમ્સ 19 માર્ચે પૃથ્વી પર પાછા ફરશે:ઈલોન મસ્કના રોકેટે ઉડાન ભરી; 9 મહિનાથી સ્પેસ સ્ટેશનમાં અટવાયેલા છે

ભારતીય મૂળના અમેરિકન અવકાશયાત્રી સુનિતા વિલિયમ્સ ચાર દિવસ પછી, એટલે કે 19 માર્ચે આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (ISS)થી પૃથ્વી પર પાછા ફરશે. લાંબા અંતરાલ બાદ ઈલોન મસ્કની અવકાશ એજન્સી સ્પેસએક્સના રોકેટ ફોલ્કન 9ને 14 માર્ચ, શુક્રવારે ભારતીય સમય મુજબ સાંજે 4:30 વાગ્યે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું. યુએસ સ્પેસ એજન્સી નાસાએ તેને ફ્લોરિડાના કેનેડી સ્પેસ સેન્ટરથી લોન્ચ કર્યું. આમાં, ક્રૂ ડ્રેગન કેપ્સ્યુલ સાથે જોડાયેલ ચાર સભ્યોની ટીમ ISS માટે રવાના થઈ. આ મિશનને ક્રૂ-10 નામ આપવામાં આવ્યું છે. સુનિતા અને તેના સાથી બચ વિલ્મોર નવ મહિનાથી ISS પર ફસાયેલા છે. તેમના અવકાશયાનમાં ટેક્નિકલ ખામી હતી, જેના કારણે તેમનું સમયસર પરત ફરવું શક્ય નહોતું. ક્રૂ-10 ટીમ કરશે ક્રૂ-9ને રિપ્લેસ નવા ક્રૂમાં NASAના એન મેકક્લેન અને નિકોલ આયર્સ, જાપાની અવકાશ એજન્સી JAXAના ટાકુયા ઓનિશી અને રશિયન અવકાશ એજન્સી રોસકોસ્મોસના અવકાશયાત્રી કિરિલ પેસ્કોવનો સમાવેશ થાય છે. આ ચાર અવકાશયાત્રીઓ ISS પહોંચશે અને સુનિતા વિલિયમ્સ, બચ વિલ્મોર અને ક્રૂ-9ના બે અન્ય સભ્યોનું સ્થાન લેશે. ક્રૂ-10નું અવકાશયાન 15 માર્ચે ISS પર ડોક કરશે, જ્યાં થોડા દિવસોના ગોઠવણો પછી તેઓ ફરીથી કામગીરી શરૂ કરશે. આ પછી, ક્રૂ-9 મિશન 19 માર્ચ પછી ગમે ત્યારે પરત ફરશે. બોઇંગના સ્ટારલાઇનરમાં એક ખામીને કારણે 8 દિવસની મુસાફરી 9 મહિનાની થઈ ગઈ સુનિતા વિલિયમ્સ અને બચ વિલ્મોરે બોઇંગના સ્ટારલાઇનર અવકાશયાનમાં મુસાફરી કરી હતી. આ મિશન ફક્ત 8 દિવસનું હતું, પરંતુ ટેક્નિકલ ખામીઓને કારણે તેને 9 મહિના સુધી અવકાશમાં રહેવું પડ્યું. જોકે, સ્ટારલાઇનર અવકાશયાન પાછળથી ખાલી પરત ફર્યું, આમાં કોઈ મોટી વધારાની સમસ્યાઓ નહોતી. સ્પેસએક્સને પાછું લાવવાની જવાબદારી મસ્કની
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે સ્પેસએક્સના CEO ઈલોન મસ્કને અવકાશમાં ફસાયેલા સુનિતા વિલિયમ્સ અને તેમના સાથીદાર બચ વિલ્મોરને પાછા લાવવાનું કામ સોંપ્યું છે. ટ્રમ્પે જાન્યુઆરીમાં સોશિયલ મીડિયા પર લખ્યું હતું: મેં મસ્કને તે બે ‘બહાદુર અવકાશયાત્રીઓ’ને પાછા લાવવા કહ્યું છે. આને બાઈડન વહીવટીતંત્ર દ્વારા અવકાશમાં છોડવામાં આવ્યા છે. તેઓ ઘણા મહિનાઓથી અવકાશ મથક પર રાહ જોઈ રહ્યા છે. મસ્ક ટૂંક સમયમાં આના પર કામ શરૂ કરશે. આશા છે કે બધા સુરક્ષિત હશો. મસ્કે જવાબ આપ્યો કે આપણે પણ એવું જ કરીશું. તે ભયંકર છે કે બાઈડન વહીવટીતંત્રે તેમને આટલા લાંબા સમય સુધી ત્યાં જ છોડી દીધા છે. સુનિતા અને વિલ્મોરને અવકાશ મથક પર કેમ મોકલવામાં આવ્યા?
