ભારતીય અવકાશયાત્રી શુભાંશુ શુક્લા મે મહિનામાં એક્સિઓમ મિશન 4 હેઠળ આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથકની મુલાકાત લેશે. કેન્દ્રીય મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે શુક્રવારે સોશિયલ મીડિયા X પર આ માહિતી આપી. જીતેન્દ્ર સિંહે લખ્યું- ભારત તેની અવકાશ યાત્રામાં એક નવો અધ્યાય લખવા માટે તૈયાર છે. ગ્રૂપ કેપ્ટન શુભાંશુ શુક્લા આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથકની મુલાકાત લેનાર પ્રથમ વ્યક્તિ અને અવકાશમાં જનાર બીજા ભારતીય બનશે. આ પહેલા રાકેશ શર્માએ 1984માં સોવિયેત યુનિયનના અવકાશયાનમાં અવકાશની યાત્રા કરી હતી. આ મિશનમાં, ચાર દેશોના ચાર અવકાશયાત્રીઓ 14 દિવસ માટે અવકાશ મથકે જઈ રહ્યા છે. નાસા અને ઇસરો વચ્ચેના કરાર હેઠળ, ગ્રૂપ કેપ્ટન શુભાંશુ શુક્લાને આ મિશન માટે પસંદ કરવામાં આવ્યા છે. શુભાંશુ સાથે વધુ ત્રણ અવકાશયાત્રીઓ જશે
એક્સિઓમ 4 મિશનના ક્રૂમાં ભારત, પોલેન્ડ અને હંગેરીના સભ્યોનો સમાવેશ થાય છે. 1978 પછી સ્લાવોજ ઉઝનાન્સ્કી પોલેન્ડના અવકાશમાં જનારા બીજા અવકાશયાત્રી બનશે. 1980 પછી ટિબોર કાપુ અવકાશમાં જનારા બીજા હંગેરિયન અવકાશયાત્રી બનશે. અમેરિકન પેગી વ્હિટસનનું આ બીજું કોમર્શિયલ હ્યુમન અવકાશ ઉડાન મિશન છે. શુભાંશુ શુક્લા: NDA પાસ કરીને IAF પાઇલટ બન્યા
શુભાંશુ શુક્લા મૂળ ઉત્તર પ્રદેશના લખનઉના રહેવાસી છે. તેમનું પ્રારંભિક શિક્ષણ લખનઉના અલીગંજ સ્થિત સિટી મોન્ટેસરી સ્કૂલમાંથી પૂર્ણ થયું. 12મા ધોરણ પછી, તેમણે નેશનલ ડિફેન્સ એકેડેમી (NDA)ની પ્રવેશ પરીક્ષા પાસ કરી અને ત્યાંથી ગ્રેજ્યુએશનની ડિગ્રી મેળવી. NDA એ સશસ્ત્ર દળો (સેના, નૌકાદળ અને વાયુસેના) માટે ઓફિસર કેડેટ્સને તાલીમ આપવા માટે ભારતની એક અગ્રણી સંસ્થા છે. તાલીમ ઉપરાંત, તે શૈક્ષણિક ડિગ્રીઓ પણ પ્રદાન કરે છે, જે જવાહરલાલ નહેરુ યુનિવર્સિટી (JNU), નવી દિલ્હી સાથે જોડાયેલી છે. 2,000 કલાકથી વધુ ઉડાનનો અનુભવ
શુભાંશુને 17 જૂન 2006ના રોજ ભારતીય વાયુસેનાની ફાઇટર વિંગમાં કમિશન આપવામાં આવ્યું હતું. તે એક અનુભવી ફાઇટર અને ટેસ્ટ પાઇલટ છે. તેમને 2,000 કલાકથી વધુ ઉડાનનો અનુભવ છે. તેમણે સુખોઈ-30 MKI, MiG-21, MiG-29, જગુઆર, હોક, ડોર્નિયર અને An-32 જેવા ફાઇટર એરક્રાફ્ટ ઉડાવ્યા છે. હવે મિશન વિશે જાણીએ… ચારેય અવકાશયાત્રીઓ ડ્રેગન કેપ્સ્યુલમાં ઉડાન ભરશે આ અવકાશયાત્રીઓ એલોન મસ્કની કંપની સ્પેસએક્સના ડ્રેગન કેપ્સ્યુલમાં ઉડાન ભરશે. આ મિશન ફ્લોરિડામાં નાસાના કેનેડી સ્પેસ સેન્ટરથી ફાલ્કન-9 રોકેટ દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવશે. લોન્ચ તારીખની જાહેરાત અંતિમ મંજૂરી અને મિશન તૈયારીના આધારે કરવામાં આવશે. મિશનનો ઉદ્દેશ્ય એક્સ-4નો મુખ્ય હેતુ અવકાશમાં વૈજ્ઞાનિક સંશોધન, ટેકનોલોજી પ્રદર્શન કરવાનો છે. આ મિશન એક્સિઓમ સ્પેસની ખાનગી અવકાશ યાત્રાને પ્રોત્સાહન આપવાની અને ભવિષ્યમાં વાણિજ્યિક અવકાશ સ્ટેશન (એક્સિઓમ સ્ટેશન) સ્થાપિત કરવાની યોજનાઓનો એક ભાગ છે. એક્સિઓમ 4 એક ખાનગી અવકાશ મિશન છે એક્સિઓમ મિશન 4 એક ખાનગી અવકાશ ઉડાન મિશન છે. આ મિશન અમેરિકાની ખાનગી અવકાશ કંપની એક્સિઓમ સ્પેસ અને નાસા વચ્ચેના સહયોગથી હાથ ધરવામાં આવી રહ્યું છે. આ એક્સિઓમ સ્પેસનું ચોથું મિશન છે. 17 દિવસનું મિશન એક્સિઓમ 1 એપ્રિલ 2022માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. એક્સિઓમનું બીજું મિશન 2 મે, 2023ના રોજ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. આ મિશનમાં, ચાર અવકાશયાત્રીઓએ અવકાશમાં આઠ દિવસ વિતાવ્યા હતા. ત્રીજું મિશન 3 જાન્યુઆરી, 2024ના રોજ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં ક્રૂએ સ્પેસ સ્ટેશન પર 18 દિવસ વિતાવ્યા હતા. આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક શું છે? આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક એ પૃથ્વીની પરિક્રમા કરતું એક મોટું અવકાશયાન છે. અવકાશયાત્રીઓ તેમાં રહે છે અને સૂક્ષ્મ ગુરુત્વાકર્ષણમાં પ્રયોગો કરે છે. તે 28,000 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે મુસાફરી કરે છે. તે દર 90 મિનિટે પૃથ્વીની આસપાસ એક પરિક્રમા પૂર્ણ કરે છે. 5 અવકાશ એજન્સીઓએ સાથે મળીને તેને બનાવ્યું છે. સ્ટેશનનો પહેલો ભાગ નવેમ્બર 1998માં શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો.