પહેલગામ હુમલા પછી ભારતના કડક નિર્ણયોના જવાબમાં, પાકિસ્તાને બંને દેશો વચ્ચેના તમામ દ્વિપક્ષીય કરારો સ્થગિત કરી દીધા છે. વધુમાં, 1972નો સિમલા કરાર રદ કરવામાં આવ્યો છે. આ નિર્ણયો પાકિસ્તાનની રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સમિતિમાં લેવામાં આવ્યા હતા. તેની અધ્યક્ષતા પીએમ શેહબાઝ શરીફે કરી હતી. એક દિવસ પહેલા, ભારતે સિંધુ જળ સંધિ સ્થગિત રાખવા સહિત 5 મોટા નિર્ણયો પણ લીધા હતા. પાકિસ્તાને કહ્યું કે જો ભારત સિંધુ જળ સંધિ અટકાવે છે, તો તેને યુદ્ધની કાર્યવાહી માનવામાં આવશે. પાકિસ્તાને પણ બેઠકમાં આ નિર્ણયો લીધા પાકિસ્તાને SAARC SVE હેઠળના તમામ વિઝા સસ્પેન્ડ કર્યા. શીખ યાત્રાળુઓ સિવાયના તમામ ભારતીય નાગરિકોને 48 કલાકની અંદર પાછા ફરવાનો આદેશ આપવામાં આવ્યો છે. ભારત સાથેના તમામ વેપારને સ્થગિત કરવા, ભારતીય માલિકીની અને ભારતીય સંચાલિત બધી એરલાઇન્સ માટે એરસ્પેસ બંધ કરવામાં આવી છે. વાઘા બોર્ડર પણ બંધ કરી દેવામાં આવી હતી. પાકિસ્તાનમાં રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સમિતિની બેઠક મળી. આ બેઠકની અધ્યક્ષતા પાકિસ્તાનના પીએમ શાહબાઝ શરીફ કરી હતી. આ બેઠકમાં આર્મી ચીફ અસીમ મુનીર સહિત ઉચ્ચ અધિકારીઓ અને મંત્રીઓ હાજર રહ્યા. ગઈકાલે રાત્રે ભારતમાં યોજાયેલી CCS બેઠક બાદ આ બેઠક બોલાવવામાં આવી હતી. પહેલગામમાં થયેલા આતંકવાદી હુમલા બાદ ભારતે બુધવારે રાત્રે સુરક્ષા પર કેબિનેટ સમિતિ (CCS)ની બેઠક બોલાવી હતી. પીએમ મોદીની અધ્યક્ષતામાં થયેલી આ બેઠકમાં ભારતે પાકિસ્તાન વિરુદ્ધ 5 મોટા નિર્ણયો લીધા છે. આમાં, 65 વર્ષ જૂની સિંધુ જળ સમજૂતીને અટકાવી દેવામાં આવી છે. અટારી ચેકપોસ્ટ બંધ કરી દેવામાં આવી છે. વિઝા સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા છે અને લશ્કરી ઉચ્ચાયુક્તોને હટાવવામાં આવ્યા છે. શિમલા કરાર શું છે? પાકિસ્તાન 1972ના શિમલા કરારમાંથી પીછેહઠ કરી શકે છે. શિમલા કરાર 2 જુલાઈ 1972ના રોજ ભારતના તત્કાલીન વડાપ્રધાન ઇન્દિરા ગાંધી અને પાકિસ્તાનની ઝુલ્ફીકાર અલી ભુટ્ટોની સરકારે કર્યો હતો ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે 2 જુલાઈ 1972ના રોજ સિમલા કરાર પર હસ્તાક્ષર થયા હતા. આ દ્વિપક્ષીય કરાર પર ભારતના તત્કાલીન વડાપ્રધાન ઇન્દિરા ગાંધી અને પાકિસ્તાનના તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ (બાદમાં વડાપ્રધાન બન્યા) ઝુલ્ફીકાર અલી ભુટ્ટોએ હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. આ સમજૂતી 1971ના ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ પછી થઈ હતી. આ યુદ્ધમાં પાકિસ્તાનને હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો અને તેના 90,000થી વધુ સૈનિકોને ભારતે બંદી બનાવી લીધા હતા. 1971ના યુદ્ધમાં પાકિસ્તાનની કારમી હાર બાદ સિમલા કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા, જેના પરિણામે બાંગ્લાદેશ બન્યું હતું. આ યુદ્ધ પછી હજારો પાકિસ્તાની સૈનિકો અને 5 હજાર ચોરસ માઇલનો જમીન વિસ્તાર ભારતના કબજા હેઠળ હતો. ભુટ્ટો આ અંગે ચર્ચા કરવા સિમલા આવ્યા હતા આ કરાર 1972માં હિમાચલ પ્રદેશની રાજધાની સિમલામાં થયો હતો. આ સમજૂતીને લગતા દસ્તાવેજો પર ઇન્દિરા ગાંધી અને ઝુલ્ફીકાર અલી ભુટ્ટો દ્વારા 2 જુલાઈના રોજ હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. એટલા માટે તેને સિમલા કરાર કહેવામાં આવે છે. સિમલા કરાર હેઠળ, બંને દેશોએ શાંતિપૂર્ણ રીતે વાતચીત અથવા અન્ય શાંતિપૂર્ણ માધ્યમો દ્વારા પરસ્પર સંમતિથી તેમના મતભેદોનો ઉકેલ લાવવા સંમતિ આપી હતી. ભારતે મોડી રાત્રે પાકિસ્તાની રાજદ્વારીને ‘પર્સોના નોન ગ્રાટા’ નોટ સોંપી ભારત સરકારે બુધવારે મોડી રાત્રે પાકિસ્તાનના ટોપ રાજદ્વારી સાદ અહેમદ વરાઈચને દિલ્હીમાં બોલાવ્યા અને તેના લશ્કરી રાજદ્વારીઓ વિરુદ્ધ ‘પર્સોના નોન ગ્રાટા’ ની સત્તાવાર નોંધ સોંપી. તેમણે એક અઠવાડિયામાં ભારત છોડવું પડશે. ‘પર્સોના નોન ગ્રાટા’ નો અર્થ ‘અસ્વીકાર કરાયેલ વ્યક્તિ’ થાય છે. આ એક લેટિન વાક્ય છે. તેનો ઉપયોગ એવી વ્યક્તિ માટે થાય છે જેને કોઈ દેશમાં રહેવાની કે પ્રવેશવાની મંજૂરી નથી. તેનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે ડિપ્લોમેટિક બાબતોમાં થાય છે. પાકિસ્તાને મિસાઇલ પરીક્ષણની જાહેરાત કરી પાકિસ્તાને 24-25 એપ્રિલના રોજ કરાચી કિનારે તેના એક્સક્લુઝિવ ઇકોનોમિક ઝોન (EEZ)ની અંદર તેના દરિયાકાંઠે સપાટીથી સપાટી પર પ્રહાર કરતી મિસાઇલનું પરીક્ષણ કરવા માટે સૂચના જારી કરી છે. ભારતના બદલાના ડરથી, પાકિસ્તાની વાયુસેનાએ બુધવારની રાત ભયમાં વિતાવી. કરાચી એરબેઝથી 18 ફાઇટર જેટ ભારતની સરહદ તરફના એરફોર્સ સ્ટેશનો પર મોકલવામાં આવ્યા છે. કેન્દ્ર સરકારે ભારતમાં પાકિસ્તાન સરકારના X હેન્ડલ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. તેમજ, યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટે તેના નાગરિકો માટે એક સલાહકાર જારી કરી છે. તેમને જમ્મુ અને કાશ્મીર ન જવાની સલાહ આપવામાં આવી છે.