સુનિતા અને બચ વિલ્મોર બોઇંગ અને નાસાના સંયુક્ત ‘ક્રૂ ફ્લાઇટ ટેસ્ટ મિશન’ પર ગયા હતા. આમાં, સુનિતા અવકાશયાનની પાઇલટ હતી. તેમની સાથે આવેલા બચ વિલ્મોર આ મિશનના કમાન્ડર હતા. તે બંને આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (ISS)માં 8 દિવસ રહ્યા પછી પૃથ્વી પર પાછા ફરવાના હતા. લોન્ચ સમયે બોઇંગ ડિફેન્સ, સ્પેસ એન્ડ સિક્યુરિટીના પ્રમુખ અને સીઈઓ ટેડ કોલ્બર્ટે તેને અવકાશ સંશોધનના નવા યુગની શાનદાર શરૂઆત ગણાવી. આ મિશનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય અવકાશયાનની અવકાશયાત્રીઓને અવકાશ મથક સુધી લઈ જવા અને ત્યાંથી પાછા ફરવાની ક્ષમતા સાબિત કરવાનો હતો. અવકાશયાત્રીઓએ અવકાશ મથક પરના તેમના 8 દિવસ દરમિયાન સંશોધન અને અનેક પ્રયોગો પણ કરવા પડ્યા. સુનિતા અને વિલ્મોર એટલાસ-V રોકેટ દ્વારા અવકાશ યાત્રા પર મોકલવામાં આવેલા પ્રથમ અવકાશયાત્રીઓ છે. આ મિશન દરમિયાન તેમણે અવકાશયાન જાતે પણ ઉડાડવું પડ્યું. ફ્લાઇટ ટેસ્ટ સંબંધિત ઘણા ઉદ્દેશ્યો પણ પૂર્ણ કરવાના હતા. સુનિતા અને વિલમોર આટલા લાંબા સમય સુધી અવકાશમાં કેવી રીતે અટવાયા?
સ્ટારલાઇનર અવકાશયાનને લોન્ચ થયા પછી ઘણી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડ્યો છે. આના કારણે, 5 જૂન પહેલા પણ ઘણી વખત લોન્ચ નિષ્ફળ ગયા હતા. લોન્ચ થયા પછી પણ અવકાશયાનમાં સમસ્યાઓના અહેવાલો હતા. નાસાએ જણાવ્યું હતું કે, અવકાશયાનના સર્વિસ મોડ્યુલના થ્રસ્ટરમાં એક નાનો હિલીયમ લીક થયો હતો. અવકાશયાનમાં ઘણા થ્રસ્ટર્સ હોય છે. તેમની મદદથી અવકાશયાન પોતાનો માર્ગ અને ગતિ બદલે છે. હિલીયમ ગેસની હાજરીને કારણે રોકેટ પર દબાણ સર્જાય છે. તેની રચના મજબૂત રહે છે, જે રોકેટને તેની ઉડાનમાં મદદ કરે છે. લોન્ચ થયાના 25 દિવસમાં અવકાશયાનના કેપ્સ્યુલમાં 5 વખત હિલીયમ લીક થયું હતું. 5 થ્રસ્ટર્સે કામ કરવાનું બંધ કરી દીધું હતું. વધુમાં, પ્રોપેલન્ટ વાલ્વ સંપૂર્ણપણે બંધ કરી શકાતો નથી. અવકાશમાં રહેલા ક્રૂ અને અમેરિકાના હ્યુસ્ટનમાં મિશન મેનેજર પણ સાથે મળીને તેને ઠીક કરવામાં અસમર્થ હતા.